Hele wereld reageert op overlijden emeritus paus Benedictus XVI

De Duitse president Frank-Walter Steinmeier was een van de eersten om te reageren op het overlijden emeritus paus Benedictus XVI. Zijn geloof, zijn intellect, zijn wijsheid en zijn nederigheid als mens hebben altijd een diepe indruk op mij gemaakt. Als landgenoot had hij een heel bijzondere betekenis voor ons Duitsers, ook buiten de grenzen van de universele rooms-katholieke Kerk.

Mgr. Georg Bätzing, bisschop van Limburg en voorzitter van de Duitse Bisschoppenconferentie (DBK), loofde zijn overleden landgenoot als een indrukwekkende theoloog en ervaren herder. Ook in moeilijke tijden gaf hij hoop en richting aan de Kerk en maakte hij de stem van het Evangelie hoorbaar.

Mgr. Gintaras Grušas, aartsbisschop van Vilnius (Litouwen) en voorzitter van de Raad van Europese Bisschoppenconferenties (CCEE), toont zich dankbaar omdat de emeritus paus zo sterk het belang van de christelijke wortels van Europa heeft benadrukt. Daarbij legde hij de nadruk op de noodzakelijke terugkeer naar Christus en naar de evangelisatie om van daaruit een cultuur van liefde uit te bouwen.

Kardinaal Vincent Nichols, de aartsbisschop van Westminster, looft paus Benedictus XVI als een herder, geleerde, gentleman en man van God. Hij brengt hulde aan zijn nederigheid en herinnert eraan dat hij door zijn rol als prefect van de toenmalige Congregatie voor de Geloofsleer de bijnaam van Gods Rottweiler had gekregen. Maar tijdens zijn bezoek van 2010 aan het Verenigd Koninkrijk ontpopte hij zich in de plaats daarvan in werkelijkheid als ieders favoriete grootvader.

Radio Vaticaan maakte een samenvatting van wat kwaadwillenden beschouwen als een pontificaat getekend door een aaneenschakeling van tegenslagen: van zijn toespraak aan de Universiteit van Regensburg die in 2006 onnodig in de moslimwereld voor opschudding zorgde over de rehabilitatie van de traditionalistische bisschop en holocaustontkenner Richard Williamson tot het onvermogen om om te gaan met de crisis van kerkelijk misbruik en het Vatileaks-schandaal in 2012. Volgens Radio Vaticaan kan niet ontkend worden dat de emeritus paus een teken van tegenspraak was, omdat hij niet bereid was zich te onderwerpen aan heersende opinies. Christen zijn begint niet met een ethische beslissing of een geweldig idee, maar met de ervaring van een levensveranderende gebeurtenis, de ontmoeting met een persoon die ons leven een nieuwe horizon en daarmee zijn beslissende richting geeft, schreef hij in 2005 in zijn eerste encycliek Deus Caritas (God is liefde). Het was zijn opvatting dat de liefde het middelpunt is van het christelijke geloof en het crhistelijke leven.

De Wereldraad van Kerken (WCC) wijst op de erfenis die Benedictus XVI heeft nagelaten op het vlak van de oecumene. Hij was de eerste paus die uit een land kwam, Duitsland, met een evenwicht tussen protestanten en katholieken, en een land dat een centrale rol speelde in de 16de-eeuwse Reformatie, schrijft waarnemend WCC-secretaris-generaal Ioan Sauca. Al meteen na de start van zijn pontificaat werden jarenlange grieven die de bijeenkomsten van de katholiek-orthodoxe dialoogcommissie hadden gehypothekeerd van tafel geveegd. Hij bevestigde voortdurend dat de diepe betrokkenheid van de rooms-katholieke Kerk bij de oecumene onomkeerbaar is, vooral in het licht van de uitdagingen voor de Kerk in de wereld.

De Russisch-orthodoxe patriarch Kirill schreef in zijn rouwbetuiging: Het onbetwistbare gezag van Benedictus XVI als eminent theoloog heeft hem in staat gesteld een belangrijke bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van interchristelijke samenwerking, aan het getuigenis van Christus in een geseculariseerde wereld en aan de verdediging van traditionele morele waarden.