Katholieke artsenvereniging in het spoor van pater Damiaan
Artsen moeten op regelmatige basis bijscholingen vormen om op wetenschappelijk vlak bij te blijven. ‘Maar naast een wetenschappelijke opleiding hebben artsen ook nood aan ethische reflectie en gewetensopleiding om tot de juiste medische beslissingen te komen’, zegt dr. Stefan De Smedt. De oogchirurg in het AZ Sint-Maarten in Mechelen is voorzitter van de Belgische Vereniging Sint-Lucas. 'Wij willen de schakel zijn tussen christelijke geloofsovertuiging en de medische praktijk.'
Dat de vereniging de evangelist Lucas in haar naam heeft, is uiteraard geen toeval. Omdat hij zelf arts was, is Lucas patroonheilige van de artsen.
‘Er zijn uiteraard diverse invalshoeken van waaruit ethisch kan worden gehandeld, maar katholieke artsen willen dienaars zijn van het leven. Als professionele zorgverstrekkers moeten we kwalitatieve geneeskunde aanbieden, maar daarnaast vinden we het belangrijk onze patiënten nabij te zijn, hen met medeleven tegemoet te treden en als gelijkwaardig persoon te benaderen’, vervolgt dr. De Smedt.
Beste medicijn
De Belgische Medische Vereniging Sint-Lucas organiseert jaarlijks een symposium en geeft het tijdschrift Acta Medica Catholica uit, waarin medische, ethische, filosofische en theologische onderwerpen aan bod komen. Die brede opzet komt ook tot uiting in het congres dat de organisatie op zaterdag 16 november organiseert met als thema Zorg voor mensen in de marge van ons gezondheidssysteem.
Als patiënten alleen staan met hun lijden, dan is dat lijden moeilijker te dragen, ja zelfs bijna onmenselijk.
Stefan De Smedt
voorzitter van de Belgische Vereniging Sint-Lucas
‘De geneeskunde is vandaag erg geavanceerd met goede resultaten voor onze patiënten. Aan de andere kant dreigt geneeskunde te verarmen omdat ze de liefde is kwijtgeraakt. Als patiënten alleen staan met hun lijden, dan is dat lijden moeilijker te dragen, ja zelfs bijna onmenselijk. Daarom vragen we ons met dit symposium af of we als arts en zorgverstrekker niet meer kunnen doen voor mensen die buiten ons zorgsysteem vallen. Ik denk dan in de eerste plaats aan vluchtelingen, ouderen, eenzamen, patiënten met een chronische psychiatrische aandoening en andere mensen die zich aan de rand van de samenleving bevinden.’
Prestaties en uiterlijk vertoon
‘In een samenleving die gedreven wordt door prestaties, individuele autonomie en uiterlijk vertoon, vragen veel chronisch zieken en ouderen zich af of hun leven met dit lijden nog zin en betekenis heeft. Hier de volle aandacht aan geven, is soms het beste medicijn. Als arts willen we patiënten nabij zijn in al zijn dimensies: fysiek, mentaal, sociaal en spiritueel. Het is belangrijk de patiënt te laten zien dat het soms niet meer mogelijk is meer dagen aan hun leven toe te voegen, maar dat er wel meer leven aan hun dagen kan worden toegevoegd. Dat is precies de definitie van palliatieve zorg’, legt dr. De Smedt uit.
Eind vorige maand werd de pastorale dienst van AZ Monica in Deurne ‘wegbezuinigd’. Een tendens die dr. De Smedt gelukkig niet ziet in zijn eigen ziekenhuis.
Lees ook
‘Het AZ Sint-Maarten is met zijn zes jaar een relatief nieuw ziekenhuis. Hier werd resoluut gekozen om in de nieuwbouw plaats te voorzien voor een kapel en voor een stille ruimte voor andere geloofsovertuigingen. Ook onze pastorale dienst werkt voorbeeldig.’
Tijdens het symposium kunnen bezoekers verschillende infostands bezoeken van organisaties die zich bezighouden met mensen in de marge: Levensadem, de Orde van Malta, Artsen Zonder Grenzen, Jesuit Refugee Service, Petites Soeurs des Pauvres, Sensiplan en Solidarité Fin de Vie. Op de affiche van het symposium is pater Damiaan prominent aanwezig. Dat is geen toeval. ‘Pater Damiaan is voor ons een inspirerend voorbeeld van blijvende kwaliteitsvolle zorg. Ik heb zelf de kans gekregen de melaatsengemeenschap in Molokaï te bezoeken, een afgelegen plek waar het tijdens mijn bezoek pijpenstelen regende, wat het desolate karakter nog onderstreepte. Damiaan wist dat hij de melaatsen die er werden gedumpt niet kon genezen, maar hij kon ze wel hun menselijke waardigheid teruggeven. Sterkte vond hij in de aanbidding van het Allerheiligste Sacrament. Daar vond hij de kracht om te midden zoveel ellende en eenzaamheid toch door te zetten. Net zoals onze auto regelmatig een onderhoud nodig heeft, heeft de motor van ons medeleven regelmatig nood aan de olie van het woord van God in de stilte van het gebed. Daarom besluiten we ons symposium met een moment van aanbidding in de Damiaancrypte en een eucharistieviering voorgegaan door aartsbisschop Luc Terlinden.'
Het symposium Zorg voor mensen in de marge van ons gezondheidssysteem vindt plaats op zaterdag 16 november van 8 tot 18.30 uur in het Irish College in Leuven (Janseniusstraat 1). Inschrijven kan nog steeds via de website van de Belgische Medische Vereniging Sint-Lucas op www.cathmed.be