Vaticaan: ‘Akkoord met Vietnam toont succes van Aziëbeleid’

In seculiere media was er nauwelijks belangstelling voor het feit dat het Vaticaan toestemming kreeg om na jaren van volgehouden diplomatie en onderhandelingen een permanente vertegenwoordiger naar Vietnam te sturen. Maandag was er in Ho Chi Minh Stad dan het belangrijke bezoek van de Vietnamese president Võ Văn Thưởng aan de katholieke bisschoppenconferentie van het land. 

Zonder enige twijfel probeert Vietnam op deze manier zijn internationaal imago op het vlak van de mensenrechten op te poetsen, na jaren van kritiek op de behandeling van leden van de Vrije Boeddhistische Kerk en de protestanten in het land. Maar volgens Vaticaankenner John Allen illustreert het ook dat de voorzichtige diplomatie van het Vaticaan voor Vietnam en ook China écht werkt. In 1975, toen Vietnam werd verenigd onder één communistisch bewind, kwam er een breuk in de relatie tussen Rome en Saigon. Dat resulteerde in het verbreken van de diplomatieke relaties. Maandag kondigde de president aan dat Vietnam zelf overweegt om de oprichting van katholieke scholen opnieuw mogelijk te maken. In 2016 was er ook al de toelating om de eerste katholieke universiteit in het land op te richten.

Persoonlijk succes voor Parolin

De website van het Vaticaan bracht uitvoerig verslag uit over de toenadering met Vietnam. Vooral het Staatssecretariaat van de Heilige Stoel ziet daarin een bewijs dat het beleid van 'kleine stapjes van toenadering' naar officieel communistische staten in Azië werkt. De doorbraak is ook een persoonlijk succes voor de staatssecretaris Pietro Parolin. Na de doorbraak van 1989 onder impuls van de Franse kardinaal Roger Etchegaray nam hij de leiding over van de gesprekken met Saigon. Vandaag is Parolin kardinaal en staatssecretaris én de belangrijkste architect van de Vaticaanse strategie van toenadering met China. 

De diplomatie met China lag de voorbije jaren onder vuur, omdat het Vaticaan te veel toegevingen zou doen en China de akkoorden eenzijdig zou interpreteren.

Maar dankzij de dialoog met wederzijds respect voor de eigenheid van elkeen is er ook een modus vivendi gevonden met het bewind in Peking, al proberen beide partijen nog steeds het terrein af te tasten. Peking blijft echter eisen dat de Heilige Stoel Taiwan laat vallen, terwijl het Vaticaan destijds een van de eersten was om de onafhankelijke staat in de Oost-Chinese Zee te erkennen.

Feit is dat er momenteel met China kan gesproken worden over de benoeming van ook door de Chinese overheid erkende bisschoppen. De komende jaren blijft het bij deze toenadering dansen op een slappe koord. Maar ook Rome werd niet in een dag gebouwd.