Onlinehuldiging van 'Ambassadeurs voor de Vrede'

De vredesbeweging Pax Christi Vlaanderen (PCV) heeft de editie 2021 van haar jaarlijkse titel van Ambassadeur voor de Vrede dinsdagavond tijdens een onlinesessie toegekend aan rector Herman Van Goethem van de Universiteit Antwerpen (UA) en aan de Zeebrugse priester Fernand Marechal en zijn vrijwilligersgroep. PCV-directeur Stefan Nieuwinckel verduidelijkt: Sinds ongeveer 20 jaar wordt de titel toegekend aan mensen die met woord en daad gestalte geven aan het streven naar vrede, in de context waar zij werken, wonen en leven. Hiermee willen wij hulde brengen en steun geven aan mensen die stappen zetten naar vrede. Ambassadeurs voor de vrede zijn mensen die met woord en daad gestalte geven aan de vrede.

De huldiging van de nieuwe vredesambassadeurs valt jaarlijks samen met de Internationale Dag van de Mensenrechten en de uitreiking van de Nobelprijs voor de Vrede. Omdat de fysieke toekenning van de titel door de coronamaatregelen van de overheid noodgedwongen werd afgelast, trok Lien Van de Kelder naar het kantoor van de Antwerpse rector. De jurist en historicus Herman Van Goethem is rector van de UA (Universiteit Antwerpen). Maar vele mensen kennen hem vooral als curator en van 2012 tot 2016 ook als conservator van de Kazerne Dossin, het Museum en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten. Later richtte hij nog het Hannah Arendt Instituut op om de dialoog tussen wetenschap en maatschappij rond de thema’s stedelijkheid, diversiteit en burgerschap te bevorderen. Hij wordt gehuldigd voor de manier waarop hij wetenschappelijke diepgang weet te combineren met maatschappelijke betrokkenheid.

Mensen samenbrengen en polarisatie bestrijden

Herman Van Goethem herinnerde eraan dat hij in 2008 werd gevraagd om voortrekker te worden bij het project rond het Holocaustmuseum in de Kazerne Dossin. Dat werk wordt nu voortgezet door directeur Thomas Baum. Vandaag bezoeken jaarlijks meer dan 30.000 leerlingen de kazerne. De oprichting van het Hannah Arendt Instituut gebeurde vooral onder impuls vanCaroline Pauwels. Samen met de stad Mechelen brengen wij hier expertise samen en proberen wij door analyse en kennis bij te dragen tot de samenleving. Telkens stellen wij ons de vraag: 'Hoe brengen wij mensen opnieuw samen? (…) Wat de UA betreft moet ik bemerken dat ik hier als rector wel voorzichtiger moet zijn. Ik geef aan deze universiteit ook nog altijd het vak politieke geschiedenis van België.

In de wereld met zijn nieuwe media hebben wij nood aan mensen en organisaties die spreken met gezag. Een vredesbeweging als Pax Christi kan hier spreken met autoriteit. Ik zie het naar de toekomst toe als een belangrijke uitdaging van Pax Christi om sterker actief te zijn op de sociale media, vertelt de rector nog. Ik ben blij met deze erkenning als vredesbouwer. Ik hoop om vanuit mijn positie iets te kunnen betekenen, mensen bij de hand te nemen en mee bij te dragen tot samenlevingsopbouw. Persoonlijk zie ik de polarisatie op dit moment als een van de belangrijke bedreigingen voor de vrede. Hier ligt de uitdaging erin om in dialoog te gaan. Ook het middenveld heeft hierbij een belangrijke rol te spelen.

Het is mooi om te zien hoe mensen voor elkaar zorgen. Fernand Marechal

Lien van de Kelder reisde ook naar Zeebrugge en bracht er een bezoek aan Fernand Marechal voor de overhandiging van de oorkonde. De priester van het bisdom Brugge vangt er sinds 2015 samen met een groep vrijwilligers transmigranten op, die willen doorreizen naar het Verenigd Koninkrijk. Zij geven hen eten en drinken en in de koude wintermaanden zoals nu zorgen zij ook voor nachtopvang. Fernand Marechal: Sinds ik hier pastoor werd, kwamen vrijwel dagelijks mensen bij mij aanbellen. De andere kant opkijken zou schuldig verzuim zijn. Voor de coronapandemie konden wij hen warme maaltijden geven, maar vandaag is dat beperkt tot voedselpakketten om de dag door te komen. Onze vrijwilligers geven hen ook kleding, schoenen en verzorgingsprojecten. Wij geven hen ook de kans om wekelijks een douche te nemen en voor medische verzorging kunnen zij terecht bij dokters van de wereld. Ik wil nog benadrukken dat er al 30 jaar vluchtelingen en migranten naar Zeebrugge komen. Zij komen niet naar hier omdat ik hier pastoor ben. Wij proberen hen te overtuigen om in België asiel aan te vragen. Maar zij vertrouwen dat niet omdat de erkenning hier maanden of zelfs jaren kan duren. Ondanks alle veiligheidsmaatregelen willen zij naar Engeland en zij zijn daarbij ook heel creatief. Maar naarmate dat moeilijker wordt, proberen mensenhandelaars daarbij steeds meer te verdienen. Dat is een pervers effect.

Ik kreeg ook al doodsbedreigingen. Maar tussen zeggen en doen ligt gelukkig nog een wereld van verschil. Fernand Marechal

Ik beschouw Oscar Romero als een belangrijke inspiratiebron. Maar ik hoop niet om zijn pad op te gaan. Gelukkig beperkt de belaging zich tot stenen en eieren gooien. Maar ik ben christen en priester en als ik trouw wil blijven aan het Evangelie dan is het mijn taak om te helpen. Dat is echter niet mogelijk zonder de vele vrijwilligers. Daarom wil ik hen bij deze hulde betrekken, ook al willen zij niet op het voorplan komen. Zonder hen is dit niet mogelijk. Dit is een erkenning voor de hele groep.

Deze huldiging geeft ook de boodschap dat er nog altijd hoop is en dat er nog steeds mensen zijn die willen bouwen aan een maatschappij van vrede, waar er ook respect is voor elkaar.

Pastoor Marechal:  Ik leer veel van de transmigranten, die een zware rugzak van onderdrukking, misbruik, pesterijen en soms foltering met zich meedragen. Het zijn veelal jonge mensen. Ik vraag mij soms wel eens af hoe zij dit zullen verwerken. Helaas is het niet mogelijk om met psychologen een traject af te leggen, omdat de groep transmigranten steeds wisselt. Sommige vrijwilligers houden sporadisch nog wel contact met enkele transmigranten die Engeland hebben bereikt en die er aan de universiteit studeren of die er een eigen zaak zijn begonnen. Zo weten wij toch dat het met een aantal van hen goed gaat.

Het is mooi om te zien hoe mensen hier voor elkaar opkomen. Maar dat komt weinig aan bod in de media. Fernand Marechal

Ik ben vooral blij voor de vrijwilligers dat zij deze erkenning van ambassadeur voor vrede ontvangen van een beweging die een positieve invloed heeft in de samenleving. Wij moeten mensen in nood blijven helpen en hen zo opnieuw waardigheid en een doel in hun leven geven. Pax Christi is een fantastische beweging. Ik hoop dat zij op dezelfde positieve manier aan een betere samenleving blijven bouwen.

Bekijk de docu Het virus van onverschilligheid (18 minuten)