Nanotechnologie en deeltjesversneller helpen Bijbel ontcijferen

Wetenschappers gaan oude Bijbelteksten ontcijferen met röntgenstralen die door een deeltjesversneller worden gegenereerd.
09/05/2020 - 15:17
Bijbelrol tijdens de expo Heilig Schrift in Utrecht
Bijbelrol tijdens de expo Heilig Schrift in Utrecht © Museum Catharijneconvent/Philippe Keulemans

Een internationaal team van wetenschappers gaat met een nieuwe methode kostbare Bijbelfragmenten uit de grotten van Qumran ontcijferen. De bijbelrol met fragmenten van het boek Leviticus is te broos om uitgerold te worden. Met de hulp van een synchrotron, een ringvormige deeltjesversneller hopen zij de teksten digitaal te kunnen ontcijferen. De bijbelrollen van Qumranoverleefden de eeuwen omdat zij op een van de droogste plekken op aarde werden bewaard. Maar zelfs daar bleven zij niet van vocht gespaard. Daardoor resten van de rollen vaak alleen brokken papyrus of perkament.

De Qumran-rollen behoren tot de belangrijkste archeologische vondsten van de 20ste eeuw.

De nieuwe methode stelt de onderzoekers in staat om met behulp vanmicrocomputertomografie enbeeldalgoritmen de opeengeplakte lagen van de oude Bijbelteksten te ontrafelen zonder de rollen te beschadigen en te openen. De techniek is eerder met succes gebruikt bij het ontcijferen van verkoolde overblijfselen van een boekrol uit de ruïnes van een oude synagoge in Ein Gedi.

De rollen in lagen openen zou hen onherstelbaar vernietigen.

Pnina Schor, van het Israëlische Agentschap voor de Antieke Oudheid en curator van het laboratorium voor de Dode Zeerollen, drukt het aanvakelijke enthousiasme enigszins door eraan te herinneren dat de rol van Ein Gedi jonger is dan die van Qumran. Oudere rollen werden meestal met een metaalvrije inkt geschreven, wat het proces bemoeilijkt. Tot overmaat van ramp zijn de fragmenten ook nog eens kleiner. De betrokken experts van hun kant onderstrepen dan weer dat de röntgenstralen die door de deeltjesversneller worden gegenereerd veel fijner zijn en een resolutie in het nanometerbereik hebben.

Bron: Haaratz/KNA