Samen zingen smeedt banden
Huize Stracke in Boechout richtte contactkoor op voor mensen met dementie
Men zegt van liefde dat ze zacht is... Wie woon-zorgcentrum Huize Stracke in Boechout betreedt op dinsdagnamiddag, wordt door het gezang van het contactkoor Van nu en Strackjes naar de kapel gelokt. Een twintigtal bewoners met hun buddies, vrijwilligers of familieleden, zit in een halve kring rond Nathalie Van den Meutter die hen enthousiast De roos van Ann Christy aanleert. „Een, twee. Een twee. Let op het ritme!”, maant ze haar pappenheimers aan. Ze zet de toon en meteen valt iedereen in. De bewoners hebben er zin in.
En is de nacht zo koud en eenzaam, duurt het wachten veel te lang... „We richtten het contactkoor voor mensen met dementie zo’n twee jaar geleden op met de opbrengst van optredens van ons Vriendenkoor, het koor van vrijwilligers en personeel in ons woon-zorgcentrum, omdat we tijdens onze zangactiviteiten ondervonden hoe- zeer muziek mensen verbindt en herinneringen oproept”, vertelt Ann Vandael niet zonder trots.
Voorheen dagelijks verantwoordelijke steekt ze nog steeds een handje toe als vrijwilliger om met de bewoners te zingen, te breien of te lezen. „Inmiddels zingen ook andere bewoners mee”, zegt ze. „Zo wordt het een hechte en sterke groep.”
Via een van haar kleinkinderen ontmoette Ann Vandael Nathalie Van den Meutter. „Ik was meteen gewonnen voor het project”, vertelt Van den Meutter. „Met mijn studie psychologie en mijn zangopleiding is het project me op het lijf geschreven. Bovendien droom ik er al langer van creatieve therapie te kunnen geven.”
Men noemt haar hunker en verlangen, men noemt haar redder in nood...„Nu proberen we met de eerste en de tweede stem erbij”, nodigt Van den Meutter de groep uit. „Komaan, allemaal samen deze strofe opnieuw.” Mensen buigen zich naar elkaar toe, hoofden wiegen mee, ogen maken contact, de ene wijst de ander de juiste strofe aan.
„We werken met buddies, vrijwilligers of familieleden, één op één, die ieder een bewoner begeleiden, telkens dezelfde persoon. Zo kweken ze een vertrouwelijke band”, legt Ann Vandael de werkwijze uit. „Door samen [node:field_streamers:0] te zingen, kunnen familieleden zo opnieuw contact maken. Het is ook fijn om samen aan een project te kunnen werken. Dat werkt versterkend.”
Denk dan maar dat bittere winters en dikke lagen sneeuw, nog nooit hebben verhinderd dat de roos hen overleeft… „Let op dat je de klinkers rekt en niet zingt op de medeklinkers. Het klinkt eenvoudig, maar dat is het niet”, legt Van den Meutter de lat wat hoger.
„Dit is voor mij een koor als elk ander” zegt Nathalie Van den Meutter. „Het doet deze mensen ook deugd dat ze behandeld worden als ieder ander. Ik sta versteld van wat ze kunnen en wat ze zich nog herinneren. Ik zing met hen liedjes van vroeger, omdat die wijsjes hen nog vertrouwd in de oren klinken. Vaak roepen die liedjes uit hun jeugd of jongvolwassenheid herinneringen op die ze anders kwijt zijn.” Bewoonster Maria Dillen knikt bevestigend: „De liedjes die we zingen, brengen herinneringen naar boven aan leuke momenten van vroeger.”
De dirigent beperkt zich daartoe niet. „Ik leer hen bewust ook hedendaagse nummers aan, omdat ik erop reken dat ze zo nieuwe herinneringen kunnen maken door die liedjes steeds opnieuw te herhalen. Dat lukt aardig, omdat muziek zich makkelijk vasthaakt in het geheugen. Denk maar aan het deuntje dat je ’s ochtends op de radio hoort en de hele dag door je hoofd speelt. Zo proberen we hen kracht te geven om in zichzelf te geloven.” Iedereen is het erover eens: het koor geeft ontzettend veel voldoening. Bewoonster Ida Dedecker, negentig jaar, klinkt enthousiast: „Ik zing dolgraag. Zingen houdt je jong. Vorig jaar gaven we een eerste concert. Fantastisch was dat. Al wie me bezoekt, vraagt nu al wanneer we nog eens optreden. Ze vonden het prachtig.”
Ann Vandael verklapt alvast dat er in het najaar een nieuw concert volgt. Dat nieuws tovert bij de aanwezigen een glimlach op het gelaat.
De stralen van de eerste lentezon die door het glasraam binnenvallen kleuren de kapel, de klanken van het gezang van de koorleden warmen hun harten en smeden banden. Ik zeg dat liefde als een bloem is waarop de zon haar stralen strooit…