Is een menselijke embryo ‘lichaamsmateriaal’?

Ontwerpverordeningen van EU over prenataal menselijk leven roepen ernstige ethische vragen op.
13/09/2023 - 12:43
EU-bisschoppen in overleg
EU-bisschoppen in overleg © Comece

Bisschoppen van de Europese Unie maken zich ernstige zorgen over het classificeren van embryo’s als een ‘substantie van menselijke oorsprong’ (SoHO) in een geplande EU-regelgeving. De regeling wil sterker rekening houden met de huidige stand van wetenschap en techniek en zij wil nieuwe EU-normen vaststellen voor het gebruik van ‘menselijke stoffen’ voor medische doeleinden. Volgens COMECE (Raad van de Bisschoppenconferenties van de Europese Unie) dreigen menselijke proefpersonen daardoor echter louter tot objecten verklaard te worden en op hetzelfde niveau geplaatst te worden als huidcellen, speeksel of bloedplasma. 

De nieuw geïntroduceerde uitdrukking ‘substanties van menselijke oorsprong’ is bewust zeer breed gehouden met het oog op de productie van medicijnen, waarbij embryo’s niet worden geproduceerd met het oog op reproductie.

De Europese bisschoppen benadrukten dat de definitie van ‘stof van menselijke oorsprong’ ook relevant is voor het verzamelen en gebruiken van overleden of gedode embryo’s en foetussen. Dit geldt ook voor overtollige embryo’s die in het kader van kunstmatige voortplanting tot stand zijn gekomen en niet zijn ingeplant. ‘Het is belangrijk om juridisch duidelijk te maken dat noch embryo's, foetussen, noch foetaal weefsel onder de term substantie van menselijke oorsprong vallen, ongeacht of ze op natuurlijke wijze of in het laboratorium zijn gecreëerd.’

Genetische ziekten

Er worden ook ernstige vragen gesteld over artikel 58 van het ontwerp. Als dit artikel wordt aangenomen, zou het SoHO-faciliteiten toestaan en zelfs verplichten om voorlopige genetische tests uit te voeren op embryo's en foetussen om de overdracht van genetische ziekten uit te sluiten. ‘Dit dreigt de weg vrij te maken voor de ‘selectie van levens’ en roept vragen op over de verenigbaarheid met het recht op zelfbeschikking van donoren en ontvangers. Het is ons niet duidelijk hoe dit mogelijk zou zijn zonder embryo’s of foetussen op dergelijke ziekten te testen met het oog op selectie. Hier dreigt de menselijke waardigheid ernstig geschonden te worden.’

Bron: COMECE/Vaticannews.va