Opvangpunt getuigt: ‘Niet boven of naast rechtsstaat’
Momenteel lopen twee commissies over misbruik in de Kerk, tegelijk in het Vlaamse en federale parlement. Vandaag werd in de commissie van het Vlaams Parlement het Nederlandstalige kerkelijke Opvangpunt voor seksueel misbruik van minderjarigen in pastorale relaties gehoord. Mieke Meskens (aanspreekpunt aartsbisdom Mechelen-Brussel), Rik Bloemen (aanspreekpunt bisdom Hasselt), Rita Passemiers (aanspreekpunt bisdom Gent) en Mia De Schamphelaere (aanspreekpunt religieuzen en coördinator gemeenschappelijk opvangpunt) zetten de werking uiteen en beantwoordden vragen.
Herbekijk de hoorzitting. Tekst gaat verder onder de video.
‘Wij werken op het ritme van de slachtoffers’, zei Mia De Schamphelaere aan de aanwezige volksvertegenwoordigers. ’Soms is er alleen maar telefonisch contact.’ Doel is de slachtoffers opvangen, hen beluisteren en dan begeleiden naar erkenning en eerherstel. De leden van de opvangpunten zijn vrijwilligers en werken onafhankelijk.
Melding bij parket
Misbruik van minderjarigen of misbruik door een nog levende dader wordt steeds gemeld bij het parket. 77 daders werden door de opvangpunten bij het gerecht aangemeld. Recent nog waren dat zeven daders als gevolg van meldingen na de televisiereeks Godvergeten. Als de slachtoffers wegens verjaring of overlijden van de dader niet meer bij Justitie terechtkunnen, worden ze door het kerkelijke Opvangpunt toch verder bijgestaan, erkend en tegemoetkomen.
‘Onze werking staat niet boven of naast de rechtsstaat. Met de dading gaan wij wel verder dan het recht’, zei De Schamphelaere. Soms is er immers geen waarheidsvinding mogelijk, geen vervolging meer mogelijk of is het moeilijk, zoals in het geval van kleine, buitenlandse congregaties, nog veel archiefgegevens terug te vinden over overleden daders
De uitgekeerde bedragen zijn geen schadevergoedingen, maar een ‘morele tegemoetkoming’.
Net als in het federale parlement waren de Vlaamse parlementsleden verbolgen over de al bij al lage sommen. Ze zijn evenwel gelijk aan de officiële schadevergoedingen van het gerecht.
Terugbetaling
Mia De Schamphelaere wees op het gelijkheidsbeginsel. Een juiste aanpak moet gelden voor alle misbruik van minderjarigen in eender welke situatie. Lange tijd zat de samenleving niet in met de slachtoffers. Ze verwees naar een berucht proces tegen Oost-Vlaamse broeders in de jaren 1960, toen leerlingen uit de klas werden geplukt om te getuigen, maar nadien aan hun lot werden overgelaten. Net als begin deze week Jan Hertogen dat deed in de onderzoekscommissie in het federale parlement pleitte De Schamphelaere voor terugbetaling van therapie en begeleiding via de ziekteverzekering.
De conclusie van commissievoorzitter Hannelore Goeman (Vooruit) luidde: ‘Juridisch gemakkelijker gezegd dan gedaan.’
Later op de dag hoorden de Vlaamse parlementsleden Wim Van de Voorde, de coördinator van de hulplijn 1712.