Slottekst synode Praag: ontdek de 8 voorgestelde prioriteiten

Het document dat op de laatste dag van de synode werd voorgelezen, bevatte talrijke echo’s uit de gesprekken en toespraken. Enkel de twee laatste bladzijden, met conclusies, zijn al vrijgegeven. Het grootste deel van het uitgebreide rapport heeft meer redactiewerk nodig.

De tekst begint met de erkenning van de pijn die de kerk zelf heeft toegebracht aan mensen door machtsmisbruik allerhande en de pijn van slachtoffers van de oorlog in Oekraïne en van de aardbeving in Turkije en Syrië. Dan wordt herinnerd aan de spirituele ervaring van de ontmoeting over alle verschillen heen. ‘Wij moeten de verscheidenheid binnen onze Kerk liefhebben en elkaar steunen in wederzijdse achting, gesterkt door ons geloof in de Heer en de kracht van zijn Geest.‘

De synodale stijl is meer dan een methode, klinkt het vervolgens. Het is een manier van leven voor de kerk. ‘In deze stijl zal het mogelijk zijn de kwesties aan te pakken waarvoor onze inspanningen moeten rijpen en intensiever worden: de begeleiding van gewonden, de hoofdrol die jongeren en vrouwen te spelen hebben, het leren van mensen in de marge, enzovoort.’ Dat kan vanuit een missionair perspectief, dat eenheid in verscheidenheid aanmoedigt en ontsnapt aan de ‘verleiding van uniformiteit’. ‘Het is God die belooft Liefde en waarheid zullen elkaar ontmoeten (Ps 85,11).’

Dit alles is mogelijk, klinkt het stellig, want we hebben het zelf in deze vergadering ervaren.

En er zijn ook al ervaringen uit het verleden, bijvoorbeeld in de oecumenische en interreligieuze dialoog. ‘Maar bovenal geloven wij dat het mogelijk is omdat het om genade gaat: het opbouwen van een steeds meer synodale Kerk is een manier om de gelijkheid in waardigheid van alle leden van de Kerk, die in het doopsel is gegrondvest, concreet gestalte te geven.’

Acht prioriteiten

De Europese vergadering van de Synode over synodaliteit formuleert acht concrete prioriteiten (die niet noodzakelijk in volgorde van belangrijkheid staan, zo liet men ons nog weten). We geven ze hier integraal weer:

1. verdieping van de praktijk, theologie en hermeneutiek van de synodaliteit. Wij moeten iets herontdekken dat oud is, tot de aard van de Kerk behoort en altijd nieuw is. Dit is een taak voor ons. Wij zetten de eerste stappen op een pad dat zich gaandeweg opent;
2. de kwestie van een algemeen priesterschap van de gelovigen behandelen, als de horizon van een bezinning op charisma's en bedieningen (gewijd en niet gewijd) en de relaties daartussen;
3. de vormen van een synodale gezagsuitoefening verkennen, d.w.z. de dienst van het begeleiden van de gemeenschap en het bewaren van de eenheid;
4. de criteria verduidelijken voor de beoordeling van het synodale proces en welke besluiten op welk niveau thuishoren, van het plaatselijke tot het universele.
5. concrete en moedige besluiten te nemen over de rol van vrouwen binnen de Kerk en over hun grotere betrokkenheid op alle niveaus, ook bij de besluitvorming (decision making en decision taking);
6. nadenken over de spanningen rond de liturgie, om de Eucharistie als bron van gemeenschap synodaal opnieuw te begrijpen;
7. de vorming tot synodaliteit van het gehele volk van God bevorderen, met bijzondere aandacht voor de onderscheiding van de tekenen des tijds met het oog op de uitvoering van de gemeenschappelijke zending;
8. een levendige zin voor zending vernieuwen, de kloof tussen geloof en cultuur overbruggen om het Evangelie terug te brengen tot de gevoelens van de mensen, een taal vinden die traditie en aggiornamento (bij de tijd brengen) kan verwoorden, maar vooral met de mensen wandelen in plaats van over hen of tot hen te spreken. De Geest vraagt ons te luisteren naar de schreeuw van de armen en de aarde in Europa, en in het bijzonder naar de wanhopige schreeuw van de slachtoffers van de oorlog die een rechtvaardige vrede eisen.

Als besluit klink het: ‘Bouwen aan onze Europese Kerk betekent dan ook dat wij ons opnieuw inzetten om deze zending uit te voeren, ook op ons continent, in een cultuur die gekenmerkt wordt door de vele verscheidenheid die wij kennen.’

Tweede tekst

Het eerste deel van de Continentale synodevergadering in Praag is met deze slottekst afgelopen. De voorzitters van de 39 bisschoppenconferenties zitten nog twee dagen samen om collegiaal verder na te denken over deze tekst en vooral over de prioriteiten. Morgen zullen ook zij een tekst publiceren. Beide teksten worden dan naar het Vaticaan gestuurd en zullen dienen voor de voorbereiding van het Werkdocument voor de volgende fase van de synode in oktober in Rome.

Lees de volledige tekst van de conclusies van de Continentale synodevergadering in Praag (pdf, Engels).