Kerkelijke reacties op twee jaar oorlog tegen Oekraïne

Na het Angelusgebed op zondag 25 februari, in aanwezigheid van 20.000 pelgrims op het Sint-Pietersplein, herinnerde paus Franciscus aan twee jaar oorlog in Oekraïne. Hij pleitte voor een herstel van de menselijkheid die ruimte schept voor een diplomatieke oplossing. 

'Gisteren, 24 februari, herdachten we met pijn de tweede verjaardag van het begin van de grootschalige oorlog in Oekraïne. Zoveel slachtoffers, gewonden, vernietiging, angst, tranen gedurende een periode die verschrikkelijk lang begint te worden en waarvan het einde nog steeds niet in zicht is! Deze oorlog verwoest niet alleen een regio van Europa, maar ontketent ook een mondiale golf van angst en haat.'

Terwijl ik mijn diepste genegenheid voor het gekwelde Oekraïense volk hernieuw en voor iedereen bid, vooral voor de talrijke onschuldige slachtoffers, pleit ik voor het herstel van dat stukje menselijkheid dat de voorwaarden schept voor een diplomatieke oplossing op zoek naar een rechtvaardige en duurzame vrede.'

Sinds het begin van de oorlog ijvert de paus voor vrede in Oekraïne met alle middelen waarover hij beschikt: spiritueel, oecumenisch en diplomatiek. 

Vergeving mag geen onderwerping aan het kwaad zijn

Eerder vorige week bracht de bisschoppensynode van de Oekraïense Grieks-katholieke Kerk (UGCC) een 'Boodschap over oorlog en rechtvaardige vrede' uit. 

'Vergeving betekent niet de stilzwijgende goedkeuring van de daden van de overtreder en onderwerping aan het kwaad, maar wel de overwinning door de kracht van Christus.'

'Kan de menselijke gemeenschap de genocide op de Oekraïners, die werd georganiseerd door het Russische leger in Boetsja, Borodyanka, Irpin, Marioepol en vele andere bezette gebieden van Oekraïne, ongestraft en onbetwist laten?'

Het hoofd van de Oekraïense Grieks-katholieke Kerk, grootaartsbisschop Sviatoslav Sjevtsjoek, zei aan Vatican News dat de Kerk nu vooral investeert in pastorale rouwzorg. 'Wat kunnen we doen?' zo zei hij.

'Soms moeten we prioriteit geven aan het aanwezig zijn in plaats van iets te doen: aanwezig zijn bij de mensen die huilen om te laten zien dat de Heer met ons is.'

'Het vinden van passende woorden voor een moeder die rouwt om de dood van haar zoon, het vinden van woorden voor een jongere die zijn benen heeft verloren en niet weet hoe te leven, of voor een kind dat de dood van zijn moeder heeft gezien.'

Oorlog is niet 2 maar 10 jaar bezig

Sjevtsjoek herinnert er in Katholiek Nieuwsblad ook aan dat de oorlog al langer gaande is: 'De oorlog is niet twee, maar tien jaar geleden begonnen met de invasie van de Krim en het uitroepen van de onafhankelijkheid in het oosten.' Het is een oorlog die telkens weer vergeten dreigt te worden, zo zegt hij nog. 

Ook de apostolisch nuntius in Oekraïne, de Litouwse aartsbisschop Visvaldas Kulbokas, ziet de aandacht voor de oorlog wegebben, ook in Oekraïne zelf. 'Toch sterven er nog steeds honderden mensen per dag.' Oekraïne overleeft momenteel op buitenlandse steun, maar volgens Kulbokas wordt het voor hulporganisaties steeds lastiger om de hulp ter plaatse te krijgen.

Hulp aan Oekraïne op lange termijn

Na twee jaar van noodhulp aan Oekraïne schakelt de liefdadigheidsorganisatie Caritas Internationalis over op een plan voor hulp op de lange termijn. 'Volgens experts kan de oorlog wel tien jaar duren. We moeten klaarstaan om hulp op lange termijn aan te bieden voor de ernstige humanitaire crisis in Oekraïne, die uiteindelijk de hele wereldgemeenschap raakt', zei Vyacheslav Grynevych, directeur van Caritas-Spes Oekraïne, in een verklaring van Caritas Internationalis op 23 februari.

Op deze sombere verjaardag lanceert Caritas een nieuwe oproep aan de internationale gemeenschap om het Oekraïense volk te blijven helpen. 

'Jullie steun geeft ons de hoop dat we niet alleen zijn en stelt ons in staat mensen in nood te helpen. Blijf dus alstublieft achter Oekraïne staan,' zo zegt Tetiana Stawnychy, president van Caritas Oekraïne. 

Bronnen: Vaticaan (Engels) - Katholiek Nieuwsblad - The Tablet (Engels) - Caritas Internationalis (Engels)