Kerken en kloosters van Nagorno-Karabach zijn werelderfgoed

De Franse oriëntalist Jean-Pierre Mahé, specialist in het Armeense christendom en studiedirecteur aan de École Pratique des Hautes Études, heeft in een gesprek met Radio Vaticaan het historische belang benadrukt van het religieuze, spirituele en architecturale erfgoed in Armenië en Nagorno-Karabach: ‘Het tweeduizend jaar oude christelijke religieuze erfgoed van dit land, de spirituele bakermat van Armenië, is nu in handen van de Azerbeidzjanen. Na de oorlog van 2020 zijn er al bijna 1.500 Armeense monumenten onder de controle van Azerbeidzjan gekomen, waaronder 161 kloosters en kerken. De kerken en kloosters van Nagorno-Karabach moeten gerespecteerd en beschermd worden. Wij worden voor de uitdaging geplaatst om de christelijke aanwezigheid en het religieuze erfgoed hier in stand te houden. Dat erfgoed dateert al uit de eerste eeuwen. Armenië, het land van de ark van Noach, heeft het christendom in de eerste eeuw zelfs al enkele jaren vóór Rome als staatsreligie aangenomen.’

‘De kerstening van Armenië was aanvankelijk onofficieel. Zij kwam tot stand door de commerciële, intellectuele en religieuze uitwisseling tussen Syrië en Armenië. Volgens de traditie was Thadeus de eerste apostel van Armenië. Hij ging naar Abgar, de koning van Edessa. Er wordt gezegd dat hij het hele koninkrijk, waarvan de zuidelijke helft Syrisch was, heeft bekeerd. De noordelijke helft was Armeens. De heerser bepaalde niet dat het christendom een verplichte religie was. Het was een persoonlijke bekering, maar vele onderdanen imiteerden hem.’

Vanaf het einde van de eerste eeuw en waarschijnlijk al aan het begin van de tweede eeuw werden er christelijke gemeenschappen in het zuiden van Armenië gesticht. Noord-Armenië bleef heidens. Die regio werd pas in de vierde eeuw bekeerd. Het christendom van Nagorno-Karabach is vooral te danken aan het optreden van een heerser Vatchagan de Vrome die in 484 de troon besteeg. Hij bouwde een nieuwe stad en zuiverde plaatsen van heidense afgoden door de relikwieën van de heiligen te verspreiden. Wij danken aan hem ook de bouw van het oudste religieuze monument van Karabach en Azerbeidzjan, namelijk het mausoleum van Grigoris. In de Lachincorridor is er bovendien een zeer oude kerk van het Swallow-klooster, waarvan de oudste, bewaarde delen uit de 4e eeuw dateren. Rome lag veraf, maar er heeft altijd een zeer intense relatie bestaan tussen de Armeniërs en de Moederkerk van Jeruzalem. De betrekkingen met Rome dateren uit de tijd van de kruistochten, omstreeks het begin van de 11e eeuw. Maar die relaties verslechterden rond de 13e eeuw. 

Bron: Radio Vaticaan