Congregatie Geloofsleer bevestigt standpunt tegen euthanasie
De Congregatie voor de Geloofsleer bevestigt dat actieve euthanasie en hulp bij zelfdoding ethisch onaanvaardbaar zijn. Het recht op zelfbeschikking is nooit absoluut. Actieve euthanasie en hulp bij zelfdoding overschrijden vanuit het standpunt van de congregatie de ethische en wettelijke grenzen van de zelfbeschikking. Tegelijk wordt bevestigd dat het niet de bedoeling is om medische technologie, vooral in kritieke levensfases, onevenredig en onmenselijk lang te gebruiken. Daarom is het legitiem om - met respect voor de wil van de stervende - maatregelen te weigeren die alleen maar een verlenging van het leven tot gevolg hebben. Wanneer de dood op handen en onvermijdelijk is, is het geoorloofd om af te zien van behandelingen die slechts een onzekere of pijnlijke verlenging van het leven opleveren.
De prefect van de congregatie, kardinaal Luis Ladaria Ferrer, verklaarde op de voorstelling van het 23 pagina’s tellende document met als Latijnse titel: Samaritanus bonus (De barmhartige Samaritaan) - Over de zorg voor mensen in de kritieke en terminale fase van hun leven, dat levensverkortende maatregelen een symptoom zijn van de wegwerpcultuur. Zij bieden al evenmin een oplossing voor de problemen van terminaal zieke patiënten. Ook in extreme fases van lijden en dood moeten we de onvervreemdbare waardigheid van het menselijke leven verdedigen. Pijn en dood mogen niet het laatste criterium zijn waaraan de menselijke waardigheid wordt gemeten. Kardinaal Ladaria Ferrer herhaalde dat euthanasie een misdaad is tegen het menselijk leven en daarom onder alle omstandigheden intrinsiek slecht is. Zelfs in het geval dat de patiënt niet bij bewustzijn is, moet hij of zij worden erkend in de intrinsieke waarde en met passende zorg worden bijgestaan, onder meer met het recht op voedsel en hydratatie. Er kunnen echter gevallen zijn waarin dergelijke maatregelen onevenredig kunnen worden.
Echt mededogen bestaat niet uit het veroorzaken van de dood, maar uit het liefdevol verwelkomen en ondersteunen van de persoon die ziek is. Samaritanus bonus
Het document erkent dat de wanhoop of de angst van de persoon die erom vraagt, zijn of haar persoonlijke verantwoordelijkheid kan verminderen of zelfs onbestaande kan maken. Volgens Samaritanus bonus schuilt achter de wens van ernstig zieke mensen om een einde aan hun leven te maken bijna altijd de roep om hulp en liefde. Het antwoord daarop is steun en genegenheid. De wens om te sterven, is vaak het resultaat van onbehandelde pijn, een gebrek aan menselijke en christelijke hoop en ontoereikende psychologische en spirituele zorg.
Zelfs wanneer genezing onwaarschijnlijk of onmogelijk is, mag de medische, verpleegkundige, psychologische en spirituele zorg nooit worden opgegeven. Samaritanus bonus
Patiënten die vrijwillig ervoor kiezen via euthanasie te sterven, moeten de sacramenten (ziekenzalving, boete & verzoening, communie) worden ontzegd, schrijft de congregatie voor. Als een priester ervan overtuigd is dat de stervende van gedachten is veranderd of bewusteloos is, kan hij eventueel aannemen dat de patiënt berouw heeft en de sacramenten alsnog toedienen.
Het Vaticaanse document bekritiseert een bekrompen begrip van de kwaliteit van leven, een verkeerd begrip van mededogen en een individualisme dat anderen als een last beschouwt. Het Vaticaan blijft een felle voorstander van de bevordering van palliatieve geneeskunde. Het feit dat een ziekte ongeneesbaar is, mag er niet toe leiden dat een behandeling wordt stopgezet. Ook wie terminaal ziek is, blijft het recht behouden om te worden verzorgd en graag te worden gezien. Zo kunnen eenzaamheid, isolement en de angst voor lijden en dood ook vermeden worden. Bovendien moet die hulp in deze levensfase zowel de zieke als de gezinsleden omvatten.
Tot slot is het belangrijk dat er artsen en gezondheidswerkers worden gevormd om de stervenden op een christelijke manier te begeleiden. De spirituele begeleiding van een persoon die ervoor kiest om te worden geëuthanaseerd, vereist een uitnodiging tot bekering, en nooit een gebaar dat als goedkeuring kan worden geïnterpreteerd, zoals aanwezig blijven terwijl de euthanasie wordt uitgevoerd.
Bron: SIR/KNA/Vaticannews.va
Lees het document Samaritanus bonus (in het Engels en het Italiaans