Ga zaterdag op ontdekking langs Antwerpse kerken

Op zaterdagavond 10 augustus zetten 20 kerken hun deuren open tijdens de Antwerpse Nacht van de Open Kerken.
08/08/2019 - 14:30

In Antwerpen heeft komende zaterdagavond een Nacht van de Open Kerken plaats. Dit jaar stellen ruim twintig kerken de deuren open en bieden de bezoekers een bijzonder gevarieerd programma aan van bezinning en gebed, tentoonstellingen, concerten, voordrachten en rondleidingen.

Binnenzicht van de vieringstoren van Onze-Lieve-Vrouw-Ten-Hemel-Opgenomen-kathedraal van Antwerpen
Binnenzicht van de vieringstoren van Onze-Lieve-Vrouw-Ten-Hemel-Opgenomen-kathedraal van Antwerpen © TOPA

Verborgen schatten

De Nacht van de Antwerpse Kerken wil ook niet- en andersgelovigen en mensen die niet langer praktiseren aanspreken. Het initiatief wil de drempel verlagen en kerken helpen herontdekken als ruimten van stilte en om op adem te komen. Zowel de kerkgebouwen als hun inrichting getuigen van een lange geschiedenis en een grote culturele rijkdom. Tot op vandaag blijven zij een oase van stilte in een levendige en bruisende metropool. Maar ook voor de trouwe kerkgangers valt zaterdag tijdens deze avond in het teken van Verborgen schatten heel wat te beleven. Zij kunnen de betekenis van de rijke beeldtaal, de spirituele schat van kunstvoorwerpen, verloren gewoonten en riten, maar ook het evangelische enthousiasme achter vele schatten herontdekken.

Voor wie zaterdagavond op ontdekkingstocht gaat vormt de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal, met jaarlijks een kwart miljoen bezoekers nog steeds een van de drukst bezochte monumenten in Vlaanderen, een goede uitvalsbasis. Zaterdagavond worden de verborgen parels bij de versieringen op pijlers en gewelven en in de koorommegang en gewelven er onder de aandacht gebracht.

Eenmalig worden ook de triptieken van enkele bekende schilderijen gesloten om de achterzijde te ontdekken.

Wist u overigens dat de bekendste kathedraal van ons land geen twee, maar drie torens heeft? Hier komt u te weten waarom die derde toren de ajuin wordt genoemd.

Barokke koorbanken in de Sint-Jacobskerk van Antwerpen
Barokke koorbanken in de Sint-Jacobskerk van Antwerpen © TOPA

Het rijke roomse leven

Wie gepassioneerd is door schilder- en beeldhouwkunst moet zeker een bezoek brengen aan de prachtige barokke jezuïetenkerk van Sint-Carolus Borremeus, de nog volop gerestaureerde Sint-Jacobkskerk en de Sint-Pauluskerk, een gotische dominicanenkerk die een heel bijzondere band heeft met Pieter Paul Rubens en waar enkele van zijn schilderijen tot op de dag van vandaag nog steeds op hun originele plaats hangen.

De geestelijke en spirituele bloei van het Antwerpse katholieke leven, dat tijdens de contrareformatie extra impulsen kreeg om een dam op te werpen tegen de opmars van het protestantisme, wordt ook weerspiegeld door de getuigen van de volksdevotie en het processieleven. De Sint-Annakapel was al in de Middeleeuwen een geliefd bedevaartsoord, al is de oorspronkelijke neogotische kerk verdronken in de Schelde. Maar de traditie om op Linkeroever tot de Heilige Anna te bidden om een goede huwbare partij te vinden wordt vandaag voortgezet in de Sint-Anne-Ten-Drieënkerk. De modernistische kathedraal van Linkeroever weet trouwens perfect oud en nieuw te verzoenen en is vandaag ook een fietskerk en ecokerk, waar tijdens de zomermaanden ook verschillende concerten en tentoonstellingen plaatsvinden.

Ook de Sint-Annakapel in de Keizerstraat, de eerste kerk in Antwerpen die na het Franse bewind opnieuw voor de katholieke eredienst geopend werd, is rijk aan traditie. Hier ontdekt u de fraaie gotische kapel en mooie barokke meubelen, evenals de fraaie glasramen uit de 19de eeuw. Zowel hier als in de Sint-Catharinakerk zijn er zaterdagavond doorlopend orgelconcerten. In de begijnhofkerk van Sint-Catharina reist de bezoeker zaterdagavond dankzij de werken van de barokkunstenaars Pieter Paul Rubens en Jacob Jordaens en de barokmuziek zelfs helemaal terug in de tijd.

De Sint-Jacosbkerk in Antwerpen
De Sint-Jacosbkerk in Antwerpen © © Wim Strecker/Monumentale Kerken Antwerpen

Een stad met een hart

Onze tocht eindigt met een bezoek aan de Sint-Andrieskerk, het hart van het Sint-Andrieskwartier en vandaag mooi geborgen in een hippe modewijk. Hier ontdekt u in de schatkamer enkele prachtige, verborgen pareltjes en komt u alles te weten over de geschiedenis van de Antwerpse volksmens in de parochie van Miserie. Het herinnert er ons ook aan dat de kerken deze stad niet enkel qua uitzicht bepaalden, maar dankzij de vele werken van liefdadigheid en barmhartigheid voor armen, zieken, wezen en bejaarden al eeuwenlang een hart geven.