Braziliaanse kardinaal Paulo Evaristo Arns overleden

Kardinaal Paulo Evaristo Arns, een van de prominentste boegbeelden van de Latijns-Amerikaanse katholieke Kerk na het Tweede Vaticaanse Concilie, is woensdagnacht op 95-jarige leeftijd overleden. Mgr. Arns werd door paus Paulus VI benoemd tot aartsbisschop van São Paulo. Hij bleef het 28 jaar lang, tot aan zijn emeritaat in 1998. Daarna trok hij zich terug voor een eenvoudig leven als franciscaan. Kardinaal Arns raakte onder meer bekend met zijn opmerkelijke verhuis uit het aartsbisschoppelijke paleis. Hij verkocht de residentie voor 5 miljoen dollar en schonk de opbrengst aan de armen, de aankoop van grond voor migranten en daklozen en de oprichting van buurthuizen in de voorsteden. In 1973 werd hij tot kardinaal gecreëerd.

Kardinaal Arns was een authentieke getuige van het Evangelie te midden van de bevolking. Paus Franciscus, in zijn rouwtelegram.

Zijn episcopaat werd gekenmerkt door zijn verdediging van de armen en het opkomen voor de vrijheid van het volk en de mensenrechten, vooral tijdens de rechtse dictatuur in Brazilië van 1964 tot 1985. Hij getuigde later in een interview dat de pijn in de gezichten van vrouwen en moeders die hun man of zonen verloren waren op hem een onuitwisbare indruk hadden nagelaten. Door zijn tussenkomst werden ontelbare tegenstanders van de junta van een gewisse dood gered. Volgens sommigen heeft zijn gezag later ook ertoe bijgedragen dat er een vreedzame overgang plaatsvond van de militaire junta naar een democratisch regime.

Onder impuls van de sociale encycliek Populorum Progressio van paus Paulus VI gaf hij in São Paulo een sterke impuls aan (basis)gemeenschappen, waarin leken volledig werden betrokken in de verkondiging en de diaconie. Tegelijk was hij fel pleitbezorger van de collegialiteit onder bisschoppen. De bevrijdingstheoloog Leonardo Boff, ook al een franciscaan, omschreef kardinaal Arns als een van zijn belangrijkste leermeesters.

In 1989 deelde paus Joannes Paulus II zijn aartsbisdom in vier vicariaten op. Die ingreep werd door velen geïnterpreteerd als een straf en afrekening met de progressieve ideeën van de kardinaal, die samen met Don Helder Camara boegbeeld was van de ook in het buitenland invloedrijke progressieve strekking binnen de Braziliaanse katholieke Kerk. Die maakte zich sterk voor de verdediging van de armen en de aanklacht tegen alle vormen van onrecht. Door de ingreep van de Poolse paus werd de invloed van de progressieve kardinaal fel teruggedrongen. Zijn uitvaart vindt vrijdagmiddag om 15 uur plaats in de kathedraal van São Paulo, waarna hij in de crypte wordt bijgezet.

Bron: VIS/Kathpress/La Stampa.