Elkaar de hand reiken na partnerverlies

Ria Vankeirsblick (60) was slechts 41 toen ze in 2005 alleen achterbleef met vijf opgroeiende kinderen tussen de twaalf en achttien jaar. Haar man, Gillis Lemey, verloor in nauwelijks tien maanden tijd de strijd tegen kanker. Via de moeder van een leerling uit haar muziekklas kwam Ria in contact met De Reikende Hand in Kortrijk, een van de lokale werkingen van vzw ConTempo. 

‘ConTempo betekende mijn redding’, zegt Ria. ‘Ik ontmoette er mensen die net als ik door een intens rouwproces gingen en die me als geen ander begrepen. Het voelde alsof ik werd opgenomen in één grote familie van lotgenoten. De bijeenkomsten hielpen me door de moeilijke momenten van eenzaamheid en verdriet. Ook onze kinderen rouwden ieder op hun eigen manier om het verlies van hun vader. Ook voor hen wilde ik er zijn.’
 

De steun die Ria vanuit ConTempo ondervond, resulteerde al gauw in een engagement. Al sinds 2008 is de Kuurnse kernlid van de werking in Kortrijk en sinds 2022 nationaal voorzitter.

Bewogen geschiedenis 

‘In april vierden we ons gouden jubileum’, zegt Ria trots. ‘ConTempo kent nochtans een bewogen geschiedenis. De eerste ‘weduwenkringen’ in België vonden hun oorsprong meteen na de oorlog, uit een bekommernis om de ontelbare jonge oorlogsweduwen te steunen en te helpen. Meestal bracht een bezorgde priester enkele parochianen samen en zo werd op verspreide plaatsen, meestal onwetend van elkaar, aan rouwbegeleiding gedaan. Elke groep volgens een eigen stijl, afhankelijk van de noden van de groep. In 1968 groeide evenwel het idee de afzonderlijke groepen met elkaar te verbinden en te versterken. Zo werd op 9 maart 1974 de vzw Vereniging voor Vormingswerk voor Weduwen opgericht. Vandaag is ConTempo in heel Vlaanderen een gevestigde waarde die zich richt op mensen die hun partner verloren door overlijden.'
 

Ria is nog altijd dankbaar dat ze zich bij de vereniging aansloot. ‘Een stap die je uiteindelijk zelf moet doen’, zegt ze. ‘Er kunnen honderden mensen klaar staan om je de hand te reiken en uit de put te halen, hulp toelaten vergt moed en is een keuze die je zelf moet maken. Dat kan soms lang duren. Daarom raad ik mensen die anderen nabij willen zijn altijd aan niet op te geven. Vroeg of laat opent er zich een deur, soms letterlijk. En dan is het goed dat je bent blijven wachten. Anderzijds is wat iemand helpt of kracht geeft ook voor iedereen verschillend. De ene persoon heeft behoefte aan een ernstig gesprek, terwijl een ander meer deugd heeft aan een ontspannende wandeling. Zo gaat onze groep van weduwen en weduwnaars elke derde zondag van de maand wandelen in het provincie-domein De Gavers.’
 

Persoonlijke aanpak

Na amper zes weken ziekte verloor ook Monique Coppens uit Herzele haar echtgenoot. ‘De schok was hevig’, getuigt ze. ‘Ik wist niet waar aan te kloppen en voelde me enorm alleen. Tot ik in Kerk & Leven een bericht over vzw ConTempo las. Ik nam de telefoon en vroeg of ik me kon aansluiten. Ik werd hartverwarmend onthaald en de herkenning van wat bij anderen leeft, gaf me een zekere troost en steun. Trouw ging ik elke maand naar de bijeenkomsten. Ook naar de uitstappen die we samen planden, keek ik telkens uit. In de groep kan ieder zichzelf zijn en luisteren we naar elkaars verhaal. Het aanvoelen van menselijke warmte geeft hoop.’

In 2010 begon Monique aan de opleiding Gezinswetenschappen in Schaarbeek. ‘Een droom die ik al langer koesterde. Het behalen van een diploma in 2013 gaf me de kans mijn leven een andere vorm en inhoud te geven. Vandaag ben ik actief in de psychosociale hulpverlening, waaronder ConTempo. Inmiddels ben ik al tien jaar voorzitter van de werking in Sint-Lievens-Houtem-Herzele. Elke maand bieden we mensen troost, inzicht en (h)erkenning over een ander thema. De persoonlijke aanpak wordt door de betrokkenen gewaardeerd en geeft hen het gevoel gezien en gehoord te worden.’

Na vele jaren van depressies stapte de echtgenoot van Annie uit het leven. ‘Ik leerde ConTempo kennen via de diaken van de parochie. Tijdens een thuisbezoek van twee bestuursleden kon ik een eerste keer mijn verhaal doen. Twee maanden na het overlijden van mijn man volgde ik voor het eerst een bijeenkomst van ConTempo in Herzele. Dat was heel confronterend. Mijn verdriet was dan ook enorm. Gelukkig was er een psychologe uit Brugge aanwezig, bij wie ik steun en begrip vond. Later volgde ik in Kortrijk een rouwzorgtraject van acht weken. Omdat ik de enige in de groep was wier man door zelfdoding was overleden, was ook dat erg confronterend. Maar ik zette door en kreeg handvatten om voort te kunnen. Gaandeweg, hoe traag ook, voelde ik me minder alleen met mijn groot verdriet. Tien jaar later zijn de lotgenoten mijn vrienden geworden. Ik ben ConTempo nog altijd dankbaar.’ 

Ook Martine ervoer plotseling een onvoorziene en haast ondraaglijke leegte na het overlijden van haar man. ‘Men noemt het rouwen, ik noem het een geleidelijke zoektocht met vallen en opstaan. Mensen die niet hetzelfde meemaken, begrijpen de leegte wel, maar voelen niet wat het betekent. 'Je moet onder de mensen komen', zeggen ze dan en ze hebben gelijk. Maar onder de mensen komen, is anderen zien, het geluk van koppels opmerken en mijn eigen pijn scherper voelen.’

Even plots als de leegte kwam, leerde Martine ConTempo kennen. ‘De vereniging hielp me op mijn eigen tempo opnieuw contacten te leggen. De leegte is er nog altijd, maar de mensen die ik leerde kennen, helpen die te dragen. Vooral door de warme aanwezigheid, door samen fijne activiteiten te doen en door samen te lachen en het verdriet toe te laten, is onder de mensen komen geen opgave meer, maar een moment waar ik naar uitkijk. Dankzij ConTempo vond ik de kracht om te overleven.’

Info:www.vzwcontempo.be