Start van panorthodoxe concilie

Hetpanorthodoxe concilie, dat, zoals gepland, vandaag zondag, op de orthodoxe feestdag van Pinksteren, op het Griekse eiland Kreta wordt geopend, gaat onder een slecht gesternte van start. Na een halve eeuw kerkelijke diplomatie en overleg raakten de belangrijkste orthodoxe patriarchen en (aarts)bisschoppen van de 14 orthodoxe autocefale Kerken het eindelijk eens om dit orthodoxe topoverleg deze maand te houden. Begin dit jaar zegde de Georgisch-orthodoxe Kerk echter haar aanwezigheid af, een voorbeeld dat werd gevolgd werd door de Bulgaarse en patriarchaat van Antiochië. De Servisch-orthodoxe Kerk neemt uiteindelijk toch deel. 

Metropolieten van de Russisch-orthodoxe Kerk riepen maandag nog in extremis op om het panorthodoxe concilie uit te stellen. Moskou stuurt al evenmin een delegatie naar het overleg. Het voorstel voor de opschorting werd door de oecumenische patriarch van Constantinopel Bartholomeos echter meteen kordaat afgewezen. Het oecumenische patriarchaat bevestigde dinsdag in een communiqué, zonder verwijzing naar de beslissing van het patriarchaat van Moskou, dat het topoverleg zoals gepland plaatsheeft, zonder de Kerken die hebben afgezegd. Bartholomeos kwam woensdag al aan op Kreta om het concilie officieel samen te roepen, waarin voor het eerst sinds duizend jaar de belangrijkste orthodoxe kerkleiders voor overleg samenkomen. Het communiqué beklemtoont nog dat jaren werd onderhandeld en uiteindelijk ook overeenstemming werd bereikt over de onderwerpen die er aan bod komen.

Sinds decennia heerst een haat-liefderelatie tussen het oecumenische patriarchaat van Constantinopel en het patriarchaat van Moskou. Met naar schatting 150 miljoen gelovigen blijft de Russisch-orthodoxe Kerk nog steeds de grootste orthodoxe kerkgemeenschap, maar het oecumenische patriarchaat blijft op historische gronden het leiderschap opeisen. Sommige waarnemers bestempelen de Russische aankondiging van begin deze week als een bewuste zet van de Russisch-orthodoxe Kerk om het initiatief voor het historische concilie naar zich toe te trekken. De Russisch-orthodoxe Kerk wierp zichzelf de voorbije week ook graag op als beschermheer en moderator van het concilie en als enige die het historische concilie, door het voorstel om het uit te stellen, tracht te redden. Het ziet er echter naar uit dat dit concilie, dat de eenheid onder de belangrijkste orthodoxe Kerken moest bevorderen, de kloof tussen Moskou en Constantinopel opnieuw heeft vergroot.

Bron: KNA