Jezuïeten verlaten de Bruul in Mechelen ‘met pijn in het hart’

De laatste jezuïeten verlaten volgende zomer hun klooster in Mechelen na 120 jaar aanwezigheid. De stad koopt kerk en gebouwen met binnentuin.
04/12/2023 - 16:13
Gevel van de kerk van Onze-Lieve-Vrouw van Leliëndaal in Mechelen.
Gevel van de kerk van Onze-Lieve-Vrouw van Leliëndaal in Mechelen. © Kerkfotografie België

Kerk en klooster van Onze-Lieve-Vrouwe van Leliëndaal bevinden zich pal in het stadscentrum aan de Bruul. De site opgeven, was dan ook geen eenvoudige keuze, verklaart pater Theo van Drunen: ‘De kerk heeft vrij veel inloop en er lopen mooie projecten, maar de gemeenschap wordt ouder en te klein. Het is met pijn in het hart dat we er vertrekken en je mag gerust stellen dat het gevoel heerst dat we er mensen in de steek laten die tot op vandaag graag op verhaal komen in de kerk van de Bruul.’

De keuze om deze gemeenschap te sluiten, is echter een positieve keuze voor andere plekken in Vlaanderen met nog actieve gemeenschappen. Dan gaat het met name over Leuven en Drongen. ‘In Leuven willen we echt aanwezig blijven met ons sociaal en intellectueel apostolaat, zoals gevangenispastoraal en onderwijs aan de universiteit. In Drongen hebben we dan weer een retraitehuis dat almaar belangrijker wordt door het verdwijnen van veel andere bezinningscentra.’

De ignatiaanse spiritualiteit blijkt overigens goed aan te slaan bij een hedendaags zoekend publiek. Van Drunen: ‘Toen ik nog in de gemeenschap van de Krijtberg in Amsterdam woonde, merkte ik al dat almaar meer protestanten de weg vinden naar ons bezinningsaanbod. Zij vinden daarin een spiritualiteit die meer openstaat voor gevoel, waar de protestantse benadering als afstandelijk en cerebraal wordt ervaren. Anderen vinden dan weer soelaas in de openheid en eenvoud van een stilteretraite.’

Ook in Antwerpen en Brussel zijn er nog jezuïetenkloosters, maar die hebben meer een interne functie.

Verkocht aan Stad Mechelen

Voor de toekomst van de site klopten de jezuïeten eerst aan bij het aartsbisdom, maar met zeven andere centrumkerken was daar geen mogelijkheid om de bediening van een achtste kerk erbij te nemen. 

‘De verkoop aan de stad is wel de tweede beste keuze’, zo verdedigt Van Drunen de beslissing. Zo zal de kerk toegankelijk blijven voor het publiek. In samenwerking met een private partner wil de stad een nieuwe bestemming zoeken voor de kerk en het aanpalende gebouw. Van Drunen gaat ervan uit dat het een culturele herbestemming wordt. Uit de begroting van de stad blijkt dat de stad een investering van twee miljoen euro wil doen in de site.

De binnentuin van het klooster kan dan verbonden worden met de Sinte-Mettetuin. Die kan in één keer met duizend vierkante meter worden uitgebreid. Patrick Princen (Voor Mechelen), schepen van Natuur- en groenontwikkeling aan Gazet van Antwerpen: ‘Dan creëren we een nieuwe stilteplek met ook hier een prachtige beuk waar nog meer Mechelaars van kunnen genieten.’ 

De stad gaat ook het gesprek aan met de Emmaüs die een ander gedeelte van het gebouw in gebruik heeft. De vzw huisvest daar op dit moment vijftien niet-begeleide minderjarige vluchtelingen.