10 vragen over de Fraterniteit van de Heilige Apostelen

1. Wie is de bezieler van de fraterniteit?

De flamboyante Franse priester Michel-Marie Zanotti-Sorkine. Zijn Slavische familienaam dankt hij aan de Russische wortels van zijn joodse grootvader, die naar Parijs emigreerde en zijn kinderen liet dopen. Zijn moeder heeft Corsicaanse roots.

Michel-Marie voelde een priesterroeping op 8-jarige leeftijd, maar zocht eerst zijn weg in het artistieke milieu, als muzikant en schrijver. Daar werd hij getroffen door de afwezigheid van geloof en kerk, wat hem weer op het spoor van zijn eerste roeping bracht.

Eerst zocht hij aansluiting bij de orde van dominicanen. Na 4 jaar stapte hij over naar de franciscanerorde. Om weer 4 jaar later te kiezen voor een opleiding als regulier priester (in een bisdom). In 1999, op 40-jarige leeftijd, werd hij gewijd door de toenmalige bisschop van Marseille.

Uit Marseille ging hij weg. In Parijs was hij niet welkom. Sinds 2014 woont en werkt hij in het mariaal bedevaartsoord van Notre Dame du Laus (halfweg tussen Grenoble en Marseille).

2. Wie zijn de leden van de fraterniteit?

De fraterniteit van de Heilige Apostelen telt momenteel 27 leden: 6 priesters en 21 seminaristen. Het merendeel van de seminaristen volgt zijn opleiding in het diocesaan seminarie van Namen, hoewel ze in meerderheid van nationaliteit Frans zijn. Andere Franse seminaristen volgen hun opleiding in het Franse bisdom Bayonne.

Daarnaast is er rond de fraterniteit in België een kring van een 1000-tal sympathisanten. Op de internetpagina van priester Zanotti klinkt het als volgt: Priester in dienst van iedereen, verstaat hij [priester Zanotti] de kunst om mensen aan te trekken die onverschillig of wantrouwig staan tegenover het geloof, alsook mensen die teleurgesteld zijn in de kerk.

3. Waar staat de fraterniteit voor?

De fraterniteit rond priester Zanotti werd pas een feit toen Mgr. Léonard ze stichtte en naar België haalde. We schrijven 7 april 2013. Bij Franse bisschoppen was daar geen bereidheid toe gevonden. De groep heeft als doel priesterroepingen te wekken en te evangeliseren. De nieuwe priesters worden gevormd in diocesane seminaries (Namen en het Franse Bayonne) en benoemd in reguliere parochies.

De priesters van de fraterniteit zijn herkenbaar aan hun traditionele soutane, kledij die zeldzamer werd na het Tweede Vaticaans Concilie. Die traditionele aspecten slaan aan bij veel aanhangers.

4. Waarom haalde Mgr. Léonard de fraterniteit naar Brussel?

Deze beslissing van de voormalige aartsbisschop was van heel persoonlijke aard. Zoals hierboven al vermeld vond de fraterniteit geen gehoor bij de Franse bisschoppen. De grote gehechtheid van Mgr. Léonard aan de figuur van bezieler Zanotti blijkt onder meer uit zijn verhuizing naar Notre Dame du Laus, kort na zijn ontslag als aartsbisschop. Hij woont en werkt vandaag mee in het priesterteam van het bedevaartsoord waar ook Zanotti toe behoort.

5. Waarom stopt Mgr. De Kesel de samenwerking?

Mgr. De Kesel stopt de samenwerking omdat het allereerst aan de Franse kerk toekomt om de priesterroepingen die tot stand komen onder impuls van de fraterniteit, te evalueren en te begeleiden.

6. Wat gebeurt er nu met de reeds gewijde priesters van de fraterniteit?

Zij kunnen priester of diaken van het aartsbisdom blijven en in hun fraterniteit bij de Katelijnekerk blijven wonen. Zoals ook bij andere priesters van het aartsbisdom, zal Mgr. De Kesel bij toekomstige benoemingen rekening houden met hun ervaring en wensen.

7. Wat staat de seminaristen van de fraterniteit te wachten?

De seminaristen kunnen hun opleiding voortzetten aan het diocesaan seminarie (Johannes XXIII in Leuven) als zij het wensen en voldoen aan de voorwaarden voor de priesteropleiding die binnen het aartsbisdom gelden.

8. Welke gevolgen heeft de beslissing voor de sympathisanten van de fraterniteit in België?

Aartsbisschop De Kesel liet weten dat hij wenst dat de ervaring in de Sint-Katelijnekerk zich verder ontplooit. De priesters kunnen, zoals hierboven aangegeven, actief blijven in de parochie. Voor de gelovigen die het elan in de Brusselse kerk genegen zijn, maakt de beslissing dus eigenlijk geen verschil.

9. Wat denken voorstanders van de beslissing?

Theoloog Hans Geybels vindt dat Mgr. De Kesel de seminaristen van de fraterniteit een dienst bewijst: De opleiding levert priesters af die niet meer van deze tijd zijn. Geert De Kerpel, hoofdredacteur van Tertio, stelt vast dat Mgr. De Kesel nieuwe beleidslijnen uittekent, en dat je geen eieren bakt zonder schalen te breken. Wim Collin schrijft in De Standaard: Is het niet logisch dat een bisschop in deze woelige tijden een beetje controle wil op de priesterkandidaten in zijn bisdom?

10. Wat denken tegenstanders van de beslissing?

Zij noemen de stopzetting een regelrechte kerkvervolging, lezen we op de website van Katholiekforum. De rijke oogst aan priesterroepingen van de fraterniteit heeft jaloezie en afgunst gewekt, en Mgr De Kesel heeft besloten om de Fraterniteit uit België te verjagen, juist zoals de Franse revolutionairen dit twee eeuwen geleden deden.