Bij kapucijnen klinkt een 'symfonie van hoop' voor Oekraïne

Een oude boom die omvalt, maakt meer kabaal dan een klein zaadje dat wordt geplant, maar dat laatste draagt op lange termijn veel meer vrucht. Met dit Afrikaanse gezegde word ik verwelkomd in het klooster van de kapucijnen in Antwerpen, achter het vredescentrum van Pax Christi Vlaanderen. Sinds Aswoensdag heeft de ingetogenheid in de geest van het Zonnelied van Sint-Franciscus plaatsgemaakt voor een drukte van jewelste. Momenteel vangen wij in ons klooster 42 vluchtelingen op uit Oekraïne. Dat is het maximum aantal om hen comfortabel op te vangen, vertelt pater Luc Vansina. 

Broederschap

De Antwerpse kapucijnengemeenschap telt nog een vijftal broeders. Maar de geest van Sint-Franciscus ademt meer dan ooit in het klooster door de solidariteit met vluchtelingen en kansarmen. Bij de opvang van de Oekraïense vluchtelingen krijgt de gemeenschap de hulp van twee broeders van de Tibériade-gemeenschap in Lavaux-Saint-Anne. Tibériade stuurt telkens twee broeders, die elkaar wekelijks afwisselen. Bij het binnenkomen loop ik recht in een grote kamer, waar alle hulpgoederen voor Oekraïne worden verzameld. Even kijken of er niets aan het bederven is, zegt pater Luc. Weet je, de solidariteit van de mensen grenst aan het onvoorstelbare. Onze telefoon staat roodgloeiend van mensen die iets willen doen voor Oekraïne. Gelukkig kunnen wij ook terugvallen op een grote groep vrijwilligers die goederen sorteren en de Oekraïners mee opvangen en begeleiden. Hun hulp is onontbeerlijk. Zo kunnen wij ook activiteiten organiseren voor de kinderen, die sinds hun komst op woensdagnamiddag ook met Poolse kinderen spelen op de speelplaats van de Vrije Basisschool De Dageraad. Het is opvallend dat zij zelfs met kinderen die enkel Nederlands spreken zonder probleem spelen en communiceren. Kinderen verstaan elkaar veel beter dan de politieke leiders of de machtigen van deze aarde …  De voorbije weken hebben ook verschillende bedrijven met ons contact genomen en dankzij hen kon een groep vluchtelingen al eens op bezoek in de Zoo van Antwerpen. Of krijgen de ouders, veelal alleenstaande moeders, ook de kans om met hun kinderen te gaan zwemmen. Zo voelen de kinderen zich toch thuis en kunnen zij de ellende in hun vaderland vergeten.

Lees verder onder de foto.

Overdonderd

Wij zijn hier echt ingerold, vertelt pater Luc. Toen werd aangekondigd dat er een stroom vluchtelingen uit Oekraïne op komst was, overlegden wij met onze gemeenschap wat wij konden doen. Wij hebben ons toen geëngageerd om opvang te bieden. Al vlak daarna kregen wij van Caritas Polen te horen dat er al een groep vluchtelingen onderweg was. Die zouden volgens plan slechts 10 dagen later aankomen, maar al na 3 dagen - op woensdag - stonden zij hier al voor de deur. Inderhaast zijn wij er nog vlak voor sluitingstijd in geslaagd om matrassen te bestellen bij Wereldmissiehulp. Dezelfde avond hebben wij in de Makro ook kussenslopen en bedlinnen gekocht. Een groep Polen die met onze gemeenschap bevriend is, heeft mee de bedden opgemaakt en voor eten gezorgd. Zo konden wij dezelfde avond toch al 16 vluchtelingen eten en onderdak bieden. De volgende dag stonden er opnieuw zes voor de deur en daarna dagelijks telkens opnieuw enkele vluchtelingen, totdat wij de maximumcapaciteit van 42 hadden bereikt. Wij slagen erin om elk van hen toch nog een beetje privacy en een veilige plek te bieden. Onze gasten uit Oekraïne beschikken ook over twee bijkeukens waar ze koffie en wat eten of drinken kunnen warm maken en er is een speelkamer. Van bij aanvang zijn we met een inzameling gestart van niet-bederfbare hulpgoederen voor Oekraïne.

Tijdens de Goede Week vertrekt een eerst truck hulpgoederen naar Oekraïne. 

De solidariteit is enorm, ook van mensen die nog nooit zo concreet hulp hebben gegeven. In het weekend van 3 april organiseren wij in onze kerk ook twee vredesconcerten (tickets bestellen kan via deze link). Mensen krijgen zo de kans hun solidariteit kenbaar te maken. De opbrengst is integraal bestemd voor Oekraïne. Wil graag wat extra reclame maken, want wij hopen dat de kerk twee keer tot de nok is gevuld om een krachtig signaal van solidariteit en vrede te geven. Het concert zal online tot in Oekraïne live te volgen zijn. Onze bevolking laat Oekraïne niet in de steek. Elk klein beetje helpt om opnieuw een pad van hoop te bewandelen.  

Intens, maar verrijkend

Momenteel helpen ook de broeders Gustave (uit Rwanda) en Jerry (uit de DR Congo) van de Tibériade-gemeenschap met de opvang. Het is voor hen een erg intense ervaring. Maar het is een verrijking voor iedereen. Onze gemeenschap is 40 jaar geleden in de geest van Sint-Franciscus ontstaan. Onze stichter Mark droomde van een leven van eenvoud. Vandaag telt Tibériade 30 broeders en 12 zusters, die samenleven in Lavaux-Saint-Anne. Er is eveneens een kleine gemeenschap in Litouwen. Families komen vaak bij ons langs om mee het broederlijk gemeenschapsleven te beleven, waarin de nadruk ligt op handenarbeid, evangelisatie, verkondiging en gebed.

Broeder Jerry voegt eraan toe dat ook hun gemeenschap in Wallonië sterk was aangegrepen door het lot van weerloze burgers uit Oekraïne, die door de bombardementen en beschietingen hun huizen verliezen en op de vlucht worden gejaagd. De kapucijnen van Antwerpen spraken ons aan, omdat zij hulp nodig hadden. Voor ons is dit een niet te missen kans om in alle eenvoud mensen te dienen en met hen op weg te gaan. Vanuit mijn eigen Congolese achtergrond besef ik maar al te goed wat het is om op de vlucht te zijn. In het oosten van ons land zijn burgers al 20 jaar slachtoffer van een oorlog met gruweldaden, aanslagen, angstzaaierij en verwoestingen waarbij al minstens 2.000 Congolezen werden gedood en 80.000 burgers op de vlucht zijn gejaagd. Wij bidden elke dag niet alleen voor de vluchtelingen uit Oekraïne, maar wij vergeten ook alle vluchtelingen in Congo niet en al diegenen die elders in de wereld op de vlucht zijn.

Lees verder onder de foto's.

Fratelli tutti in de praktijk

Wij brengen hier in Antwerpen de oproep van de ‘Fratelli tutti’, de derde encycliek van paus Franciscus, waarin de broederschap centraal staat, in de praktijk. Het behoort tot de kern van onze roeping om lief te hebben en vooral de armen, zowel zij die niets te eten hebben als diegenen die vluchten en veiligheid moeten zoeken bij de Heer. Elke dag opnieuw komen wij onder de indruk van de generositeit van alle mensen, die hier onophoudelijk hulp aanbieden en ons vragen wat zij kunnen doen. Hier wordt solidariteit elke dag concreet en wordt het duidelijk dat dit geweld en deze zinloze en bloedige oorlog niet het laatste woord krijgt. Wij zijn blij en dankbaar dat wij dat met ons gebed kunnen ondersteunen, maar ook met de hulpgoederen die hier worden verzameld en de 2 concerten voor vrede op 3 april. Diegenen die haat en dood willen uitdragen, worden hier dagelijks verslagen door de zorg en liefde voor elkaar. En zo bloeit telkens opnieuw en steeds sterker het zaadje van de hoop …