Slachtoffers en bisschoppen, voortaan samen tegen dit onrecht

Net zoals in de kathedralen van Brugge en Antwerpen en in de kerk van Buizingen, staat ook in de basiliek van Koekelberg nu het beeld Esse est Percipi (Zijn is waargenomen worden) van Ingrid Rosschaert.Een elegante figuur, waar de ziel uit is, zo omschreef mgr. Johan Bonny het in zijn toespraak. Het beeld is koud en versteven. In zijn openingswoord noemde kardinaal Jozef De Kesel het een doopkleed, dat evengoed een doodskleed kon zijn.

Priester Rik Devillé, voorzitter van de Werkgroep Mensenrechten in de Kerk (WMK), dankte de bijna voltallige delegatie bisschoppen voor de kans die werkgroep en slachtoffers krijgen om in de basiliek van Koekelberg als nationale kerk dit beeld te mogen installeren en deze erkenningsdag te houden. De kardinaal draaide die dankzegging om: dat wij, bisschoppen, van jullie de kans krijgen om dit samen met jullie te doen.

Tijdens de plechtigheid werd meer dan eens verwezen naar de evolutie die de Kerk – vaak schoorvoetend – onderging. Van miskenning van het probleem, grotere bezorgdheid om haar eigen organisatie dan om de slachtoffers naar aarzelend luisteren, bang nog en vanuit een defensieve houding tot uiteindelijk een almaar grotere openheid en bereidheid om de slachtoffers volledig te erkennen en te waarderen.

Ook de kardinaal aarzelde niet om de fouten uit het verleden te benoemen. Er was stilte. Er was doofpot. Maar het zwijgen is doorbroken. We zijn geconfronteerd met onloochenbare feiten. De slachtoffers hebben gesproken en daarvoor wil ik hen danken. Ook al wie hun daarbij geholpen heeft en die eerder alert waren dan wij.

Voor het veel te lange zwijgen en met onszelf bezig zijn, vragen we als Kerk oprecht vergeving. Kardinaal De Kesel

Linda Opdebeeck erkende die positieve ontwikkeling bij de kerkleiders. 25 jaar Werkgroep Mensenrechten in de Kerk heeft veel energie gevreten, maar vooral sinds 2011 stellen wij een goede evolutie vast.

We zijn nu geen tegenstanders meer, maar partners. Als gelijkgestemden staan we rond dit beeld. Linda Opdebeeck

Toch blijft de pijn, stelde Opdebeeck, die in herinnering bracht hoe ze op 13-jarige leeftijd misbruik werd door een pater marist. Ik blijf het de bisschoppen kwalijk nemen dat niemand van hen de eerste stap deed, maar ons als slachtoffers het zware werk lieten doen. Uiteindelijk reageerden ze steeds maar op het moment dat ze met de rug tegen de muur waren gezet.

In zijn getuigenis stelde Marc De Bosscher dan weer de dadingsovereenkomst aan de kaak die hij destijds ondertekende na een weliswaar deugddoend gesprek met een verantwoordelijke in de kerk. Was het correct om van mij te vragen geen beschuldigingen meer te uiten? Kreeg de schadevergoeding daardoor niet de vorm van zwijggeld? Voor mij was dat geld alleszins niet belangrijk. Ik had en heb veel meer aan de erkenning.

De Bosscher blikt dankbaar terug op het 2,5 uur durende gesprek dat hij onlangs met bisschop Johan Bonny en een ander slachtoffer had naar aanleiding van een interview in Kerk & Leven.

Het was een teken dat het wel degelijk kan, dat de Kerk bereid is mee te werken. Ik zie licht in de duisternis. Marc De Bosscher

Na het aflezen van de namen van slachtoffers die overleden door toedoen van wat hen overkwam, namen tot slot Manu Keirse (voorzitter van de Interdiocesane commissie voor d bescherming van kinderen en jongeren) en de bisschoppen Bonny en Harpigny het woord. Mgr. De Kesel sloot af met een gebed:

Gij,

Wilt Gij oog hebben voor het kleinste mensenkind?

Zie het kleine kind dat nog alle kanten op kan,

Dat nog open staat voor al wie goed is

Maar ook voor ieder die verkeerd doet,

Een kind dat nog niet weet wat ‘kiezen’ is

En nog niet weet van goed en kwaad.

Aide cet enfant,

Ne lui fais pas de mail mais bénis sa croissance.

Garde sous Ton regard ce qui est encore si petit et immature.

Qui blesse un enfant le charge à jamais du fardeau le plus lourd.

Ne permets jamais qu’un enfant sur terre soit piétiné,

Que la lumière de son âme soit éteinte, ni son corps à jamais déshonoré.

Gij,

Sluit voor altijd onze mond als wij ooit nog zouden zwijgen

En sprakeloos blijven toezien als kinderen worden vernederd,

Jongeren worden verkracht, baby’s worden beroofd van wie zij zijn.

Donne-nous la certitude que même terrassés par les coups,

Nous pourrons renaître, nous relever, poursuivre la route fièrement

Et vivre dans la simplicité de la vérité,

Que plus jamais on ne pourra induire la mort en nous.

Zegen de groei van wie teer, onaanzienlijk en gebroken was.

Als Gij ons niet opnieuw tot volle bloei brengt, wie dan wel?

Meer over de problematiek van seksueel misbruik in de Kerk en de opvang van slachtoffers