Kunstenares van het bidden
Bisschop Koen Vanhoutte publiceert boekje over de Moeder Gods
De meimaand is van oudsher Mariamaand. Van de hand van Koen Vanhoutte, hulpbisschop in het aartsbisdom Mechelen- Brussel, verschijnt niet toevallig nu een boekje over de moeder van Jezus. Dat kan gelovigen helpen die in deze lentemaand Maria graag vereren met een bezoek aan een plaatselijke kapel, met bloemen of door het branden van een kaars bij een beeld van haar. De inhoud van het boekje groeide uit een schema voor conferenties die bisschop Vanhoutte al tientallen keren bracht ter gelegenheid van mariale bedevaarten, ook naar Lourdes.
Vorige zomer, deels als heuglijke gevolg van de coronapandemie, maakte hij tijd vrij om het allemaal uit te werken. Veel christenen wenden zich immers in hun zorgen tot Maria en doen een beroep op haar gebed. Koen Vanhoutte grijpt terug naar de nieuwtestamentische teksten over Maria en verbindt die met het mariale gebed bij uitstek, het Weesgegroet. Maria wordt aangeroepen in nood en als voorspreker, maar is tegelijk een na te volgen voorbeeld. Hoe zit dat?
„De klassieke verering van Maria houdt stevig stand”, stelt bisschop Vanhoutte vast. „Maria is dan ook niet zomaar iemand, al gebruikt ze geen grote woorden. Maria houdt ons een grondhouding van geloof voor die ook voor u en mij is weggelegd. Het conciliedocument Lumen gentium uit 1964 spreekt in dat verband van ‘navolging van haar deugden’. Waaruit dat bestaat? Maria gaat niet haar eigen weg. Ze deelt alles wat Jezus doet, getuige daarvan haar biddende verbondenheid met God de Vader. Ze deelt de last van en de pijn aan het kruis zowel als die van de lijdende mens. Zoals Jezus in alles dienstbaar wil zijn, wil Maria enkel maar dienen. Ik reik de lezer eenvoudig de relevante passages uit het Nieuwe Testament aan, zoals het verhaal van de bruiloft in Kana. Korte woorden [node:field_streamers:0] van haar volstaan. Maria zegt niet wat ze verwacht van Jezus. Ze dicteert zeker niet wat Hij moet doen. Ze staat niet in concurrentie en ze getuigt van eindeloos vertrouwen. Kortom, ze toont ons eenvoudig de weg van Jezus.”
Koen Vanhoutte wijst de lezer er ook op dat het evangelie Maria vaak voorstelt als een vrouw die worstelt met vragen. In het verhaal van de aankondiging van Jezus’ geboorte brengt de engel haar in opperste verwarring. „Onze bewondering voor Maria betreft niet zozeer het feit dat ze veel vraagtekens heeft ontmoet op haar levenspad”, lezen we in Maria, wie ben je?. „Voor de meeste mensen is dat zo. Bewondering is er omdat Maria met die vragen toch in vertrouwen wist verder te leven. De vele vragen kregen haar godsvertrouwen niet stuk.”
Maria is bovendien beeld van de Kerk en wordt dan ook ‘moeder van de Kerk’ genoemd. „Door haar verbondenheid met Jezus toont Maria ons wat de Kerk ten diepste is”, zegt de hulpbisschop. „We noemen haar de Moeder Gods, maar tegelijk is ze ons aller moeder. In het evangelie lezen we dat Jezus aan het kruis tot de beminde leerling zegt: ‘Ziedaar uw moeder.’ Met die woorden geeft Hij Maria als moeder aan alle beminde gelovigen. Die moederlijke zorg zien we bij uitstek benadrukt in de volksdevotie. De passage uit Handelingen over de geboorte van de Kerk toont ons Maria als moeder van de leerlingen, die aanwezig is in hun biddende kring. Ik noem Maria dan ook graag een ‘kunstenares van het bidden’.”
„In mijn leven was Maria altijd aanwezig, maar nooit te nadrukkelijk”, besluit Koen Vanhoutte. „Ze begeleidt me, allereerst in het gebed van de Kerk. Het kleine dorp waar ik opgroeide, telde zes kapellen. Bij Maria voelt iedereen zich op zijn of haar gemak, leerde ik daar.”
Koen Vanhoutte, Maria, wie ben je?, Halewijn, Antwerpen, 2021, 52 blz., 8,50 euro, ISBN 978 90 8528 607 3, zie www.halewijn.info/catalogus/maria_wie_ben_je.