Wat staat er op til in de Kerk in 2023?

- Paus Franciscus tien jaar pontifex
- Wereldjongerendagen in Portugal
- Nieuwe gezichten in Belgische bisschoppenconferentie?

Op 13 maart 2023 zal paus Franciscus tien jaar op de stoel van Petrus zitten. De kans is klein dat hij toestaat dat deze verjaardag met veel luister wordt gevierd. De ondertussen 86-jarige Argentijnse jezuïet sukkelt wel met zijn gezondheid, maar zijn geestkracht is ongebroken.
Nu al is duidelijk dat synodaliteit, in wezen een heel oude vorm van kerkbestuur waarbij de Heilige Geest de hoofdrol speelt, de belangrijkste erfenis van dit pontificaat wordt. Twee jaar geleden had de paus een synode aangekondigd, waarbij alle katholieken wereldwijd werden aangemoedigd om in hun lokale bisdommen van gedachten te wisselen over de rol van de Kerk en samen te luisteren naar wat de Heilige Geest hen hierover zegt.
De paus kondigde aan dat deze synode over synodaliteit wordt verlengd tot 2024. De bisschoppen zullen twee keer in synode samenkomen: in oktober 2023 en een jaar later. Het synodale proces werd in verschillende fases opgedeeld. De tweede fase, de continentale, duurt tot maart 2023. In deze fase zullen continentale synodale vergaderingen worden bijeengeroepen die zich buigen over een in oktober uitgebracht synthesedocument. Voor Europa vindt de vergadering plaats in Praag van 5 tot 12 februari. De Belgische delegatie bestaat uit vier personen, onder wie kardinaal De Kesel.
Synodaliteit zal hoe dan ook de kerkelijke actualiteit in 2023 tekenen. Het hoogtepunt van het najaar wordt de intercontinentale samenkomt van bisschoppen. Volgens de Britse journalist Austen Iverleigh is synodaliteit niet zomaar een vernieuwingsplan dat afhangt van deze of gene paus. „Integendeel, het heeft een bekering nodig van de hele kerkelijke cultuur zodat iedereen gaat deelnemen aan haar zending”, meent Iverleigh.
Een ander hoogtepunt worden ongetwijfeld de Wereldjongerendagen (WJD) in Lissabon, waar van 1 tot 6 augustus paus Franciscus en honderdduizenden jongeren uit de hele wereld worden verwacht. De WJD is het grootste jongerenevent ter wereld en één van de grootste internationale evenementen van de Katholieke Kerk. De laatste keer was in 2019 in Panama. De editie in Portugal was gepland voor de zomer van 2022, maar corona strooide roet in het eten. De WJD wordt vaak voorafgegaan door dagen waarop groepen jongeren onderweg te gast zijn in één van de bisdommen. Tijdens allerlei activiteiten leren ze dan het land beter kennen en bereiden ze zich ook samen spiritueel voor.
IJD Jongerenpastoraal Vlaanderen biedt vijf formules aan als voorprogramma. Caminho da Vida is een pelgrimstocht in het noorden van Portugal, voor Portes Ouvertes openen benedictinessen in Juignac, in het zuiden van Frankrijk, hun deuren, met A Dios bezoeken de pelgrims in Spanje Bilbao en Madrid en in het bisdom Porto kunnen Vlaamse jongeren deelnemen aan een internationaal programma. MAGIS ten slotte is het voorprogramma van de jezuïeten in Lissabon zelf.
De wereldkerk kijkt met argusogen naar onze katholieke buren in Duitsland en Frankrijk. De hervormingsgezinden van de Duitse Synodale Weg, die normaal in maart moet afgerond worden, kwamen in aanvaring met het Romeinse leergezag. In Frankrijk moeten de bisschoppen het vertrouwen bij de gelovigen herstellen nadat er in 2022 meerdere schandalen van misbruik aan het licht kwamen.
In eigen land verwachten wij de benoeming van een nieuwe aartsbisschop als opvolger van kardinaal Jozef De Kesel, die vorig jaar de pensioengerechtigde leeftijd bereikte. Dit voorjaar worden ook Guy Harpigny, bisschop van Doornik, en Pierre Warin, bisschop van Namen, 75 jaar. De al 75-jarige hulpbisschop voor Waals-Brabant, Jean-Luc Hudsyn, blijft tot de komst van een nieuwe aartsbisschop op post. De wissel van de wacht bij de Franstalige bisschoppen kondigt zich dus aan.
Bovendien wordt in maart de 78-jarige Herman Cosijns als secretaris van de bisschoppenconferentie opgevolgd door Bruno Spriet, de eerste leek in deze functie.