Paus Franciscus staat in ABC van het klimaat

Met de steun van het Vaticaanse Dicasterie voor Communicatie hebben onder meer het Global Catholic Climate Movement en de Don Bosco Green Alliance een korte video gemaakt, over de kruisweg die zij interpreteren in het licht van paus Franciscus’ oproep tot een globale benadering van de relatie tussen de natuur en de maatschappij die haar bewoont: […] een integrale benadering om de armoede te bestrijden, uitgesloten mensen hun waardigheid terug te geven en tegelijkertijd voor de natuur te zorgen (encycliek Laudato Sí, 139). Ons gebed tijdens de lockdown bracht ons ertoe ons team in Italië en ons Afrikaanse team samen te brengen met ons communicatieteam en elk station van de kruisweg te herinterpreteren in het licht van de integrale ecologie, vertelt Antonio Cachetto, Italiaans coördinator van het Global Catholic Climate Movement.

Jezus’ dood bijvoorbeeld vormt ook een oproep om de coronadoden in ons midden te gedenken. Antonio Cachetto

Coronapandemie is geen toeval

Bij de Veroordeling van Jezus verwijzen de makers van deze kruisweg ook uitdrukkelijk naar de voortdurende sociale en economische onrechtvaardigheid waar deze wereld onder gebukt gaat. Zo heeft de voorzitter van de Italiaanse criminologen, Marco Monzani, het over de illegale exploitatie van natuurlijke rijkdommen waarvan inheemse volkeren al eeuwen slachtoffers zijn. De link tussen het coronavirus enerzijds en de ongebreidelde exploitatie van Moeder Aarde en voortdurende verspilling van natuurlijke hulpbronnen anderzijds, is pertinent. Ook paus Franciscus kwam erop terug toen hij begin februari de diplomaten bij de Heilige Stoel toesprak. Wij hebben nood aan een soort ‘copernicaanse revolutie’ die de economie ten dienste stelt van de mens en niet omgekeerd. En datmoet ook een economie zijn die de schepping niet langer genadeloos plundert.

Het groene ‘ABC van het klimaat’ erkent die voortrekkersrol van paus Franciscus.

Groene dynastie

Onlangs heeft een paar groene jongens en meisjes het ABC van het klimaat samengesteld, en daarin kreeg de paus dan ook terecht zijn eigen lemma toegewezen. De schrijvers van dit handige boekje vormen een heuse dynastie: oud-volksvertegenwoordigers Hugo Van Dienderen (1943) van Agalev/Groen, intussen een van de trekkers van de partijonafhankelijke beweging Grootouders voor het Klimaat; zijn dochter Ilse Van Dienderen (1969), een bio-ingenieur die momenteel in Antwerpen gemeenteraad- en provincieraadslid voor Groen is; en kleindochter Amber Paris (1996), leerkracht Nederlands en Engels maar ook Antwerps districtsraadslid voor Groen. Wisten zij echter niet dat paus Franciscus met zijn zorg voor ons gemeenschappelijke huis allerminst alleen staat in christelijke middens; Zij hadden bijvoorbeeld ook de ‘groene’ oecumenische patriarch Bartholomeüs kunnen vermelden.

En waarom ook geen lemma aan Laudato Sí of aan pakweg Sint-Franciscus besteden?

Onderlinge verbanden

Dit ABC van het klimaat is echter bijzonder handig voor wie tussen het bos de bomen niet meer ziet. De auteurs leggen verbanden door voortdurende kruisverwijzingen tussen de verschillende lemma’s. Maar soms zijn zo’n verbanden – nog – niet in detail bewezen. Zo kunnen en moeten uit de coronacrisis inderdaad heel wat lessen getrokken worden voor de aanpak van de klimaatverstoring en is de oorzaak van de coronacrisis verwant met de oorzaak van de klimaatcrisis, maar verder dan een dooddoener hebben we dit verband nog niet blootgelegd: de mens denkt in zijn overmoed dat hij alles kan doen met de natuur. Van Dienderen & Co zijn terecht blij dat de overheid naar de virologen en andere wetenschappers luisterde, zij het te traag. Mogen we hopen dat ze ook naar de klimaatwetenschappers zal luisteren, nu hun waarschuwingen almaar luider klinken?

Toch is dit geen pessimistisch boekje, want het beschrijft heel wat creatieve manieren om van onderuit de klimaatcrisis aan te pakken.

Bekijk de video van het Global Catholic Climat Movement en van Radio Cube van de salesiaanse universiteit van Venetië en Verona.

Ilse Van Dienderen, Amber Paris en Hugo Van Dienderen, ABC van het klimaat, (met illustraties van Muse Paris), Noorderwijk, 2020, 150 pagina’s, 17 euro.