'Sukkelaars waardig begraven, dat is mijn leven'
Wat doet zo’n eenzame uitvaart met u?
Patrick Heirbrant • Er zijn helaas heel wat mensen die in alle anonimiteit en armoede heengaan. Het is precies voor hen dat mijn vader ooit de vereniging oprichtte. Bovenstaande opname werd gemaakt op dezelfde plek als waar mijn vader zijn eerste eenzame begrafenis deed. Ik ben fier dat ik in zijn voetsporen mag treden.
Mijn vader en ik hadden een heel goede band, heel de familie trouwens. Helaas is hij in januari overleden. We voelen ons toch nog heel sterk verbonden, misschien is dat de vrucht van de gelovige en dienstbare levenshouding die we van onze ouders mee kregen.
Welke lessen trek je als je dagelijks met de dood in aanraking komt?
Mijn levensmotto is: Pluk de dag. Stel niets uit. Doe wat je doet met hart en ziel.
Ik weet niet of de dood mij wijzer maakt, maar alleszins wel bewuster van wat echt belangrijk is in het leven. Mijn moeder keek vanuit haar raam uit op een gezellig terrasje, waar ze ooit wat wilde gaan drinken. Maar op een dag lag ze in het ziekenhuis en het is er nooit van gekomen.
Welke ervaring vergeet je nooit meer?
Mijn vader deed ooit de begrafenis van een vader van 5 broers, allemaal beresterk en groot. Ze spraken al jaren niet meer met elkaar. Als ik mijn broer zie, sla ik hem kapot, zei er één. Mijn vader sprak met ieder apart en bracht ze uiteindelijk rond de tafel. Er werd een eenvoudige dienst voorbereid, waarvoor de broers toch nog een bepaald bedrag moesten zien op tafel te krijgen. Uiteindelijk haalde eerst de oudste zijn portefeuille boven. Waarop de anderen niet wilden onderdoen.
Enige tijd later gaan we naar het administratief centrum met wat documenten. 4 van de 5 broers zitten in de buurt op een terras. Ze veren van hun stoel en omhelzen mijn vader. Ik kon hem niet meer zien staan, met zijn 1.85 m toch ook geen kleine gestalte. Ze hadden zich verzoend en bedankten hem uitvoerig voor zijn hulp. Het maakte grote indruk op mij.
Kwam je zelf al in moeilijke situaties terecht?
Elke dag is een uitdaging. Je komt op het moeilijkste moment in de meest uiteenlopende gezinssituaties terecht. Sommige mensen zijn zichzelf niet: een rustig karakter is plotseling agressief. Andere gezinnen zijn dan weer heel koel.
Brussel telt 41 verschillende religieuze tradities. Ik vind het boeiend om die via mijn werk beter te leren kennen.
Hoe ga je dan te werk?
Het allerbelangrijkste is een goede dosis diplomatie. Respect tonen, allereerst door goed te luisteren, is daarvan een belangrijk aspect.
Elke familie wil op verhaal komen en vertellen over de overledene. Dat eerste gesprek is de basis van alles. Ik neem er altijd minstens 1.5 uur de tijd voor. Soms veel langer, al naargelang de behoefte. Uit dat gesprek haal ik veel info voor het organiseren van de plechtigheid. Je begrijpt meteen wat mensen belangrijk vinden.
Een luisterende en dienstbare houding is het fundament van mijn werk.
Ik kom graag met andere godsdiensten in contact en voel altijd grote voldoening als we elkaar over de grenzen heen kunnen vinden in de waardige begrafenis van geliefden.
Belgen zijn over het algemeen wat afstandelijk tegenover alles wat met de dood te maken heeft. De meeste mensen willen er zo weinig mogelijk mee bezig zijn. Dat ligt bij zuiderlingen en oosterlingen vaak anders. Neem nu Moldaviërs. Die hebben de gewoonte om aan het graf te eten. Als een soort laatste gedeelde maaltijd met de overledene. Ik vind dat mooi.
Hoeveel uitvaarten deden jullie intussen?
Ruim 4.000. De nood is groot. Meestal komen de mensen naar ons via het OCMW en andere sociale diensten. Ongeacht het budget proberen we iedereen - ongeacht kleur, afkomst of religie - een waardige uitvaart te bezorgen.
Komen te gaan: nog op maandag 6 en 13 mei om 21.25 uur op Eén.