Heiligenbeelden uit 3D-printer: deze jonge ondernemers doen het

Hoe kwamen jullie ertoe jullie te specialiseren in 3D-printing?

Simon Desimpelaere: Tijdens een Erasmusopleiding in Oslo in 2018 mocht ik met een 3D-printer werken. Dat was een openbaring. Ik moest er ook één hebben. Terug in Brussel schafte ik een desktopexemplaar aan dat ik gebruikte voor studieopdrachten zoals maquettes. Al snel vonden medestudenten hun weg naar mijn 3D-printer.

Anthony Brouwers: In het kader van een studieopdracht vertrok ik van wat ik Simon zag doen en schreef ik een businessplan voor een fictief 3D-printbedrijf. Al doende vroeg ik me af: waarom zouden we van dit plan op papier geen echt bedrijf maken?

Simon: Kreate3D was geboren. Een opdracht van een groot medisch bedrijf om drie afzonderlijke instrumenten tot één tool te combineren bezorgde ons de middelen om een eerste industriële printer aan te kopen.

Jullie 3D-printten ondertussen al wel wat religieuze beelden. Hoe belandden die op jullie werktafel?

Simon: Heel toevallig. Particulieren uit Keerbergen wilden een kapel op hun grond restaureren. De Kruisheidekapel, toegewijd aan de Drie Gezusters van Brustem, was in het verleden beschadigd tijdens bouwwerkzaamheden, de beelden waren verdwenen.

Anthony: Via informatie op het internet belandde de eigenaar van de kapel bij ons. We hadden nog nooit religieuze beelden geprint en wilden maar wat graag de handschoen opnemen. Er bestonden gelukkig foto’s van gelijkaardige beelden in andere kapelletjes, die we als uitgangspunt konden nemen.

Waarom ervoor kiezen om religieuze beelden, die al jaar en dag uit hout of gips vervaardigd worden, te 3D-­printen?

Anthony: Nieuwe beelden op traditionele wijze vervaardigen, is niet alleen erg prijzig, maar ook tijdrovend, omdat het handenarbeid is.

Bij 3D-printen hang je niet vast aan werkuren. Een printer werkt dag en nacht door.

Je hoeft er niet voortdurend naast te blijven staan.

Simon: Bovendien reduceer je de kans op fouten tot een minimum, omdat je eerst het hele beeld in een 3D-simulatie uittekent op de computer, dat grondig langs alle kanten kan bestuderen, om dan pas te printen. Mocht er toch een foutje in sluipen, is dat makkelijk hersteld: je print enkel dat element opnieuw en lijmt het aan elkaar.

Anthony: Bovendien is duurzaamheid voor ons een essentieel element. Een 3D-printer kan met verschillende materialen werken. Wij kiezen ervoor enkel met duurzame materialen van lokale leveranciers te werken, bijvoorbeeld bioplastics op basis van voornamelijk maïszetmeel. Zo kunnen we voor heel wat producten duurzame en ecologische alternatieven aanbieden. Bovendien produceren we alles van a tot z in Mechelen, wat de transportkosten elimineert, en printen we enkel wat nodig is, zodat we een minimum aan afval hebben.

Jullie creëerden een nieuw religieus beeld uit het niets: dat van Carlo Acutis, de tiener die in 2006 overleed en in 2020 werd zaligverklaard. Hoe ging dat in zijn werk?

Anthony: Via foto’s van de Gezusters van Brustem op sociale media kwam pastoor Wim Simons ons op het spoor. Hij wilde in zijn Sint-Quintinuskerk in Zonhoven een beeld van Acutis op een van twee nieuwe altaren. Zo’n jonge heilige kan ook jongeren aanspreken, meent hij. De nieuwe technologie die wij gebruiken, leek hem prima te passen bij de tiener, een kind van deze tijd en nu de patroonheilige van het internet. Ook het duurzame karakter van het proces was een belangrijke factor voor de pastoor.

Simon: Omdat er nog geen beeld bestaat van Carlo, creëerden we zelf een model op basis van foto’s van de vijftienjarige jongen. We gaven hem een witte broek, een hippe rugzak, sneakers en een laptop onder de arm. In zijn andere hand draagt hij een monstrans en uit zijn broekzak bengelt een rozenkrans. Tegenover Acutis prijkte een beeld van de heilige Amandina (een Belgische zuster van 26 jaar die tijdens de Bokseropstand in China werd onthoofd, nvdr). Ze boezemde kinderen en jongeren echter schrik in, omdat ze zo grauw en streng oogde. Daarom bestelde de pastoor een zachtaardigere 3D-geprinte versie. Dus schilderde ik bijvoorbeeld blosjes op haar wangen.

(Lees verder onder de foto)

Kleur voegen jullie dus zelf toe?

Simon: In principe kan een 3D-printer gekleurde ontwerpen maken, maar die ogen niet altijd zo fris. Omdat ook het materiaal niet altijd even glad is, kiezen we er bewust voor om zelf de afwerking in handen te nemen.

Zo combineren we hightech met ambacht.

We kunnen voorwerpen printen van 30 cm op 30 cm en 60 cm hoog. Grotere beelden, zoals die van Carlo en Amandina, worden in stukken geprint, die we nadien aan elkaar lijmen. De naden veil ik bij en schuur ik op, zodat ze onzichtbaar worden. Nadien verf ik het beeld in de juiste kleur, met de vereiste details.

Anthony: Ik laat dat werk over aan de vaardigheid en creativiteit van Simon. Zelf ontferm ik me over de zakelijke kant van het bedrijf. Zo vullen we elkaar prima aan.

Als de knop van mijn radiator of het zeepbakje van mijn douche afbreekt, kan ik dat dan ook bij jullie laten printen?

Simon: Ook al is 3D-printen vandaag toegankelijk en betaalbaar, het is niet aangewezen om elk bestaand voorwerp te printen. 3D-printen opent wel tal van nieuwe mogelijkheden. En laat zelfs toe om complexe modellen probleemloos te realiseren.

Letterlijk alles wordt haalbaar wanneer je 3D-printen als tool gebruikt.

Het is bijvoorbeeld uitermate interessant voor restauratiedoeleinden. Zo printten we een nieuwe partituurhouder voor een piano uit 1900. Restauratie past binnen het plaatje van esthetische specialisatie dat ons sterk punt is.

Anthony: Momenteel werken we in opdracht van KIK-IRPA, de federale instelling die zorg draagt voor het Belgische erfgoed, aan de herstelling van het zestiende-eeuwse Mariaretabel in de Onze-Lieve-Vrouwkerk in Lombeek, waaruit in de loop der jaren een aantal beelden verdwenen.

Simon: We scanden al het retabel zelf, zodat we alle details van de beelden en de nerven van de houtstructuur kennen. Momenteel werken we prototypes uit in hars. Zodra KIK-IRPA die goedkeurt, printen we ze in houtpulp, omdat dat materiaal toelaat om echt heel fijn te werken. Dan volgt het kleuren en vernissen om de hout-look na te bootsen.

Komen er nog andere uitdagingen op jullie af?

Simon: De uitdaging voor de toekomst zie ik op het vlak van architectuur en interieurinrichting. Nu nog worden heel wat meubelen geproduceerd in lageloonlanden. 3D-printen maakt het mogelijk om lokaal te werken, prijsefficiënter, sneller en betrouwbaarder. 

Anthony: Daarbij moeten we wel opletten voor het auteursrecht. Je mag niet zomaar een designstoel reproduceren.

Van urne tot medisch materiaal, van religieuze beelden tot nachtlampje … Zijn jullie dan van alle markten thuis?

Simon: Nee hoor, op de meeste vlakken zijn we leken. Dankzij die uiteenlopende projecten gaan ongekende werelden voor ons open. Zo krijgen we telkens de kans om ons te verdiepen in een ander verhaal. Net omdat we leek zijn, luisteren we ook graag naar het verhaal van de ander. We willen eerst begrijpen, om dan te creëren. We houden er ook van om out of the box te denken.

Misschien is dat wel de sterkte van een leek: dat je een frisse kijk hebt.

En de blik op het gezicht van de mensen wanneer ze onze creatie voor het eerst zien, geeft ons ontzettend veel voldoening.

Anthony: Ik herinner me nog goed toen we met Carlo Acutis en de heilige Amandina op de arm de kerk van Zonhoven binnenwandelden. Er waren zoveel mensen opgedaagd! En ze begonnen allen spontaan te applaudisseren. Dat was een kippen­velmoment.