De comeback van de naamdag

In de jaren 1960 raakte de viering van de naamdag op de achtergrond, maar in vele christelijke gezinnen wordt de traditie in ere hersteld.
21/05/2017 - 13:06

Katholieke gezinnen vierden eeuwenlang de naamdag, in plaats van de verjaardag. Dat bleef zo tot de secularisatie in de jaren 1960 inzette. Plots waren christelijke en Bijbelse voornamen niet langer vanzelfsprekend en de viering van de naamdag werd, mee onder invloed van de protestantse wereld, door de viering van de verjaardag verdrongen.

Johannes Chrysostomus en namen van heiligen en martelaars

De viering van naamdagen is historisch in niet geringe mate te danken aan de Heilige Johannes Chrysostomus. Die gaf gelovigen de raad om hun kinderen naar christelijke martelaren te noemen. Dat gebruik moest kinderen aanmoedigen om de heiligheid en de deugdzaamheid van hun patroonheilige na te streven. Tegelijk konden de christenen zich zo distantiëren van heidenen. Na het Edict van Milaan (313), waarin tolerantie voor de christenen werd geproclameerd en de christenen hun bezittingen terugkregen, werd de naamgeving uitgebreid tot de namen van de apostelen en heiligen.

Voor en tegenstanders van de heiligverering

In de middeleeuwen ontstond in vele Europese landen het gebruik om het kind de naam te geven van de heilige waarvan de feestdag op de dag van de doop werd gevierd. Daardoor viel de viering van de naam- en de doopdag op dezelfde datum. Zo kreeg kerkhervormer Luther de naam Martin omdat hij op 11 november 1483, op de feestdag van Martinus van Tours, werd gedoopt. Protestanten verwierpen de heiligenverering en noemden hun kinderen niet langer naar heiligen. De Rituale Romanum van 1614 geeft katholieke ouders de aanbeveling om geen namen te kiezen die lachwekkend of aanstootgevend zijn en om de namen van goden of heidenen te vermijden. Priesters kregen de opdracht om zorgvuldig toe te zien op de naamgeving. In strijdgebieden werd de naamgeving een manier om zich af te zetten van de protestanten. De Codex Iurus Canonici, het kerkelijke wetboek, van 1917 verbood uitdrukkelijk om niet-christelijke namen te geven.

De populairste voornamen in 2008
De populairste voornamen in 2008 © voornamelijk.nl/

Zoektocht naar zingeving en bescherming

In de periode van de secularisatie in de jaren 1960 brokkelden de tradities van de christelijke naamgeving en de viering van de naamdag af. Vanaf dan verdrong de viering van de geboortedag ook in de katholieke gezinnen de viering van de naamdag. Moderne ouders zoeken vandaag inspiratie in allerlei modetrends of zelfs in de fonetische klank van namen. Godsdienstige motieven spelen bij de naamgeving nog slechts uitzonderlijk bewust een rol.

Toch staan vele Bijbelse en christelijke namen tot op vandaag nog steeds erg hoog op de lijst van meest voorkomende namen. Vele christelijke ouders willen nog steeds een voorspreker en een beschermheilige voor hun kind. In het spoor van de herontdekking van het belang daarvan wint ook de viering van de naamdag opnieuw aan populariteit.

Bron: Katholisch.de

Alles over voornamen