10 tips van Ignatius om te leren uit je gevoelens
1. Neem je gevoelens ernstig
Als het over belangrijke aangelegenheden gaat, lijkt alleen de ratio betrouwbaar. Ten onrechte. Ook dan blijft het hart een belangrijke informatiebron voor je diepste verlangen. Vaak zijn subtiele, soms nauwelijks merkbare gevoelens uiteindelijk belangrijk(er). Ze kunnen je helpen om te zien wat je dag in dag uit (on)gelukkig maakt.
2. Zoek naar de diepere laag
Bij ignatiaanse onderscheiding gaat het over gevoelens die zich spontaan aandienen, geen kunstmatig opgewerkte ervaringen of ‘kicks’.
3. Geef vooral aandacht aan positieve gevoelens…
Spontaan richt een mens zich vaak op wat pijn doet of onaangenaam is. Maar positieve gevoelens — rust, vertrouwen, openheid, gedragenheid — verwijzen meestal naar waar je vaste grond onder de voeten hebt.
4. …maar verdring negatieve gevoelens niet
Irritatie, boosheid, droefenis: gevoelens als deze zijn op zich niet goed of slecht. Ze bestaan. Merk ze op en probeer te achterhalen waar ze vandaan komen. Ze wijzen vaak naar een doodlopend spoor. Trek er conclusies uit en blijf niet in de negatieve gevoelens hangen.
5. Bewaak ‘valse’ aangename gevoelens
Niet alle aangename gevoelens komen van God. Oppervlakkige pleziertjes geven je kortstondige voldoening, maar kunnen snel omslaan in een leeg gevoel.
6. Heb aandacht voor het aanvoelen van anderen
Het gaat over wat jij opmerkt in je eigen hart, niet in dat van je huisgenoten, ouders of vrienden. Wel is het waardevol om te weten hoe mensen die van je houden zich voelen bij wat jij al dan niet doet. Hun aanvoelen kan waardevolle informatie zijn. Maar de enige plek waar al die informatie uiteindelijk samenkomt, is jouw eigen hart.
7. Gevoelens verschillen van idealen, waarden en normen
Zelfs als je iets doet dat past bij je idealen en waarden (een bepaald engagement), kan je je daar slecht bij voelen. Bijvoorbeeld omdat je er eigenlijk niet echt de tijd voor hebt en je je daardoor vastzet.
8. Soms voel je ‘niets’
Iedereen kent mindere periodes. Gevoelens gaan nu eenmaal op en neer en het is absoluut niet nodig om mee te gaan in ‘dictatuur van het goede gevoel’. Heb dan vertrouwen in wat je voordien hebt gevoeld en wat je tot bepaalde keuzes heeft gebracht.
9. Neem geen beslissingen in crisismomenten
Als je in crisis bent en geen vaste grond onder de voeten hebt, dan is het beter om geen beslissingen te nemen. Beter is het te wachten tot de rust terugkeert. Heb geduld. In afwachting hou je je aan de keuzes die je voordien hebt gemaakt.
10. Praat over je gevoelens…
…maar doe dit niet met de eerste de beste. Wel met iemand die je kent en die van je houdt. Dit geldt in het bijzonder als er ‘vervelende’ gevoelens aandienen.
Bron: ‘Leven met Ignatius’, Nikolaas Sintobin, Meinema Averbode, 2de druk, 2016