5 dingen die je misschien nog niet wist over de Heilige Clara

De Italiaanse heilige uit Assisi en volgeling van Sint-Franciscus was de eerste vrouw die een regel voor kloosterzusters schreef.
11/08/2023 - 12:54
Mozaïek van de heilige Clara.
Mozaïek van de heilige Clara.

Op 11 augustus vieren we de feestdag van de stichter van de Clarissen, de Heilige Clara van Assisi (1194-1253).

5 dingen die je misschien nog niet wist over deze ook in Vlaanderen nog steeds bijzonder populaire heilige.
 

1. Ze is de patroonheilige van televisie en telecommunicatie

Op het einde van de jaren vijftig van vorige eeuw werd televisie een van de belangrijkste vormen van communicatie. Paus Pius XII wilde de zegen en bescherming van de katholieke Kerk bieden voor deze nieuwe technologie. In 1958 publiceerde hij een apostolische brief waarin hij Clara uitriep tot patroon van de televisie. In de brief benadrukt de paus dat de Kerk technologische innovatie en vooruitgang ondersteunt en het gebruik van moderne technologie voor de verkondiging van het evangelie aanbeveelt.

Volgens de legende was Clara op het eind van haar leven te ziek om de kerstmis bij te wonen, maar zorgde de Heilige Geest ervoor dat beelden van de misviering in haar kamer werden geprojecteerd, zodat ze vanuit haar ziekbed toch kon meevolgen. Vandaar de keuze voor Clara van Assisi.


2. Ze was goed bevriend met de Heilige Franciscus van Assisi

Meer algemeen bekend is het feit dat de heilige Clara en de heilige Franciscus van Assisi goede vrienden waren en elkaar wederzijds inspireerden. Paus Benedictus XVI omschreef die relatie tijdens een algemene audiëntie op 15 september 2010. Hij vertelde toen dat Franciscus van Assisi voor de Heilige Clara, vooral aan het begin van haar religieuze ervaring, niet alleen een leraar was, ‘maar ook een broederlijke vriend’. 

Toen Clara 18 jaar was, kwam Sint Franciscus naar de kerk van San Giorgio van Assisi om er te preken tijdens de vastentijd. Het maakte op de jonge Clara enorme indruk en ze benaderde de heilige Franciscus om haar te helpen ‘te leven overeenkomstig het pad van het heilig evangelie’. In 1212 vluchtte Clara uit haar huis en trok naar Porziuncola (Italië), waar ze deel ging uitmaken van de Orde van de Kleine Broeders. Datzelfde jaar stichtten Clara en Franciscus van Assisi de tweede Franciscaanse orde, of zusters Clarissen. Zij en haar volgelingen verhuisden naar het klooster van San Damiáno, waar de heilige 41 jaar verbleef tot aan haar dood.


3. Ze was de eerste vrouw die een levensregel voor zusters schreef

De Heilige Clara was de eerste vrouw uit de geschiedenis van de katholieke Kerk die een geschreven kloosterregel opstelde die ter goedkeuring aan de paus werd voorgelegd. De kloosterregel zorgde ervoor dat het voorbeeld van Franciscus en Clara tot op vandaag blijft inspireren.

De beslissing om als vrouw een kloosterregel te schrijven, stond haaks op de religieuze normen van die tijd.

Pas na lang aandringen en amper twee dagen voor Clara’s dood op 11 augustus 1253 keurde paus Innocentius IV de kloosterregel van de clarissen goed.


4. Ze figureert in wonderlijke verhalen over brood

Al tijdens haar leven was er een grote mythevorming rond de heilige vrouw en kloosterstichter uit Assisi. Zo is er de overlevering dat de zusters clarissen op een dag maar één brood hadden voor 50 clarissen. De Heilige Clara zegende het brood, bad samen met de zusters het Onze Vader, vermenigvuldigde het brood en deelde het uit aan de zusters. Daarna stuurde zij de andere helft naar de jongere broeders. 

Tijdens een van de bezoeken van paus Innocentius III aan het klooster, liet Clara de tafels klaarmaken zodat de Heilige Vader het brood kon zegenen. De paus vroeg de heilige dat zij de zegen zou geven, wat ze eerst niet wilde doen. Toen Clara de maaltijd op aandringen van de paus alsnog zegende, verscheen er op alle broden een kruisteken.


5. Ze was een groot deel van haar leven ziek

De Heilige Clara was 27 jaar ziek en onderging in het klooster van San Damiáno al het lijden dat met die ziekte gepaard ging. Dat belette haar niet om op haar ziekbed zonder ophouden te borduren, te naaien en te bidden. De paus bezocht haar twee keer en riep volgens de overlevering uit:

‘Ik wou dat ik net zo weinig behoefte had aan vergeving als deze heilige non.’

Ook tijdens die lange periode van ziekte bleven kardinalen en bisschoppen haar bezoeken en om advies vragen. Inmiddels was de heilige Franciscus al overleden, maar drie van zijn leerlingen - de broeders Junípero, Angel en León - lazen het lijdensverhaal van Jezus voor aan Clara toen ze stervende was. De heilige herhaalde: ‘Sinds ik mezelf heb toegewijd aan het denken en mediteren over het lijden en de dood van onze Heer Jezus Christus, ontmoedigen pijn en lijden me niet langer, maar zijn zij eerder een troost geworden.’