Kardinaal Parolin noemt oorlog in Gaza niet proportioneel

Dat zei de staatssecretaris van het Vaticaan aan journalisten op 13 februari. Israël noemde de uitspraken de volgende dag betreurenswaardig.
15/02/2024 - 12:20
Kardinaal Pietro Parolin, staatssecretaris van het Vaticaan (archiefbeeld uit 2017)
Kardinaal Pietro Parolin, staatssecretaris van het Vaticaan (archiefbeeld uit 2017) © CC World Economic Forum via Flickr

Sinds de aanslagen van 7 oktober en de daaropvolgende oorlog in Gaza zit er ruis op de relatie tussen het Vaticaan en Israël. 

Parolin noemt oorlog in Gaza bloedbad

Het sluimerende meningsverschil kwam deze week aan de oppervlakte toen de staatssecretaris van het Vaticaan, kardinaal Pietro Parolin, de oorlog in Gaza 'disproportioneel' en zelfs een 'bloedbad' noemde. Hij deed die uitspraken tegenover journalisten in de marge van een evenement op 13 februari ter herdenking van de 95ste verjaardag van het Pact van Lateranen. 

Parolin zei dat de brede oproep aan Israël om het bloedbad te stoppen 'een algemene stem is geworden, dat het zo niet verder kan gaan en dat er andere wegen moeten worden gevonden om het probleem van Gaza en Palestina op te lossen.' Hij herhaalde de 'scherpe en onvoorwaardelijke veroordeling' van het Vaticaan van de aanval van Hamas op Israël van 7 oktober en van alle vormen van antisemitisme, maar handhaafde zijn kritiek op de Israëlische respons. 

'Israëls recht op zelfverdediging, dat is ingeroepen om deze operatie te rechtvaardigen, moet proportioneel zijn, en met 30.000 doden is dat zeker niet het geval.'

De staatssecretaris citeert daarbij het onbevestigde dodental van het ministerie van Volksgezondheid van Gaza dat onder controle van Hamas staat.

Israël noemt uitspraken Parolin betreurenswaardig

De reactie van Israël bleef niet lang uit. De volgende dag noemde de Israëlische ambassade bij de Heilige Stoel de uitlatingen van Parolin 'een betreurenswaardige verklaring'. 

'Het beoordelen van de legitimiteit van een oorlog zonder rekening te houden met alle omstandigheden en relevante gegevens leidt onvermijdelijk tot verkeerde conclusies', verklaarde de ambassade en ze somde een aantal van die omstandigheden op.

Gaza, aldus de ambassade, is door Hamas getransformeerd 'in de grootste terroristische basis ooit gezien. Er is bijna geen civiele infrastructuur die niet door Hamas is gebruikt voor hun criminele plannen', waaronder ook ziekenhuizen, scholen en gebedshuizen.

Het doel van Hamas om een terroristische operatie op te bouwen, wordt 'actief ondersteund door de lokale burgerbevolking', aldus de verklaring, waarin staat dat burgers zelf actief hebben deelgenomen aan de aanval van 7 oktober op Israël, waarbij 'burgers werden gedood, verkracht en gegijzeld'.

De ambassade vergelijkt ook het aandeel burgerslachtoffers in de oorlog in Gaza met andere conflicten die door het Westen werden geleid. In Gaza zijn drie burgers omgekomen voor elke gedode Hamas-militant, maar 'in oorlogen en eerdere operaties van NAVO-troepen of westerse strijdkrachten in Syrië, Irak of Afghanistan bedroeg het aandeel negen of tien burgers per terrorist'. 

Relaties waren al vertroebeld

De woordenwisseling van deze week is de nieuwste uiting van de al langer verbrokkelende relatie tussen het Vaticaan en Israël. Sinds de aanslagen van 7 oktober en de daaropvolgende oorlog in Gaza, heerst er aan Joodse zijde onvrede over de voorzichtige reactie van paus Franciscus

400 rabbijnen en Joodse geleerden riepen de paus zelfs openlijk op om het terrorisme van Hamas duidelijker te veroordelen. Paus Franciscus antwoordde op 2 februari met een brief aan ‘mijn Joodse broeders en zusters in Israël’. Daarin herhaalt hij zijn veroordeling van de aanslagen en alle vormen van antisemitisme, maar roept hij tegelijk op tot vrede en gerechtigheid voor Israëli's en Palestijnen. Het is net die spreidstand die hem door sommigen kwalijk wordt genomen. 

De Duitse theoloog Gregor Maria Hoff bekritiseerde de brief van paus Franciscus in het gerenommeerde tijdschrift Communio en zei dat hij sterkere woorden had verwacht, zoals:

'Wie de Joden aanvalt, valt ook ons ​​aan!' 

Volgens de theoloog had de paus man en paard moeten noemen over deze oorlog: 'Wie aanviel en wie zichzelf verdedigde.' Aandacht voor het lijden van de bevolking in Gaza, mag niet leiden tot zwijgen over de oorzaak van het geweld dat volgens de theoloog alleen bij Hamas te zoeken is: 'Het is Hamas die de voortdurende oorlog tegen Israël heeft gedicteerd en de logica bepaalt van wat er gebeurt.'

Een diplomatieke bron bij het Vaticaan legt aan de Franse krant La Croix uit hoe moeilijk de kaarten liggen: 'De Israëli’s geloven dat we hen nooit genoeg steunen, maar ze eisen onvoorwaardelijke steun, die wij niet kunnen bieden'.

Bron: Crux (Engels) - La Croix (Frans) - Katholisch (Duits) - Communio (Duits)