De Sint-Martinuskerk in Sint-Martens-Lierde © Wikipedia
Sint-Martens-Lierde duikt terug in de tijd
05/10/2022 - 14:11
In het Oost-Vlaamse Sint-Martens-Lierde wordt komend weekend feestelijk herdacht dat de Sint-Martinuskerk er driehonderd jaar geleden werd gebouwd. De kerk maakte toen nog deel uit van de priorij van de kartuizers die zich in 1329 in het dorp in de Vlaamse Ardennen hadden gevestigd. Het kerkgebouw werd in de 18de eeuw heropgebouwd, nadat het klooster door de invallen onder de Franse Zonnekoning Lodewijk XIV zwaar beschadigd raakte. Vandaag is de Sint-Martinuskerk dorpskerk, maar dat is pas sinds 1801 het geval, omdat de oude dorpskerk in verval was geraakt. Overigens is ook kerkmeubilair zoals de preekstoel, de biechtstoelen en de schilderijen van latere datum.
Feestweekend
Belangstellenden kunnen in het feestweekend op zaterdagavond om 18 uur alvast in de kerk terecht voor een eucharistieviering met gregoriaans gezang. Daarna kunnen ze ter plaatse kennismaken met het lokale Kartuizerbier, dat herinneringen oproept aan de brouwerij die ook driehonderd jaar geleden in de kartuizerpriorij was gevestigd. Aansluitend zijn er zondag - om 10, 12, 15 en 20 uur - gratis rondleidingen die de deelnemers terugvoeren naar de tijd van de bloeiende priorij van Sint-Martens-Bos. Het is meteen een kennismaking met het boeiende leven van de kartuizers. Van 10 tot 16 uur zijn er in de kerk doorlopend vertoningen van de bekroonde film Into great silence, die werd gefilmd in de oudste en bekendste nog bestaande kartuizerabdij van de Grande Chartreuse in de buurt van Grenoble. In de kerk kunnen bezoekers ook nog kennismaken met enkele afbeeldingen van de resultaten van de archeologische opgravingen.
Kartuizers
De kartuizerorde werd in 1084 door de heilige Bruno van Keulen in de Chartreuse, een onherbergzaam bergmassief in de Franse Voor-Alpen, gesticht. Omstreeks 1314 werd ook in onze contreien, meer bepaald in het Vlaams-Brabantse Herne het eerste kartuizerklooster gesticht, dat een centrum zou worden van vertaalwerk en boekproductie. Later volgden nog stichtingen in onder meer Sint-Kruis Brugge, Antwerpen, Lier, Gent en in 1328 ook in Sint-Martens-Bos. In navolging van de stichter leefden de contemplatieve kartuizers in de kloosters een streng leven van stilte, ascese en afzondering in aparte kluizen; die onderling waren verbonden door lange gangen, met alleen op zondag momenten van gemeenschapsleven.
Lees verder onder de afbeelding.
Ode aan God
De priorij van Sint-Martens-Lierde, gebouwd tussen 1329 en 1352, was een Ode aan God en kende in de 14de en 15de eeuw een grote bloei, maar deemsterde later weg. Er volgde wel nog een bewogen geschiedenis waarbij de priorij in de 16de eeuw grotendeels werd vernield tijdens de doortocht van de calvinisten, al werd zij in de 17de eeuw heropgebouwd. In 1783 gaf de keizer-koster Jozef II de doodsteek met de afschaffing van de contemplatieve kloosters. Meteen werden de laatste twaalf monniken van Sint-Martens uit het klooster gezet.
Vandaag resten van de priorij naast de kerk nog het priorhuis, de prachtige toegangspoort, het vrouwenkwartier, de brouwerij, de schuur en een deel van de omwallingsmuur. Inmiddels is er een prachtige wandeling uitgetekend, die de bezoekers laat kennismaken met de invloed van de kartuizers op het landschap. Na de schilderachtige tocht langsheen kleine landwegen en fotogenieke dorpspleintjes kunnen wandelaars doorheen het hele jaar nog terecht voor een Kartuizerbiertje in het café op een steenworp van de oude priorij.
