Leven vanuit je kern 5/7 Naar buiten kijken

Wie in zichzelf vaste grond wil vinden en van daaruit leven, moet innerlijk op reis gaan. Met de meditatie hieronder ga je zelf op weg. Voor elke stap op de innerlijke reis krijg je een audiomeditatie, een lijstje van opdrachten en een achtergrondtekst. Veel zegen en goede reis! 

Meer in deze reeks

• Inleiding over de innerlijke reis in de religieuze traditie
• Leven vanuit je kern 1/7 Naar binnen kijken
• Leven vanuit je kern 2/7 Verbeelding ontwikkelen
• Leven vanuit je kern 3/7 Overgave beoefenen
• Leven vanuit je kern 4/7 Rusten bij je kern
• Leven vanuit je kern 6/7 Scheppingskracht ontwikkelen
• Leven vanuit je kern 7/7 Je sterven opnemen
• Download de poster om af te drukken

Doe audiomeditatie 5/7 Naar buiten kijken

De audiomeditatie duurt 10 minuten. Is dat te snel voor jou, pauzeer dan de audio. Je kan ook de meditatietekst downloaden en de instructies volgen op je eigen tempo. 

Je browser is verouderd en kan geen audio afspelen. Installeer de nieuwste versie van je browser.

Download de meditatietekst

Opdrachten voor de komende dagen

1. Ga naar buiten. Maak een wandeling of een fietstocht zonder doel en zonder plan. Kijk, ruik, voel, luister vanuit je kern. Zonder te oordelen, zonder iets te verwachten. Gewoon opnemen wat er is en dat gezelschap houden. Doe het nu. 
2. Neem de tijd om echt naar iemand te luisteren. Blijf heel dicht bij je eigen kern en luister van daaruit. Dat wil zeggen: zonder te oordelen, zonder je af te vragen wat jij ermee moet, zonder al die egoreacties. Je zal merken dat dat niet zo gemakkelijk is. Maar het is een van de grootste cadeaus die je een ander kan geven. Voel je wat schroom, ontdek dan een paar startzinnen. 
3. Doe iets creatiefs: tekenen, schrijven, schilderen, beeldhouwen, knutselen, bouwen… Niet om iets te realiseren! Het resultaat is van geen tel. Maar louter als oefening in waarnemen, in gevoelig aanwezig blijven bij je kern en bij het onderwerp of de materie waarmee je werkt. Hier enkele schrijftips en tekentips. De belangrijkste tip: blijf terugkeren naar je kern en van daaruit waarnemen. Je zal het snel merken als je vanuit je ego begint te werken, want dan verschijnt er oordeel of prestatiedrang. Iets maken met het oog op een resultaat, is voor de volgende stap: scheppingskracht ontwikkelen. 
4. Ga spelen. Herinner je iets wat je graag deed als kind. Doe dat nu. Of speel met je kinderen of kleinkinderen. Introduceer een spelelement bij je huisgenoten of op je werk. Het is belangrijk dat je het spel niet verbindt met een prestatie of een resultaat. Het hoeft niets op te leveren. Het is een oefening in geïnteresseerd zijn, in contact maken en belangeloos erbij blijven.
5. Maak van je werkplek of leefplek een kunstenaarsatelier. Leg er goed zichtbaar enkele dingen die jou stimuleren om te kijken, te luisteren, te voelen, te ruiken… Het scheppingsproces kan maar op gang komen als we ons ook lichamelijk met de wereld verbinden. Soms zijn onze werk- en leefomgevingen arm aan dingen die affiniteit in ons oproepen. De aanwezigheid van materialen, prenten, natuurelementen, geschreven citaten, texturen, vormen, foto’s, poëzie, objecten kan ons bevrijden uit de gevangenis van ons hoofd. 
6. Ontdek je impulsen. Als je kijkt en speelt vanuit je kern, dan zal je merken dat je een speciale klik of affiniteit hebt met specifieke onderwerpen of materialen. Wat in de wereld met jouw diepste kern resoneert, is niet willekeurig, maar clustert zich rond bepaalde topics, noden of media. Je kan die clusters jouw persoonlijke impulsen noemen. Een impuls is iets waar jij warm voor loopt of enthousiast van wordt. Je zou er ooit wel iets mee willen doen, al weet je nog niet wat precies. Maak een lijstje van jouw impulsen terwijl je luistert, kijkt en speelt. In de volgende stap zal je werken aan die impulsen om iets nieuws in de wereld te zetten. 

Achtergrond bij stap 5/7 Naar buiten kijken

We schreven eerder al eens dat de literatuur over de innerlijke reis vaak stopt bij de vorige stap, het bereiken van de kern van ons leven, de ervaring van God die in ons leeft. 

Het is typerend dat een boek met de veelbelovende titel Scheppende overgave: naar een levenskunst van dienstbaarheid en creativiteit, eigenlijk alleen maar spreekt over de weg naar binnen. Voor de creatieve terugreis naar buiten, biedt het nauwelijks praktische handvaten. 

Halverwege

Wij geloven dat de innerlijke reis bij aankomst in de kern pas halverwege is en dat het daarna verder gaat. Het leven in de kern is een vooruitlevende energie die streeft naar voltooiing en realisatie in de wereld daarbuiten. 

In religieuze taal: God heeft een wil, het gaat ergens naar toe, Hij stuwt ons voort naar de realisatie van een wereld waarin binnen en buiten met elkaar in overeenstemming zijn, het koninkrijk van God. 

Dat betekent dat ervaringen van rust en vrede in onze kern geen eindstation zijn, maar een noodzakelijk tussenstation. 

Het doel van het innerlijke leven is om creatief en medescheppend onszelf en de wereld om te vormen. 

Mens worden, is een creatief proces

De mens wordt hoogst onaf geboren. Het is verbijsterend hoeveel we tijdens ons leven moeten leren om gewoon de mens te zijn die we zijn. 

In onze samenleving zitten er behoorlijk wat vrijheidsgraden op onze wording. We kunnen tot op zekere hoogte kiezen wie we worden, wat we doen, hoe we leven, enz. 

Je zou denken dat het onderwijs ons voorbereidt op zo’n belangrijk creatief proces als onze menswording. Maar dat valt behoorlijk tegen. Je kan vele universitaire diploma’s verzamelen zonder ooit iets over creatieve processen gehoord te hebben. 

Alleen kunstenaars willen er soms iets over vertellen. Helaas vaak in een taal die weinig aansluit bij de creatieve opdracht van gewone mensen om iets van hun leven te maken. 

Creativiteit en innovatie

Dat creativiteit in het onderwijs vaak moet onderdoen voor reproduceren en disciplineren, is wel wat vreemd. Want voor onze economie zijn creativiteit en innovatie net erg belangrijk geworden. 

Toch is het niet dit soort van creativiteit die ons helpt om ten volle mens te worden. Wetenschappelijke en economische innovatie gebeurt meestal niet vanuit de kern, maar wordt vaak gedreven door het ego, door ambitie, eer en macht. De resultaten zijn niet zelden meer vernietigend en vervreemdend dan levensbevorderend. 

Creativiteit en schepping

Religies daartegenover kijken vaak met wat wantrouwen naar de menselijke creativiteit. Zoals in het onderwijs, ligt de nadruk niet zelden op reproduceren en disciplineren van de geest in een traditie. 

In de Bijbelse taal is scheppen trouwens voorbehouden aan God. 

Mensen scheppen niet, alleen God schept. 

Medeschepper

Misschien hebben we wel een nieuw woord nodig dat de creatieve opdracht van de mens niet versmalt tot innovatie en wel kan verbinden met het scheppen van God. 

In deze reeks zullen we spreken van medescheppen. Als we vanuit onze kern, dat wil zeggen vanuit God die in ons leeft, de creatieve uitdaging van het leven aangaan, dan worden we medescheppers. 

We medescheppen tegelijk onszelf als mens en de unieke levensbevorderende bijdrage die wij aan deze wereld te bieden hebben en die onze persoonlijke roeping uitmaakt. 

Eerst echt zien

Medescheppen vanuit onze kern begint met iets wat lijkt op een passieve stap: naar buiten kijken, waarnemen, luisteren, voelen, contact maken, je laten raken, ondervinden wat daarbuiten resoneert met je kern… 

Als we er maar invliegen om de wereld te veranderen, dan zal onze veranderingsdrift hoogstwaarschijnlijk destructieve vormen aannemen. 

We moeten eerst kijken en zien wat daar al leeft. Wat heeft het leven nodig om tot zijn eigen voltooiing te komen, niet het ideaalbeeld dat wij in ons hoofd bedacht hebben. Wat resoneert er daar met onze eigen diepste levensnoden? 

Hoeveel ruimte is er in jouw leven om belangeloos maar tegelijk warm te kijken, dat wil zeggen betrokken, echt geïnteresseerd? Om waar te nemen wat er leeft en wat er doods is in de dingen en de mensen? Zonder dat je ikje klaar staat met een oordeel of een ingreep. Als ik eerlijk naar mezelf kijk, dan moet ik antwoorden: veel te weinig! 

Laten we er dus naar verlangen om opnieuw te leren kijken, met een warme blik die het leven zoekt. Met zo'n blik vinden we de intentie of impuls die het creatieproces in gang zet. 

Meer weten

• Jaak Hillen. Creatieprocessen handboek. Via Libra, 2012, ISBN 9789077611180, 230 pagina’s, 24 euro.  Bestel bij de uitgever
• Frederick Franck. De zen van het zien: tekenen als meditatie. De Haan, 1983 (1973), ISBN 9789023007661, 144 pagina’s. 
• Julia Cameron. The artist’s way: vind je eigen inspiratie. Christofoor, 1992, ISBN 9789060384824, 255 pagina's. 
• Betty Edwards. Drawing on the artist within: how to release your hidden creativity. HarperCollins, 1988, ISBN 9780006372646, 252 pagina's. 

Meer in deze reeks

• Inleiding over de innerlijke reis in de religieuze traditie
• Leven vanuit je kern 1/7 Naar binnen kijken
• Leven vanuit je kern 2/7 Verbeelding ontwikkelen
• Leven vanuit je kern 3/7 Overgave beoefenen
• Leven vanuit je kern 4/7 Rusten bij je kern
• Leven vanuit je kern 6/7 Scheppingskracht ontwikkelen
• Leven vanuit je kern 7/7 Je sterven opnemen
• Download de poster om af te drukken