Half miljoen Duitsers verlaten de katholieke Kerk

Vooral omwille van de gestegen (energie)kosten en de omvang van het misbruikschandaal zeggen Duitsers hun lidmaatschap steeds vaker op.  
29/06/2023 - 11:18
De voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie, bisschop Georg Bätzing
De voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie, bisschop Georg Bätzing © Vatican Media

De Duitse bisschoppen hebben gisteren aangekondigd dat er in 2022 ruim 522.821 Duitsers de katholieke Kerk hebben verlaten. Dat is een nieuw record. Bovendien hadden in 2021 ook al eens 359.338 Duitsers de kerk verlaten. In 2022 werden 1.447 mensen voor het eerst lid van de roomskatholieke kerk en 3.753 traden opnieuw toe. In het aartsbisdom Keulen, dat met een ernstige vertrouwenscrisis kampt, zijn ruim 51.345 mensen uit de Kerk gestapt. Maar ook in het aartsbisdom München en Freising zijn in 2022 ruim 49.029 mensen uit de kerk gestapt. 

Desondanks vertegenwoordigen de katholieken met 20.937.590 leden nog steeds 24,8 procent van de totale bevolking. Ook bij de priesters (momenteel 11.987 priesters) en de parochies was er een daling. Het aantal parochies daalde van 9.790 in 2021 tot 9.624 in 2022, mede als gevolg van de hertekening van het parochielandschap met de oprichting van parochiefederaties. De deelname aan de sacramenten is het voorbije jaar wel sterk gestegen, maar dat is toe te schrijven aan het herstel na de coronapandemie.

Verontrustend

Volgens het communiqué van de 27 Duitse bisdommen zijn de cijfers weinig verrassend. “Zij zijn vooral een uitnodiging tot een grondige bezinning.” Anderzijds wordt bij Amerikaanse conservatieve media met leedvermaak gereageerd. Volgens hen bewijst dit dat het voor kerken niet rendeert om de laatste mode en trends achterna te hollen.

Bisschop Georg Bätzing, de voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie, erkende dat de cijfers erg verontrustend zijn. “Wij kunnen en willen onze ogen niet sluiten voor deze ontwikkeling. Wij moeten consequent blijven handelen en mensen moeten weten dat wij aan hun zijde staan en er voor hen zijn. Toch doet de sterke daling ons pijn, vooral als wij beseffen hoeveel vrijwilligers en fulltime werkers in parochies, instellingen, verenigingen, kinderdagverblijven, scholen en Caritascentra zich inzetten voor anderen en hoe belangrijk het Goede Nieuws van de liefhebbende God is.”  Hij deed een oproep om zich niet te laten ontmoedigen en om niet te vergeten dat wij een blijde boodschap hebben om te verkondigen en uit te dragen in de samenleving. 

ZdK-voorzitter en covoorzitter van de Synodale Weg Irme Stetter-Karp erkende dat ook drie jaar Synodale Weg in Duitsland (ndr. het dialoogproces van de Duitse bisschoppen met de katholieke leken) er niet in geslaagd is om het tij te keren. Toch moeten deze cijfers volgens haar beschouwd worden als een stimulans om het proces voort te zetten en om dringend kerkelijke hervormingen door te voeren.

Crisis en misbruik

Analisten beschouwen de kerkelijke misbruikcrisis, de secularisatie en de Kirchensteuer (kerkbelasting) als voornaamste reden voor de daling. Elke persoon in Duitsland die een katholieke identiteit aangeeft op een officieel registratieformulier, moet een toeslag van 8-9% betalen bovenop zijn verschuldigde inkomstenbelasting, afhankelijk van de regio waarin hij woont. Maar door de economische crisis en de gestegen kosten als gevolg van de coronapandemie en de oorlog in Oekraïne, die vooral in Duitsland grote impact had op de energiemarkt, kijken vele Duitsers daar steeds vaker tegenop.

Bron: DBK