Hulplijn bij vele vragen

Caritas opende infopunt voor Oekraïners en Belgen

Juristen en maatschappelijk werkers van Caritas International België bemensen sinds enige tijd een zogenoemd Infopunt Oekraïne. Via een gratis nummer kunnen Belgen die Oekraïners opvangen er terecht met allerlei vragen, in het Nederlands of het Frans. Aan het infopunt is ook een whatsapplijn verbonden waarmee Oekraïners worden geholpen in hun taal.
Jurist Pieter Van Roeyen coördineert het infopunt. „Vluchtelingen uit Oekraïne komen hier toe in erg onzekere omstandigheden”, legt hij uit. „Wat zijn hun rechten? Hoe geraken ze hier vooruit? De informatie die ze daarover via diverse kanalen oppikken, bijvoorbeeld via sociale media, is van wisselende kwaliteit. Daarnaast zitten ook Belgen die vluchtelingen uit Oekraïne opvangen met vragen. Ze krijgen immers mensen in huis die niet enkel een andere culturele achtergrond hebben, maar die ook geen gewone logees zijn. Ze hebben bepaalde vragen en noden, en die zijn niet altijd wat die gastgezinnen verwachten. Sommige vluchtelingen hebben bijvoorbeeld nood aan rust na alles wat ze beleefden en staan er niet voor te springen om elke avond gezellig aan de keukentafel te blijven zitten. Bovendien heeft elke vluchteling een eigen sociaal-economische achtergrond. Er zijn welgestelde families en personen die een hogere opleiding genoten en diverse talen beheersen, maar net zo goed mensen in armoede of personen met een beperking, bijvoorbeeld. Daarnaast zijn er ook heel wat moeders met kinderen, vaak omdat de man onder dienst is. Al die mensen hebben andere vormen van begeleiding nodig. Als gastgezin weet je vooraf niet wie bij jou terechtkomt.”
Wat als je gasten naar de dokter moeten? Moet er iets worden geregeld met de gemeente? „Onze terreinwerkers kunnen bogen op jarenlange ervaring met het begeleiden van kwetsbare gezinnen en vluchtelingen met oorlogstrauma’s en zo meer”, vervolgt Pieter Van Roeyen. „Zij weten dus hoe je de opvang van een vluchtelingengezin aanpakt en welke uitdagingen dat met zich meebrengt. Die expertise [node:field_streamers:0] zowel als ons brede netwerk willen we nu ter beschikking stellen via ons Infopunt Oekraïne.”
Daar kloppen momenteel allereerst mensen aan met sociaal-juridische vragen. „Zeker Oekraïners die ons bellen zitten vaak met bijzonder complexe vragen die nogal wat juridische kennis over migratie vereisen”, zegt Van Roeyen. „Bepaalde vragen gelden ook voor andere groepen vluchtelingen, maar er zijn ook specifieke situaties voor deze groep. Wat is bijvoorbeeld het statuut van mensen die al in Europa waren voor de oorlog uitbrak en die nu niet meer terug kunnen? Er zijn Oekraïners die een visum op zak hadden voor pakweg Polen, maar die hier terechtkwamen. Vaak verkeren zij in een juridisch erg ingewikkelde situatie die maatwerk vereist. Soms kunnen we dat zelf oplossen. Soms kunnen we mensen via ons netwerk doorverwijzen naar de juiste diensten.”
En dan zijn er ook nogal wat mensen die aan Caritas vragen hoe ze kunnen helpen. „Dat gaat van kleine, praktische, maar warme vragen van mensen die een bed of een matras ter beschikking willen stellen,” legt Pieter Van Roeyen uit, „tot het aanbieden van logistieke ondersteuning door bedrijven. Net zo goed zijn er de mensen die nog overschotten van dure medicatie hebben liggen en vragen hoe ze dat tot in Oekraïne kunnen krijgen. Ook op dat punt moeten we telkens bekijken met onze teams op het terrein en met onze partners wat wel en niet mogelijk is.”
De vragen die binnenlopen bij het infopunt helpen Caritas bovendien te bepalen hoe dat zijn aanbod op het terrein beter kan afstemmen op de noden die er zijn. „We willen zoveel mogelijk complementair werken”, legt Van Roeyen uit. „We zijn er dan ook voortdurend mee bezig ons aanbod bij te stellen. Over twee maanden zullen er immers andere vragen en noden zijn dan nu. Ook wijzelf moeten ons intussen bijscholen. Diverse factoren maken immers dat één en ander wat anders verloopt dan voor andere groepen vluchtelingen. Heel wat elementen zijn dus ook voor ons nieuw.”

U kunt het Infopunt Oekraïne bereiken op het gratis nummer 0800 2 41 41, van maandag tot vrijdag tussen 13 en 17 uur. Wie vragen wil stellen in het Oekraïens, kan via WhatsApp terecht op 0032 476 34 07 58.