Heiligen in popmuziek (7): Bernadette en Jeanne d’Arc
Jennifer Warnes ~ Song of Bernadette
De Amerikaanse zangeres Jennifer Warnes heeft meerdere tophits op haar naam staan, waarvan de bekendste wellicht zijn: Up where we belong en (I’ve had) The Time of My Life (uit de film Dirty Dancing). Vrucht van haar samenwerking met Leonard Cohen is onder meer deze Song of Bernadette, waar een mooi verhaal aan vasthangt.
Bernadette was immers de eerste naam die de zangeres kreeg bij haar geboorte. Maar op aandringen van haar broers en zussen, die de naam niet mooi vonden, werd ze alsnog ‘Jennifer’. Op een busreis door Frankrijk komt ze in de jaren 80 voorbij Lourdes en raakt ze gefascineerd door haar oorspronkelijke naamgenote, Bernadette Soubirous.
Ze schrijft denkbeeldige brieven aan de heilige, waarin ze haar verlangen uitdrukt naar verloren onschuld en zuiverheid.
- So many hearts I find, broke like yours and mine
Torn by what we've done and can't undo
I just want to hold you, come on let me hold you
Like Bernadette would do
Vrij vertaald: Zoveel harten zijn gebroken zoals dat van jou en mij, verscheurd door daden die we niet kunnen terugdraaien. Ik wil je vasthouden. Laat me je vasthouden, zoals Bernadette zou doen.
Jennifer bedoelt niet enkel het fysieke vasthouden en omhelzen.
Over de song vertelde ze dat ze Bernadette bewondert omdat ze zich - ook als kind - niet liet ompraten door volwassenen. Ze wist wat ze meegemaakt had en hield vast aan haar geloof. Een mooie en wijze les ook voor vandaag.
Leonard Cohen ~ Joan of Arc
We waren toch al bij Leonard Cohen beland en over deze singer-songwriter zijn we niet gauw uitgeschreven. In dit lied bezingt hij een andere Franse heilige: Jeanne d’Arc (1412-1431). Als jong meisje van eenvoudige komaf speelde ze een cruciale rol tijdens de 100-jarige oorlog tussen Frankrijk en Engeland. Ze werd destijds door een partijdige kerkelijke rechtbank veroordeeld tot de brandstapel.
25 jaar na haar dood werd haar proces herzien op vraag van de toenmalige paus. Ze verkreeg de titel martelares. In 1920 werd ze heilig verklaard.
Het lied 'Joan of Arc' is een ontzettend poëtische en diepzinnige interpretatie van de manier waarop de 19-jarige Jeanne de marteldood onderging.
In de eerste strofe is er sprake van een bruidsjurk. Jeanne is de oorlog moe en verlangt naar het huwelijk, zo lijkt het. In de tweede strofe spreekt het vuur haar aan: Blij je zo te horen praten. Iets in mij wil jou, koude en eenzame heldin, overwinnen. In de derde strofe geeft Jeanne zich bereidwillig aan het vuur: Maak je koud, dan kan ik me in je armen leggen. Maar daar wacht ze niet op.
- Saying this she climbed inside
To be his one, to be his only bride.
Het vuur neemt Jeannes as diep in zijn brandend hart op en strooit ze uit over de bruidsgasten.
- And then she clearly understood
If he was fire, oh then she must be wood.
Toen verstond ze dus dat als hij vuur was, zij het hout moest zijn.
Een metafoor voor Gods liefde? Het besluit van het lied lijkt daar wel op te doelen.
- Myself I long for love and light,
But must it come so cruel, and oh so bright?
Zelf verlang ik ook naar liefde en licht, maar moet het zo wreed zijn, en tegelijk zo schitterend?
Orchestral Manoeurvers in the Dark ~ Maid of Orleans
Ook Orchestral Manoeuvres in the Dark, kortweg OMD, had ooit een megahit met de Franse heilige, laat een lezer de redactie weten. Zo gauw de melodie begint, herken je het gegarandeerd. Zelf had ik nooit bij de tekst stil gestaan. Dank!
- If Joan of Arc
Had a heart
Would she give it as a gift - To such as me
Who longs to see
How an angel ought to be - Her dream's to give
Her heart away
Like an orphan on a wave - She cared so much
She offered up
Her body to the grave
Wordt vervolgd!
Aan welk lied denk jij? Reageer hieronder (let op, daarvoor moet je geregistreerd en aangemeld zijn op deze website) of stuur een mail naar de redactie.