Midden in de Goede Week: bekijk ‘The New Gospel’ van Milo Rau

Voor de opnames van zijn film ‘The New Gospel’ trok Milo Rau naar het Zuid-Italiaanse Matera, ook bekend uit de passiefilms van Pier Paolo Pasolini en Mel Gibson. De Zwitserse kunstenaar, sinds 2018 artistiek directeur van het NTGent, gaat verder dan een hervertelling. Zoals bij eerdere projecten, ging hij ook nu ter plaatse onder de bewoners op zoek naar gelegenheidsacteurs. Die vond hij in de seizoensarbeiders, meestal mensen zonder papieren uit Afrika, die als slaven worden uitgebuit op de tomaten- en fruitvelden.

De film vermengt beelden van het passieverhaal met beelden van de reële toestand achter de schermen.

Zo maakt Milo Rau opnieuw zijn motto waar: hij wil de wereld niet alleen in beeld brengen, maar ook veranderen.

Meer dan een film is Het nieuwe evangelie een project, dat leidde tot huisvesting voor de (tot dan dakloze) seizoensarbeiders en de oprichting van een fairtradelabel voor tomaten uit Matera. Ook dat activisme komt aan bod in de film-documentaire.

Lees het interview onder de trailer.

Vanwaar het idee voor een nieuwe passiefilm?

Milo Rau • De Zuid-Italiaanse stad Matera was culturele hoofdstad van Europa in 2019. In het kader daarvan werd ik gecontacteerd. Ik kende de stad uit de films van Pasolini en Gibson en zat dus vrij snel op het spoor van een passiefilm. Toen ik met enkele mensen van de cast en crew de buurt verkende, vonden we vluchtelingenkampen zonder enige voorziening.

De meesten van deze vluchtelingen komen uit Afrika en hebben geen verblijfsvergunning. Ze zijn met handen en voeten gebonden in een landbouwsysteem dat in handen is van de maffia. Het leek me ideaal om hun strijd voor waardigheid samen te brengen met Jezus’ verhaal. Voor de film hebben we versplinterde protestbewegingen bijeengebracht.

Het was de eerste keer dat blanke en gekleurde verzetsstrijders samenwerkten en daarmee de verdeel-en-heers-tactiek van de maffia uitschakelden.

Wie is Yvan Sagnet en waarom koos je hem als Jezus?

Yvan Sagnet is Italiës allerbekendste activist voor de rechten van mensen zonder papieren. In 2011 kwam hij als illegale seizoensarbeider uit Kameroen in Sicilië op voor arbeidsrechten en leidde hij stakingen tegen de maffia. Tegenwoordig leeft hij in Rome, maar voor de film trok hij met ons naar het zuiden en dompelde hij zich opnieuw onder in de strijd voor waardigheid van lotgenoten.

Hij leek me de ideale Jezus in het verhaal dat ik wou brengen. Het was de eerste keer voor Yvan om te acteren, maar hij groeide snel in zijn rol. Hij was al een vakbondsleider en bovendien (katholiek) gelovig, dus dat hielp wel. En daarenboven bleek hij ook bijzonder getalenteerd. In de film zie je hem zijn apostelen roepen om samen de beweging Rivolta della dignità op te zetten, de Opstand van de Waardigheid.

Wat kun je nog vertellen over de cast?

Naast vluchtelingen, activisten en burgers van Matera, kun je de bekende acteur Marcello Fonte herkennen, Enrique Irazoqui (Jezus in Il Vangelo secondo Matteo van Pasolini en in Rau's film Johannes De Doper), en Maia Morgenstern (Maria in The Passion of Christ van Mel Gibson).

Je portretteert Jezus als een sociaal activist. Slaagde hij in die rol volgens jou?

We weten natuurlijk wel hoe het verhaal eindigt: Jezus sterft aan een kruis. In die zin lijkt hij mislukt. Maar zijn boodschap is wel gebracht. Dat is voor mij verrijzenis. En voor mij gaat Jezus' boodschap in de kern over waardigheid. We zijn allemaal gemaakt in waardigheid.

Je kan een gevecht voor waardigheid niet verliezen. Alleen wie het niet probeerde, heeft echt verloren.

Met de film brengen we diezelfde boodschap van waardigheid. Het mooiste is voor mij dan ook dat we echt iets veranderd hebben voor de mensen ter plaatse. Er zijn namelijk huizen voor hen gebouwd. En dat met de hulp ook van de katholieke Kerk.

Hoe reageerde het publiek in Matera op het filmproject?

Laaiend enthousiast. Italië is echt een filmland. Ik wil er meteen aan een nieuw project beginnen.

Tickets voor de online première bij BOZAR op 30 maart (met Nederlandse of Franse ondertitels) zijn te verkrijgen voor 8 euro. De vertoning wordt gevolgd door een gesprek in het Engels tussen Milo Rau en Nicky Aerts (Klara) om 21.15 uur, gratis te bekijken via de website van BOZAR. Tussen 1 en 4 april is de film ook via NTGent te bekijken tegen 8 euro per ticket, daarna op de bekende platforms.