Pieter Deknudt: 'Kerk als zorgende community is zo waardevol'

Pieter Deknudt is de oprichter van Reveil, een non-profitbeweging die de Vlaamse rouwcultuur warmte inblaast en de 21ste eeuw binnenloodst. Het begon toen hij met z'n band Zinger een lied wilde spelen aan het graf van zijn overleden maat Robbie. Op 1 november laatst werden Reveil troostconcerten georganiseerd op bijna 140 Vlaamse begraafplaatsen.

Pieter noemt zichzelf agnost. Zijn hart gaat sneller slaan van muurtjes die worden gesloopt en samenhorigheid ontstaat. Lees verder onder de foto.

#1 Wat is je naam? (Lucas 8,30)

M'n ouders hielden het bij de keuze van onze namen vrij klassiek: Jan, Pieter en Karel. Ze leefden in de periode van onze geboorte nochtans in het toenmalige Zaïre om er een schooltje te helpen oprichten. Dus het had best iets exotischer kunnen zijn geworden. M'n oudere broer heeft z'n eerste jaren in Bobito doorgebracht. Ik werd iets later geboren. Ik denk dat het engagement van m'n ouders wel wat is blijven hangen.

Ik hou van het eenvoudige idee om dingen aan te pakken waarvan je gelooft dat ze beter kunnen. Het viel me bij de dood van muziekmaat Robbie op dat er na zijn begrafenis niet veel initiatief meer werd genomen om hem te herdenken. De goesting om daar iets aan te doen is tien jaar later nog geen spat verminderd.

Dat m'n vrouw me soms plagend ‘missionariske' noemt, neem ik er maar bij.

#2 Waarom twijfel je? (Matteüs 14,31)

Ik denk dat ik onder het label 'agnost' val. Dat we als mens nog geen spikkeltje weten van wat het heelal inhoudt, vind ik een machtige gedachte die aan een god doet denken. Wat de mens er per levensbeschouwing mee doet, is misschien niet zo cruciaal.

Een tijdje geleden deden we een Reveil troostconcert in Genk, met de lokale imam, de priester en een vertegenwoordiger van de vrijzinnige beweging.

Daar gaat mijn hart dus sneller van gaan kloppen. Muurtjes slopen.

Niemand kan zwart op wit bewijzen dat hij de volledige waarheid in pacht heeft. Laat ons die twijfel omarmen.

#3 Waarover maak je je zorgen? (Johannes 21,22)

Ik krijg het soms wat benauwd van de commentsecties op sociale media. Ik kan me moeilijk inleven in de mensen die op Facebook een heilige oorlog verklaren tegen goedbedoelende mensen die hun nek durven uit te steken. De dingen die ik over bijvoorbeeld Anuna De Wever las, daar kreeg ik soms koude rillingen van. Wie heeft er nu baat bij om die zo naar beneden te halen?

Ik fantaseerde ooit dat we een soort ‘army of lovers’ zouden maken, die internet trolls van antwoord dient met warmte en liefde en échte, inhoudelijke argumenten.

Een poosje geleden maakten we met ons bandje Zinger een videoclip waarbij we aan kinderen in verschillende continenten vroegen om het slechtste nieuws van de dag met knip-, kleur- en plakwerk om te bouwen tot goed nieuws. We hebben toen voor elke gemeente in Vlaanderen een Facebookgroep Goed nieuws uit... gemaakt. Als tegenhanger voor de klaagmuren die Je bent van... soms geworden waren.

Als we nu 'ns alle haatdragende comments op sociale media zouden beantwoorden met een bazooka van liefde. Als in Ik deel niet helemaal je mening, maar ik wens je vandaag een fijne dag toe.

#4 Om welke dingen huil je? (Johannes 20,15)

Die vraag doet me denken aan het prachtige nummer TV Song van Zita Swoon, de band van Stef Kamiel Carlens.

• I like to sit and watch it all I can / Crying like a man
  And leave it for another day / I'll stay here in my precious cage

Huilen is een sterk onderschatte heler. Het gebeurt regelmatig dat ik plots geraakt word door een prachtig lied of een film, en plotseling de oogsluizen opengaan. Achteraf blijkt dan meestal dat ik ook al een poosje met iets op m'n maag zat.

Schoonheid is net zoals verbondenheid een sterke katalysator voor een gezond rouwproces. De bres die een overlijden slaat bij nabestaanden, moet je repareren met schoonheid, geduld en veel liefde. Eens goed wenen kan een lang opgebouwde spanning ook losmaken, net zoals je op tijd moet prikken in de braadworst op je fornuis. 

#5 Wie ben Ik volgens jou? (Matteüs 16,15)

Ik weet niet zeker of de kerk als instituut de voorbije decennia de best mogelijke vertegenwoordiger is geweest voor de prachtige waarden die met het Nieuwe Testament komen. Uit de godsdienstles leerde ik dat het christendom zich van heel wat andere levensbeschouwingen onderscheidt door haar mildheid, mededogen, vergevingsgezindheid en oog voor minderheden. Ik voel het soms nog wat wringen als ik zie hoe de kerk nog niet volop haar nek durft uitsteken in de verdediging van bijvoorbeeld de regenboogcommunity. Gelukkig hebben de Belgische bisschoppen wel hun nek uitgestoken (met de oprichting van een aanspreekpunt voor gelovigen in de queer gemeenschap, ndr.), al had het allemaal best vroeger mogen gebeuren.

We hebben bij de secularisering de afgelopen decennia heel wat mooie verwezenlijkingen van de kerk met het badwater weggegoten. Ik denk dat heel wat mensen de waardevolle impact van het christendom onderschatten.

De kracht van een parochie als zorgende community, heel wat mooie rituelen en tradities bij grote levensmomenten… Ik geloof ook dat dat de 'way to go' is voor de kerk.

Zo dicht mogelijk bij die boodschap van zorg, verdraagzaamheid, en mildheid van Jezus Christus. Zonder de ballast, de regeltjes, de hiërarchie.

#6 Waar zou jij je leven voor geven? (Matteüs 16,26)

De voorbije 8 jaren zijn we met ons vrijwilligersteam vrij fanatiek bezig geweest met de boeiende zoektocht naar een warmere rouwcultuur voor Vlaanderen. Met onze eigen kunstenaars, rituelen en erfgoed. Hoe mooi zou het zijn als we allemaal onze begraafplaatsen konden zien als warme verzamelplaatsen vol verhalen van de mensen die de wortels vormen van onze steden en gemeenten? En dat we die verhalen zouden kunnen bewaren en verder vertellen?

Toen we begonnen, besloten we het braakliggende terrein dat onze rouwcultuur was geworden, te beschouwen als een wit blad, om vervolgens aan zoveel mogelijk mensen te vragen om mee te kleuren. Het is zo mooi om te zien wat voor evolutie Vlaanderen al heeft doorgemaakt. Ik denk dat we op het gebied van rouw stilletjes aan zelfs koplopers aan het worden zijn in Europa. Sinds dit jaar werkten we samen met de VRT voor het Reveil Slotmoment, een live tv-uitzending van op een begraafplaats met mooie artiesten als Bart Peeters, Axelle Red, Selah Sue...(herbekijk op VRT MAX). Maar er zijn zoveel prachtige organisaties die aan de #rouwrevolutie meetrekken. Denk maar aan Boven De Wolken, Missing You, Berrefonds, Fara, Lost & Co... te veel moois om op te noemen. 

#7 Wie/wat zoek je? (Johannes 18,7)

Ik denk dat ik door heel vaak met de dood bezig te zijn, stilaan heel anders in het leven ben gaan staan. Ik voel elke dag aan als 86.400 seconden waarin zich een pak kansen aanbieden om een positieve impact te hebben. De ballast gooi ik zoveel mogelijk overboord. Ik knuffel mijn vrienden geregeld, vertel m'n vrouw en kinderen zoveel mogelijk hoeveel ik van hen houd. Het zijn kleine dingen, maar ze maken voor mij echt een groot verschil.

Meer weten

• Ontdek de website van Reveil of volg op Facebook en Instagram.
• Het aanbod van Reveil bestaat onder meer uit lespakketten voor het lager en middelbaar onderwijs, troostproducties die steden kunnen boeken, een digitale Verhalenbank, het Reveil Tijdschrift.