Archief van Abdij van Tongerlo staat online

In de gedigitaliseerde registers uit het archief van de abdij van Tongerlo is een schat aan informatie te vinden voor historici en heemkundigen.
06/04/2022 - 13:24

Sinds vorige week is een aanzienlijk deel van het omvangrijke archief van deabdij van Tongerlo online raadpleegbaar op de website van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC). De abdij van Tongerlo had in de periode tussen 1130 en 1796 zowel op religieus, economisch als politiek vlak een erg grote invloed in de Lage Landen. 

De norbertijnenabdij van Tongerlo (gemeente Westerlo) werd omstreeks 1130 gesticht. Het klooster was een van de belangrijkste en invloedrijkste kloosters in Brabant. Mee dankzij de goede relaties met de hertogen van Brabant verwierf de abdij vele goederen en rechten. De goederen bestonden vooral uit landerijen, boerderijen, cijnzen, pachten en tienden, voor het merendeel gelegen in het toenmalige hertogdom Brabant. De abt was zelfs lid van de Staten van Brabant en had daarmee ook rechtstreekse politieke invloed. De komst van de Fransen bracht enorme veranderingen voor de abdij. Na hun vertrek in 1814 en het uiteenvallen van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden in 1830, konden de resterende norbertijnen van de abdij zich vanaf 1838 opnieuw als convent herenigen. Ze kochten de oude kloostergebouwen terug en herstelden, zo goed en zo kwaad als mogelijk, hun gemeenschapsleven in België.

Lees verder onder de foto. 

 

Kaart van de abdijhoeve met omliggende landerijen in Chaam, circa 1700
Kaart van de abdijhoeve met omliggende landerijen in Chaam, circa 1700 © BHIC, 2176 Abdij van Tongerlo, Registers, inv.nr. 9000, scan 58

Volgens Margot America, communicatieverantwoordelijke van het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC), is het omvangrijke abdijarchief ondanks de bewogen geschiedenis al bij al goed bewaard gebleven. Omwille van het belang van dat archief voor Noord-Brabant sloeg het BHIC de handen in elkaar met de abdij van Tongerlo om dit archief - voornamelijk de registers - gedeeltelijk te digitaliseren en toegankelijk te maken voor onderzoekers en genealogen. Wij zijn erin geslaagd om alle registers - 967 in totaal - uit het historische archief vanaf de stichting rond 1130 tot 1838 te digitaliseren. Zij bevatten afschriften van vrijwel alle oorkonden en vormen de kern van de langlopende abdijadministratie met registers van onder meer de kloosterbewoners, personeel, weldoeners, erfpachten en -cijnzen, verpachtingen en tienden.

Volgens het BHIC is het onlinearchief met de registers van de abdij een goudmijn voor zowel professionele als amateuronderzoekers voor onderzoek op politiek en religieus terrein, regionale en lokale geschiedenis, heemkunde, veldnamenonderzoek en genealogisch onderzoek en vooral voor de Kempen, West-Brabant en de meierij van ’s-Hertogenbosch. Onder impuls van het informatiecentrum werden overigens eerder ook al drie andere, kleinere archieven van norbertijnenkloosters gedigitaliseerd. Het zijn de archieven van de norbertijnenabdij van Berne, de norbertinessenpriorij Sint-Catharinadal en de norbertijnen priorij/-abdij van Postel. Margot America: Hun oude archieven zijn volledig digitaal raadpleegbaar op onze website. De gedigitaliseerde registers van de belangrijke en invloedrijke abdij van Tongerlo, als laatste van de voor de Noord-Brabantse geschiedenis belangrijke norbertijnenkloosters, sluiten daarbij perfect aan.