Olivier Maire, provinciaal overste van de montfortanen in het bisdom Luçon in de Vendée, Frankrijk. © G.Moreau / bisdom Luçon
Olivier Maire, trouw aan montfortaans charisma tot in de dood
Een 40-jarige Rwandese vluchteling gaf zichzelf gisteren bij de Franse politie aan na de moord op Olivier Maire, de provinciaal overste van de montfortanen in Saint-Laurent-sur-Sèvre. De psychische uiterst labiele dader, getekend door de Rwandese genocide waarin hij als 13-jarige zowel dader als slachtoffer werd, was net ontslagen uit een psychiatrische instelling. Hij wordt ook vervolgd voor de brandstichting in de kathedraal van Nantes vorig jaar.
Olivier Maire werd bewogen door de typische spiritualiteit van zijn congregatie om de man onderdak te verlenen. Als provinciaal van de montfortanen was hij verantwoordelijk voor het heiligdom waar zijn stichter, de heilige Louis-Marie Grignion de Montfort op nauwelijks 43-jarige leeftijd stierf en begraven werd.
Dagelijks kwam Maire voorbij het graf van Montfort, waarop onder meer geschreven staat: 'Vader der armen, verdediger der wezen, verzoener der zondaars.'
De heilige Montfort wijdde inderdaad zijn hele leven aan armen, bedelaars, zieken en al wie in verwaarlozing leefde. Ook Johannes Paulus II bad in 1996 op het graf van de heilige aan wie hij zijn bisschopsleuze ‘Totus tuus’ had ontleend.
Wie was Grignion de Montfort?
Louis Grignion – de toevoeging de Montfort wijst naar zijn geboorteplaats in Bretagne – was een merkwaardige figuur uit wat in Frankrijk wel eens Le siècle des Saints wordt genoemd, de uitgesproken vroomheid van vele intellectuelen in de regeerperiode van koning Lodewijk XIV, in tegenstelling tot de latere Siècle des Lumières.
Het is Grignion zelf die bij zijn vormsel 'Marie' aan zijn voornaam toevoegde, als eerste uiting van zijn levenslange mariale devotie.
Tijdens zijn priesterstudies in het Parijse Saint Sulpice-seminarie gaf Grignion al aan dat hij vooral ten dienste van de armen wou staan, wat hem toen al niet altijd in dank werd aangenomen. Ik richt mij vooral tot armen en eenvoudigen, die van goede wil zijn en meer geloof hebben dan de meeste geleerden, schreef hij in zijn hoofdwerk De Ware Godsvrucht.
Grignions apostolaat was er een van vallen en opstaan, het duurde lang voor hij vond waar hij zijn roeping ten volle kon beleven. Montfort was vooral actief in zogenaamde ‘volksmissies’, naar eigen zeggen erop gericht de geest van het christendom onder de christenen te vernieuwen.
Montfortanen bij ons
Kardinaal Désiré Mercier haalde de montfortanen in 1920 naar België. Montfort was toen in ons land al lang geen onbekende meer, zijn meestal postuum uitgegeven werken circuleerden sinds medio 19de eeuw ook in Nederlandse vertalingen. Door van het antiklerikale klimaat in Frankrijk hadden zijn volgelingen (de paters montfortanen, de Dochters der Wijsheid en de broeders van Sint-Gabriël) zich ook her en der buiten Frankrijk gevestigd, zoals pakweg in Schimmert in Nederlands Limburg alsook in Belgisch Congo, waar ze met mgr. Lodewijk Antoon Jansen (1919-1988) ook de eerste bisschop van Isangi leverden.
De bekendste Vlaamse montfortaan is zonder twijfel Phil Bosmans, oprichter van Bond Zonder Naam (BZN) en de Werkhuizen MIN (Mensen In Nood).
In Vlaanderen zijn de montfortanen actief met het Mariaal Centrum aan de Leuvense Diestsevest, dat 10 keer per jaar het tijdschrift Maria, middelares en koningin uitgeeft. Verder is er de Montfort Shop en worden de Montfort-bedevaarten georganiseerd.