Mechels atelier restaureerde kostbare wandtapijten uit 17de eeuw

De Sint-Janscokathedraal van Valetta, beschermd als UnescoWerelderfgoed en een van de populairste trekpleisters van Malta, stelt zondag 7 mei 2023 officieel een reeks historische wandtapijten met een oppervlakte meer dan 700 vierkante meter opnieuw voor aan het publiek. De wandtapijten zijn er van 5 mei tot 22 juni te zien in de tentoonstelling A Gift of Glory. De collectie zou niet bestaan zonder ons land, want ze is in Vlaanderen opnieuw in haar oorspronkelijke staat hersteld.

Volgens verantwoordelijken van de kathedraal maken de bezoekers van A Gift of Glory kennis met een stukje uniek cultureel en historisch erfgoed van een periode van meer dan drie eeuwen van Malta.  Deze tentoonstelling vormt de bekroning en de voltooiing van een zestien jaar durend restauratieproject van onze historische wandtapijten. De set wandtapijten werd tussen 1697 en 1702 gemaakt in opdracht van de grootmeester van de Ridders van Sint-Jan, Frà Ramon Perellos y Roccafull. Het merendeel van de wandtapijten is 6,2 x 6,5 m groot. Daarmee is deze collectie van 750 m2 de grootste antieke collectie wandtapijten ter wereld. De prachtige wandtapijten tonen episodes uit het leven van Christus en de triomf van de katholieke Kerk. 

Lees verder onder de foto.

Geschenk

Curator Cynthia de Giorgio vertelt dat Frà Ramon Perellos y Roccafull de wandtapijten met kleurrijke en dramatische afbeeldingen schonk omdat elke nieuwe grootmeester in die tijd verplicht was om een geschenk te geven aan de Kerk. Maar hij wilde er een dat de geschenken van al zijn voorgangers ver zou overtreffen. Tegelijk moest dit geschenk ook de devotie van de ridders voor het katholieke geloof weerspiegelen. De wandtapijten werden gemaakt om het volledige schip van de kerk te versieren. Zij moesten een onvergetelijke indruk nalaten bij de kerkbezoekers.

Geweven in Brussel

Volgens deKoninklijke Manifactuur De Wit in Mechelen, de wereldvermaarde specialist in restauratie van wandtapijten, die door de stichting van de kathedraal met de herstellingen werd belast, kwamen de eerste van de 29 tapijten in 2006 aan in ons land.  Tegen 2022 was de restauratie in de ateliers van De Wit voltooid. Twee weken geleden begon een team van het Mechelse bedrijf met het ophangen van de tapijten. 

De 29 wandtapijten hebben trouwens nog een tweede link met ons land, omdat onze regio in de 17de eeuw een wereldvermaard centrum was voor de productie van wandtapijten. Het was dus logisch dat de opdracht voor de productie destijds werd toevertrouwd aan het atelier van de in die tijd erg bekende Brusselse wever Judocus De Vos. De collectie werd er vervaardigd vanaf 1697. Cynthia de Giorgio: Voor het leeuwedeel van de tapijten haalde hij zijn inspiratie bij ontwerpen van de Antwerpse schilder Peter Paul Rubens. Tegen 1702 was de productie voltooid. Dat betekent dat een heel team van wevers er zes jaar lang volop mee bezig was. De tapijten zijn bijzonder omdat zij zo uitzonderlijk groot zijn en sommige zo breed zijn. Opmerkelijk nog is het tapijt van de eucharistie, omdat de eucharistische aanwezigheid in die tijd door de protestanten werd afgewezen.

Complexe en tijdrovende restauratie 

An Volckaert van de Koninklijke Manufactuur De Wit onderstreept in de krant Het Nieuwsblad dat de reparatie van de kostbare kunstwerken geen sinecure was. Hun ingewikkelde ontwerp, destijds geweven van wol en zuivere zijde, maakt de collectie tot een meesterwerk van de kunst in onze contreien. De restauratie was bijgevolg een complex en erg tijdrovende proces dat tot in 2022 duurde. In de loop der tijd was de toestand van de wandtapijten danig verslechterd, waardoor er open naden waren ontstaan en zijden draad verloren ging. In ons atelier hebben deskundigen de wandtapijten met veel zorg gereinigd en onder handen genomen. Zo konden wij ook de oorspronkelijke kleuren en ontwerpen in hun oude glorie herstellen.

Bekijk de onderstaande video.