Bisschop Bonny: ‘Geen vraag om ontslag, wel om hulpbisschop’
Op vrijdag 23 februari was Antwerps bisschop Johan Bonny één van de bisschoppen die verschenen voor de parlementaire onderzoekscommissie die zich buigt over de aanpak van seksueel misbruik in de Kerk en daarbuiten. 's Avonds was hij te gast in het VRT Canvasprogramma Terzake. Zijn uitspraken verleidden bepaalde media ertoe te stellen dat hij in september van vorig jaar zijn ontslag had aangeboden bij paus Franciscus.
Johan Bonny schreef inderdaad op 26 september 2023 een brief aan de paus, maar niet om zijn ontslag aan te bieden, zo verduidelijkt hij nu in een brief aan alle gelovigen en medewerkers van het bisdom.
Hoewel het niet gebruikelijk is te citeren uit een brief aan de paus, doet Johan Bonny dat toch om alle misverstanden de wereld uit te helpen. Het volledige takenpakket van zijn verantwoordelijkheden als bisschop van Antwerpen en als lid van de bisschoppenconferentie is hem te zwaar geworden.
‘Ons Antwerpse bisdom is groot en complex’, stelt Johan Bonny vast.
‘Daarnaast vragen tal van interdiocesane taken veel extra tijd en aandacht. Vooral de problematiek van het seksueel misbruik vereist veel inzet en energie. Al deze taken kan ik niet langer combineren met een nabije en zorgvuldige leiding van het bisdom Antwerpen.’
Aan de paus schreef hij dat in volgende bewoordingen neer: ‘Ik wil op korte termijn een grotere ruimte vrijmaken om mij als bisschop in te zetten voor de slachtoffers en wie hun nabij zijn, alsook voor de aanpak en de preventie van alle vormen van misbruik in de Kerk. Tegelijk ligt mijn hart in het bisdom Antwerpen waarmee ik graag verbonden wil blijven. Om het Evangelie geloofwaardig te kunnen verkondigen en beleven, moeten wij de slachtoffers in de ogen kijken, hen een centrale plaats geven in ons kerkelijk beleid en leren van hun inzicht. Dat lijkt me nu het meest dringend.’
Hulpbisschop
De bisschop van Antwerpen doet meteen een suggestie om de combinatie van taken verder aan te kunnen en te kunnen blijven in het bisdom waar hij ‘zich thuis voelt en graag bisschop wil blijven’. Hij stelt voor de pastorale taken zo te herschikken dat hij persoonlijk prioriteit kan geven aan wat de slachtoffers en de samenleving nu van de Kerk verwachten inzake de aanpak en de preventie van misbruik.
Een mogelijke oplossing ligt in de aanstelling van een hulpbisschop voor het bisdom Antwerpen. ‘De aartsbisschop en de nuntius zijn van mijn vraag op de hoogte. Ik hoop dat dit verzoek niet lang blijft liggen, maar spoedig wordt opgenomen. In elk scenario staat mijn band met het bisdom Antwerpen voorop.’
‘Ik wil in Antwerpen extra tijd en ruimte vrijmaken om te luisteren naar slachtoffers van misbruik.’
Johan Bonny wil in de toekomst ook meer tijd en ruimte vrijmaken voor slachtoffers binnen en buiten de kerkgemeenschap die slachtoffer werden van misbruik buiten een pastoraal verband, maar bijvoorbeeld door iemand uit de familie- of vriendenkring. ‘Zij hebben vaak het gevoel dat ze buiten het maatschappelijke en kerkelijke aandachtsveld vallen omdat hun dader geen kerkelijke persoon was. Telkens de media over seksueel misbruik spreken, gaan ook hun wonden weer open, op menselijk en gelovig vlak.’
Om tegemoet te komen aan hun vraag naar een vertrouwelijk gesprek met iemand uit de Kerk wil Johan Bonny tegen 1 september 2024 in Antwerpen een gespreksplek oprichten waarvoor hij ook persoonlijk tijd en ruimte wil vrijmaken. ‘Samen met vrijwillige medewerkers wil ik horen met welke hulpvraag zij zitten en naar wie wij hen kunnen begeleiden voor verder ondersteuning.’