Dekenaat Genk prikkelt met Zoekpunt in Shopping Center

Pastoor Tjeu Neyens staat me al op te wachten. Hij verontschuldigt deken Luc Herbots die nog een uitvaart had. Fiets aan de hand laveert hij ons tussen het volk op de donderdagmarkt. De meest exotische geuren dringen mijn neus binnen. Eén van de mooie kanten van Genks rijke migratiegeschiedenis. Later op de dag zullen we nog langs de hippe C-mine passeren, waar verleden en toekomst elkaar enthousiast bestuiven.

Zoekpunt en Pastoraal Digitaal

Intussen zijn we bijna aan onze eerste stop gekomen. Op een pleintje tussen Shopping 1 en Shopping 2 kiezen we voor die laatste. Tegenover een kruidenwinkel springt de laatstgeborene van het dekenaat in het oog: Zoekpunt. Het keffertje van vrijwilligster Myriam François staat op de uitkijk en charmeert de bezoekers. Intussen spreekt zij de voorbijgangers met kinderen aan, want het is donderdag: knutseldag. Wie wil, kan meteen aan de slag. Of een werkje meenemen om thuis te maken. 

Binnen in de winkel gunt dekenaal secretaris Astrid Brandt me de tijd om een eerste indruk op te doen: alvast een smaakvol ingerichte ruimte.

In het midden staat een lange tafel. En daarop een scherm, voor coronaveilige gesprekken.

Met een kop koffie nestelen we ons in het salonnetje. Pianiste van opleiding kwam Astrid Brandt (foto) bij Opera Maastricht terecht, waar ze jarenlang communicatieverantwoordelijke was. Liefst van al zet ze haar talenten in op het raakvlak van kunst en cultuur, communicatie en pastoraal. Toen ze een oogaandoening kreeg, viel haar wereld even in duigen. De vacature van dekenaal secretaris, met klemtoon op interne en externe communicatie, kwam precies op het goede moment.

Ze begon meteen een database aan te leggen van contacten (met inachtneming van GDPR). De bestaande Facebookpagina werd onder handen genomen en een stuk interactiever gemaakt. En er kwam een nieuwe website die een naam gaf aan de hele opzet: Pastoraal Digitaal. Dankzij deze kanalen konden we bij de invoering van coronamaatregelen prompt met een nieuwsbrief beginnen en zo de vinger aan de pols houden, verklaart Astrid. Een livestream van de eucharistieviering was in een handomdraai geregeld. En ook de lokale radio en Radio Internazionale van de Italiaanse gemeenschap gaven airplay.

Luc Herbots prijst zich gelukkig met zo’n rechterhand, hem in de schoot geworpen toen hij zelf ongeveer een jaar geleden benoemd werd als deken van Genk. In het filmpje hieronder legt hij uit waarom hij het nodig vond naast het imposante kerkgebouw en dito dekenij nog een ontmoetingsplek te openen in een Shopping Center.

Tekst gaat verder onder het filmpje.

Toen Luc Herbots in het dekenaal team het idee opperde om een pand te kopen in Shopping 2, was Astrid meteen enthousiast. En al helemaal toen hij haar vroeg om de permanentie er te doen. Het was een puzzel die in elkaar viel, zegt ze. Alsof het zo moest zijn. Creatief bezig zijn en mensen ontmoeten, dat is helemaal mijn ding.

Op 1 april werd Zoekpunt normaal gezien feestelijk geopend. Corona besliste er anders over. Maar in mei ging de deur dan toch voorzichtig open. Meteen vonden bekende parochianen en onbekende voorbijgangers hun weg ernaartoe. Velen zochten een luisterend oor na het verlies van een dierbare aan corona. Ze konden de naam van een overledene op een steen schrijven, een ritueel dat duidelijk aansprak. De herdenkingsetalage maakt nu stilaan plaats voor een vakantieraam. De stenen krijgen dan een plaats in een kerk of andere troostplek.

Zonder spoor van opdringerigheid doen Astrid en Myriam er alles aan om de belangstelling te wekken voor het Zoekpunt. Dinsdag ontbijtdag, donderdag knutseldag. Volg de Facebookpagina van het dekenaat en je weet precies wat je mag verwachten. Of wanneer je de kinderen tijdens het winkelen even met een gerust hart kan achterlaten. Mmmm, ook weer goed gezien.

Sint-Martinuskerk en multifunctionele ruimte

Luc Herbots had het in het filmpje al over de hoge drempel naar de Sint-Martinuskerk. Nu mag ik het aan den lijve ondervinden. Lichtjes hijgend komen we boven. Dit imposante gebouw hebben de Genkenaars te ‘danken’ aan de Amerikanen, die de vorige kerk per vergissing platbombardeerden tijdens de Tweede Wereldoorlog en een en ander goed wilden maken. Enkele jaren geleden nam de kerkfabriek in goede verstandhouding met de stad het initiatief voor een grondige restauratie.

Secretaris van de kerkfabriek Edmonda Weltjens mag fier zijn op het resultaat. Het donkere interieur kreeg een modernere uitstraling. De ruimte onder de kerk onderging een ware metamorfose: van rommelkot tot winterkapel met overvloedige lichtinval. Daarnaast kwam een multifunctionele ruimte, waar onder meer volwassenenonderwijs gegeven wordt. Kleinzoon Arthur zag dat het goed was.

Tekst gaat verder onder de foto.

Vincentius

Onze volgende stop is Vincentius. Met meer dan 130 vrijwilligers die voedselpakketten, kleding, speelgoed en huisraad verdelen onder ruim 890 gezinnen is ze de grootste afdeling van de Sint-Vincentiusbeweging in Vlaanderen. 

In september 2019 stonden 400 gevulde boekentassen klaar. Vrijwilligers hadden het hele jaar door de koopjesacties in de gaten gehouden!

Rond Sinterklaas was de bedrijvigheid hier ook indrukwekkend, herinnert Luc Herbots zich. Het was zijn eerste kennismaking als kersverse deken. De hele kamer stond vol poppenhuizen en andere geschenken. En nu in de zomervakantie kunnen heel wat kinderen bijna gratis mee op kamp met het Rode Kruis of een andere werking.

Onze activiteiten gebeuren in nauwe samenwerking met de plaatselijke overheden, OCMW's en andere organisaties in Genk en Zutendaal, verklaart pastoor Tjeu Neyens, die vrijwilligerscoach is bij Vincentius. Die opdracht beschouwt hij als een groot voorrecht. Ik mag de vrijwilligers aanmoedigen en af en toe individueel feedback of gezamenlijk vorming geven. Dan hebben we het bijvoorbeeld over de waardigheid van iedere mens. De link naar ons geloof is niet ver te zoeken. Paternalisme is voor ons uit den boze.

Bij het uitbreken van de coronacrisis was de kringloopwinkel welgeteld 1 dag dicht. Net genoeg tijd voor ons om de hele werking te reorganiseren, zegt een vrijwilliger.

Nooit kregen we zoveel voeding als nu. Vooral stocks van tankstations.

En ook vrijwilligers boden zich spontaan aan: jongeren van de plaatselijke jeugdbeweging en straathoekwerkers. Voor de cliënten was het wel even wennen: die moeten nu op voorhand een afspraak maken. Voor sommigen is dat een drempel. Anderen vonden dan weer net in deze periode de weg naar de voedselhulp. Voor een aantal cliënten doet het OCMW aan thuisbezorging.

Abrahamhuis

Zonder een bezoek aan het Abrahamhuis is een ronde door het dekenaat Genk niet compleet. Bijna 30 geleden al had toenmalig pastoor Simon Lambregs de intuïtie dat levensbeschouwingen de handen in elkaar moesten slaan om samen antwoorden te geven op uitdagingen als armoede en onbegrip tussen bevolkingsgroepen. Hij is nog altijd voorzitter van de werkgroep, die echter gedragen wordt door alle erkende moskeeën en kerken in Genk. Samen zijn ze goed voor heel wat nationaliteiten: van Turks en Marokkaans tot Italiaans, Pools, Oekraïens en ga zo maar door.

Een van de eerste initiatieven van het Abrahamhuis was de uitgave van wenskaarten waarmee christenen hun islamitische buren een fijne ramadan konden wensen. Dankzij Orbit vzw groeide het uit tot een nationale actie. Uitnodigingen heen en weer werden gemeengoed. Projecten van Broederlijk Delen werden samen gedragen, bijvoorbeeld wanneer een islamitische gast uit Afrika niet alleen de parochies maar ook de moskeeën kon bezoeken.

Tekst gaat verder onder de foto.

Voor dominee Werner Lategan van de Verenigde Protestantse Kerk in België (VPKB) is het Abrahamhuis een ontmoetingsplek om te koesteren. Zijn kerkgemeenschap werkt heel graag mee aan de jaarlijkse Vredeswake van Pax Christi en oecumenische vieringen in januari, zo zegt hij: De waarden en filosofie van het Abrahamhuis is verankerd in het religieuze landschap. Ook al is het vaak weer opnieuw beginnen met nieuwe mensen.

Volhouden is ons sleutelwoord, treedt zuster Lutgard de dominee bij.

Het bemoedigt ons dat de Turkse gemeenschap, die onlangs 4 nieuwe imams kreeg, zelf voorstelde om een vergadering te beleggen om hen voor te stellen.

We doen hier niet aan theologische dialoog, verduidelijkt Simon Lambregs nog. Wel aan gezamenlijke actie. Sociale rechtvaardigheid is vaak de inrijpoort voor interreligieuze samenwerking en verstandhouding.

En met deze wijze woorden is het tijd om afscheid te nemen. Eén ding is duidelijk: openheid en ontmoeting staan in het DNA van dekenaat Genk. En nog een belangrijk woord: volhouden.

In dezelfde Geest en op nieuwe manieren.