Da Vinci schilderde zelf mee aan Laatste Avondmaal van Tongerlo

Volgens een Da Vincispecialist is het Laatste Avondmaal in Tongerlo het werk van leerlingen van Leonardo Da Vinci onder zijn rechtstreekse supervisie.
02/05/2019 - 15:49
Het Laatste Avondmaal van Leonardo Da Vinci
Het Laatste Avondmaal van Leonardo Da Vinci © milanostyle com

De abdij van Tongerlo is terecht fier op haar Laatste Avondmaal, een kopie van beroemde fresco van Leonardo da Vinci, dat al 450 jaar in bezit is van de abdij. Maar het kunstwerk is allicht nog unieker en waardevoller dan tot op vandaag werd vermoed. Recent onderzoek lijkt immers te bevestigen dat het schilderij het werk is van leerlingen van de Italiaanse grootmeester. Meer nog, Da Vinci zelf heeft wellicht eraan meegeschilderd. Dat is alvast de mening van de Amerikaanse historicus en Da Vinci-specialist Jean-Pierre Isbouts, professor aan de Fielding Graduate University in California.

De voornaamste replica ter wereld van het Laatste Avondmaal van Leonardo Da VInci hangt in de abdij van Tongerlo. Prof Jean-Pierre Isbouts

De Amerikaanse expert is voor 85 procent zeker ervan dat het doek van Tongerlo geschilderd is in Leonardo's atelier in Milaan, acht jaar na de afwerking van de muurschildering in Milaan. Met scans van het onderzoekscentrum van micro-electronica Imec in Heverlee, wil hij dat ook wetenschappelijk bewijzen. Bij de onderzoeksmethode moet het schilderij niet bekrast worden en moet er ook geen verf weggenomen worden. Wouter Charlie, ingenieur van Imec: Met een camera worden hyperspectrale scans uitgevoerd, waarbij de kleur die binnenkomt opgesplitst wordt in heel veel golflengtes. Zo kunnen we zien waar er een verschillende soort verf wordt gebruikt en of er ook ondertekeningen zijn. Die data worden niet alleen in de VS, maar ook in Rusland en elders in Europa geanalyseerd.

Prof Isbouts baseert zijn hypothese onder meer op zijn analyse van het gezicht van de apostel Johannes. De subtiele tekening van de neus en de lippen lijkt heel sterk op Da Vinci’s vroege werk, in het bijzonder de Mona Lisa. Jean-Pierre Isbouts: Alleen Leonardo da Vinci beheerste in de zestiende eeuw de sfumatotechniek, waardoor je een driedimensionele, menselijke indruk krijgt. Volgens Wouter Charlie zijn er ook aanwijzingen van een ondertekening en kunnen ook de vloeiende overgangen in de verf aantonen dat Da Vinci niet alleen supervisie hield, maar ook daadwerkelijk heeft meegeschilderd.

Het Laatste Avondmaal is dagelijks van 14 tot 17 uur te zien in de abdij van Tongerlo.

Bron: VTM Nieuws/Gazet van Antwerpen