Laat ons deze week Simon van Cyrene zijn - meditatie van bisschop Van Hecke
Zusters en broeders,
“toen de volheid van de tijd gekomen was, heeft God zijn Zoon gezonden, geboren uit een vrouw” (Gal 4, 4).
Dat zijn woorden van Paulus. Vandaag en de hele week gaan we mee in die volheid van de tijd. De prijs is hoog. Maar Jezus verlangt ernaar. Tijdens zijn Laatste Avondmaal zegt Hij: “Vader, het uur is gekomen” (Joh 17, 1). Het “uur” is een andere manier om te spreken over volheid van tijd.Jezus is erop voorbereid. Wij horen zijn woorden: “Wat moet ik zeggen? Vader, red Mij uit dit uur? Maar daarom juist ben Ik tot aan dit uur gekomen” (Joh 12, 27). En zover is het nu. Vandaag en heel deze week.
Bij Aswoensdag passen de woorden: “Gedenk, o mens, dat ge stof zijt en tot stof zult wederkeren”. We horen liever andere formules. Maar of we het graag horen of niet, de realiteit is daar wel. Leven wij, mensen die van “stof” zijn, niet in een erg “stoffige” wereld? Een stoffige geschiedenis die we onszelf aandoen. We herleiden steden en landen letterlijk tot stof en as zonder dat er concreet verzet tegen rijst. We leiden mensen massaal tot de dood en wassen daarbij onze handen in onschuld (Pilatus). Hoe lang zal de wereld toekijken op de slachtpartij in Gaza? Toekijken. En wapens sturen. En betalen voor pure onmenselijkheid. Erger nog: de machtigen der aarde – de machtigsten, “die zich weldoeners laten noemen” (zei Jezus zopas in het evangelie) – houden de wereld in de ban, steunen en bemoedigen in plaats van te verbieden en te verhinderen. Hoe kunnen we het woord Golgotha uitspreken, maar niet Gaza? Het doet me denken aan de suggestieve titel van een boek: De duivel in elk van ons.1 Mensen kunnen elkaar wel de duivel aandoen. Ze kunnen ook de duivel laten doen. Voor wie is Jezus gekomen. Wie is Jezus komen verlossen? De wereld! Echt? Welke wereld? Wie dan wel? Ook wie de helse duisternis verkiest boven de verlossing? De nacht boven de dag?
Hoe kunnen we het woord Golgotha uitspreken, maar niet Gaza?
“Toen de volheid van de tijd gekomen was, heeft God zijn Zoon gezonden, (…) opdat Hij (…) zou bevrijden, opdat wij de rang van zonen zouden verkrijgen.” (Gal 5, 3-7). Dat is toch een heel ander verhaal. Een verhaal dat veerkracht geeft, hoop en moed. Het gaat om vergevende liefde en barmhartige goedheid. Niemand is uitgesloten. Maar… kan men zichzelf niet uitsluiten? Vergeving en goedheid ondergaan wel een hele loutering. In het spoor van Jezus! Met Hem.
Zusters en broeders, deze week maken we mee hoe Jezus die nieuwe geschiedenis – die nieuwe tijd, dat nieuwe uur – begint. Althans voor wie ogen en oren heeft. En een hart om te luisteren. Een nieuwe schepping. Maar… hoe onverwacht en onvoorzien! Met barensweeën. Doorheen lijden en doodgaan. Om te verrijzen.
Vandaag komen we aan in Jeruzalem, de plaats van het gebeuren. De plaats waar het nog gebeurt. We komen er voor onze jaarlijkse bedevaart. De hele week bewandelen we de Via Dolorosa (de Lijdensweg). We kunnen die weg op heel verschillende manieren bewandelen en Hosanna schreeuwen, ondergedompeld in een opgewonden menigte om wat later: Kruisig Hem! te roepen. Een mens zit toch raar in mekaar.
Want na zijn harde bevrijdingstocht, waarin Jezus eerst lijkt het te moeten afleggen tegen de machten van het kwaad, is er geen plaats meer waar Jezus niet binnen kan. Hij zal alle poorten van de hel forceren. Zo kan Hij ons overal bij de hand nemen en uit het duister wegleiden. Uit de nacht. Naar het Licht.
Laat ons het kruis van de gekruisigde mensen dragen.
Mag ik een suggestie doen? Laat ons deze week Simon van Cyrene zijn. Simon kende Jezus niet. Hij droeg een kruis dat hem door de soldaten van de bezettingsmacht werd opgelegd. Laat ons zoals Simon het kruis dragen dat mensen ons opleggen tegen onze wil in. Laat ons het kruis van de gekruisigde mensen dragen. Maar laat ons – ook zoals Simon –ontdekken dat het onwelkome kruis, dat op onze schouders drukt, ons in Jezus’ voetstappen doet gaan en – met Jezus – op weg naar verlossing.