Tijd maken voor gebed in de vasten: 7 tips
1. Tijdvreters aanpakken
Handelingen 6 • Wanneer de eerste christenen groeien in aantal, kunnen de twaalf apostelen niet meer alle taken behartigen zoals ze dat graag willen. Griekssprekende weduwen klagen dat ze achtergesteld worden op Hebreeuwstalige. De apostelen roepen daarop alle volgelingen bij elkaar om het werk te herverdelen. Het is niet juist dat wij de verkondiging van Gods woord zouden opgeven om het uitdelen van voedsel op ons te nemen, zeiden ze. Er kwam een oplossing uit de bus: zeven mannen ‘vol van de Geest en van wijsheid’ worden aangesteld. De eerste diakens.
Als je agenda vol gepropt is, dan doe je er goed aan daar eens kritisch naar te kijken. Kun je iets schrappen, al is het maar voor de duur van de 40-dagentijd? Kun je een taak toevertrouwen aan iemand anders? Of die efficiënter aanpakken? Schrappen wat te veel is, dat is de eerste stap.
2. Rustig blijven
Johannes 11 • Lazarus, de broer van Maria en Martha, is ziek en ligt op sterven. Wanneer Jezus dat hoort, haast hij zich niet. Als hij uiteindelijk in Betanië aankomt, blijkt Lazarus al vier dagen overleden. Jezus reageert geërgerd als Maria uitroept: Heer, als u hier was geweest, zou mijn broer niet gestorven zijn! Lazarus ligt in een grot met een steen ervoor, net zoals Jezus zal overkomen. Hij laat alles tot zich doordringen en begint te huilen. Daarna roept hij luid: Lazarus, kom naar buiten! En dat gebeurt.
Als je begint aan een taak, geef je die dan de aandacht die ze verdient? In de file heb je de keus: denk je vol stress aan de taken die staan te wachten of heb je aandacht voor wie net als jij staan aan te schuiven? Als je de kinderen in bed stopt, verlang je dan al naar je welverdiende rust straks of kijk je hen nog eens diep in de ogen? Leven met aandacht, zal je rustiger maken en doen ontdekken dat je meer tijd hebt dan gedacht.
Wat je doet en hoe je het doet, kan op zich al een gebed zijn.
3. Niet uitstellen
Matteüs 4, 18 • Telkens als Jezus leerlingen roept om Hem te volgen, valt het gebruik van het woord meteen op. Ga met mij mee, zegt Jezus tegen enkele vissers. We lezen: meteen lieten ze hun netten liggen en volgden hem. Een eind verderop zag hij nog twee broers. Met hun vader zaten ze in hun boot de netten te herstellen. Jezus riep hen. Meteen stapten ze de boot uit, lieten hun vader achter en volgden hem.
Haast en spoed is zelden goed, maar uitstelgedrag is dat nog minder. Het evangelie houdt ons voor dat er geen tijd te verliezen is als het erop aankomt te doen wat je moet doen. Tijdig beginnen aan je taken, is tijd gewonnen. Weet ook wanneer je best stopt met een taak. Verslapt je concentratie, neem dan even een pauze.
4. Relativeren: Ik doe wat ik kan
Prediker 3 • Alles heeft zijn uur en tijd, alles in dit leven. Er is een tijd om te baren en er is een tijd om te sterven, een tijd om te planten, een tijd om te rooien. Een van de meest relativerende teksten in de wereldliteratuur is zeker die van Prediker in het Oude Testament.
Van alles heb ik meegemaakt tijdens mijn zinloos bestaan: rechtvaardige mensen kwamen om ondanks hun rechtvaardigheid, en onrechtvaardige mensen hadden een lang leven ondanks hun kwade praktijken.
Wees daarom niet al te rechtvaardig en al te verstandig. Maak het je niet te moeilijk. (Prediker)
Nihilistisch wordt deze tekst wel eens genoemd, maar hij staat niet voor niets tussen de wijsheidsliteratuur.
Probeer je plannen en projecten te relativeren. Bekijk ze in het licht van het grotere geheel. Wat is nu echt belangrijk? Gegarandeerd kun je dan enkele zaken schrappen of ze op een rustigere manier aanpakken.
5. Bijtanken bij jezelf en bij God
Marcus 1, 35-38 • Jezus heeft net de schoonmoeder van Petrus genezen. Het nieuws gaat als een lopend vuur door Kafarnaüm. De hele stad verzamelt zich rond het huis. Jezus geneest zieken met allerlei kwalen. Maar de volgende morgen zoekt Hij in alle vroegte een eenzame plek op om te bidden. Zijn leerlingen komen hem al gauw halen: Iedereen loopt u te zoeken! Maar hij antwoordt kalm: Laten we ergens anders heengaan.
Iedere mens is verantwoordelijk voor zijn eigen geestelijke groei en gezondheid, en dus ook voor zijn relatie met God. Hoe druk het (gezins)leven ook is, je hebt momenten nodig om tot rust te komen, en de balans terug te vinden.
Heb je zo’n bijtankmoment? Door de dag, ‘s morgens of ’s avonds? Bidden is niet iets wat je kunt doen als je tijd over hebt. Het is per definitie iets waarvoor je tijd moet maken. Het werkt het best als je daarvoor een vast moment voorziet. Maar een schietgebed tussendoor is nooit verloren tijd. Ontdek hoe je kunt leren bidden met Start de stilte of Gewijde ruimte.
6. Tijd is een geschenk
Psalm 90 • Leer ons onze dagen te tellen, om zo te groeien in wijsheid van hart.
Er bestaat een joods ritueel tussen Pasen en Sjavoeot, waarbij gelovigen dagelijks een zegening ontvangen en stelselmatig tot 49 tellen. Wie niet telt, ontvangt de volgende dag geen zegening voorafgaand aan het ritueel. Het kan een vreemd gebruik lijken, maar het leert de dag te ontvangen als een geschenk.
De ochtendspits begint voor veel mensen al wanneer ze het eerste been uit bed zetten: douchen, kinderen klaarmaken, ontbijten, boterhammen smeren, iedereen op tijd de deur uit. Je hoeft niet veel tijd te hebben om stil te staan bij het wonder dat jou weer een nieuwe dag gegund is. Een nieuwe kans om te groeien als mens, als partner, als ouder, broer of zus.
Wie beweert geen tijd te hebben om te bidden, geeft toe een afgodendienaar te zijn. (Enzo Bianchi, prior oecumenische kloostergemeenschap Bose)
7. Een vast ritme
Psalm 118 • Dit is de dag van de Heer. Laten we blij zijn, laten we juichen!
Kinderen die een trauma meemaakten, voelen zich nog het meest geborgen in een voorspelbaar kader. Een vast ritme schept vertrouwen. Langzaam stellen ze zich weer open voor menselijke warmte en leren ze opnieuw wat liefde is. Een vast ritme inbouwen, helpt ook ons om tot rust te komen.
Zo’n vast ritme schenkt de kerkelijke traditie door de week te onderbreken op zondag, een rustdag, een dag voor God. Hoe beleef jij de zondag? Krijgt hij in je agenda een speciale kleur?