Verdriet heeft vele namen
Elk overlijden is een verhaal van verdriet. Dat verdriet heeft vele namen. Die van pijn, verlies, rouw, schuld en een gevoel van tekortkoming: Had ik maar nog dit gezegd!
Gemis vooral. Verdriet wordt leegte. Niets kan die leegte vullen.
Niemand kan de overledene vervangen. Geen mens komt op de lege stoel te zitten.
Het is bij de dood van iemand dat we ten diepste beseffen dat elke mens uniek is. We zijn allemaal anders. Het is aan dat anders zijn van elkeen van ons die zijn en van elkeen van hen die waren, dat de mens zijn waardigheid ontleent.
Alle mensen zijn evenwaardig, omdat ze allen apart zijn, uniek, enig en door niemand te vervangen (ook al zeggen we wel eens dat iedereen vervangbaar is). Daarom hebben we verdriet bij de herinnering aan hen die van ons heen zijn gegaan. Niemand kan zijn wie zij waren.
Tussen verdriet en dankbaarheid balanceert ons hart. Tussen verdriet en dankbaarheid balanceerde ook de uitvaart van onze dierbaren van wie we afscheid moesten nemen. De gebeden die we toen baden, voegden aan dat verdriet en aan die dankbaarheid een verwachting toe, de hoop.
De tonen van verdriet en dankbaarheid komen harmonisch samen in het akkoord van de hoop.
Die moeilijke hoop. De hoop lijkt een berg waarover onze scepsis niet geraakt en waarop ons geloof verkrampt.
Het is de kracht van de liefde die er ons overheen helpt, om toch te geloven dat de mens meer leven heeft dan de jaren tussen de data van geboorte en overlijden die op de grafsteen gebeiteld zijn.
Liefde kan niet sterven. Liefde vergaat nimmer. Ons resten geloof, hoop en liefde, deze drie, maar de grootste daarvan is de liefde, schreef Paulus.
Het is omdat we liefhebben, dat we verdriet hebben en dankbaar zijn bij de herinnering aan onze overledenen.
De liefde laat ons ook toe te hopen.
Nu kijken we nog in een wazige spiegel, maar straks staan we oog in oog, schreef de apostel Paulus.
Oog in oog met God die Liefde is. In zijn liefde laat Hij hen die ons door de zwarte hand van de dood uit handen is gegrist, niet dieper vallen dan in de palm van zijn hand.
In deze tijd van het jaar en in het bijzonder op de dag van Allerzielen maken we van ons verdriet en onze dankbaarheid de herinnering aan de liefde en de verwachting van de hoop. Dat is ons geloof.