Vaticaan geeft archieven paus Pius XII vrij

Paus Franciscus heeft vandaag officieel aangekondigd dat de archieven van paus Pius XII vanaf 2 maart 2020 worden opengesteld. Het Vaticaan hoopt dat de beslissing ook kan helpen om het historische beeld van oorlogspaus Eugenio Pacelli bij te stellen. Paus Franciscus hoopt dat dit een impuls geeft aan ernstig en objectief historisch onderzoek, dat bijdraagt tot een beter begrip van de heldere en moedige beslissingen van de paus, evenals zijn motieven bij moeilijke beslissingen en zijn menselijke en christelijke voorzichtigheid.

De kerk is niet bang voor de geschiedenis. Paus Franciscus

Sinds het controversiële toneelstuk Der Stellvertreter van de Duitser Rolf Hochhuth wordt paus Pius XII verweten dat hij zich aarzelend opstelde tegenover het naziregime en onvoldoende moed  had om de Holocaust expliciet te veroordelen. Ook binnen de Joodse gemeenschap wordt hem verweten dat hij de Holocaust niet expliciet heeft veroordeeld. Paus Franciscus zei daarover vandaag alvast dat Pius XII in een tijd van grote duisternis en wreedheid getracht heeft om met humanitaire initiatieven en actieve diplomatie de vlam van menselijkheid brandende te houden.

De pausen Paulus VI en Joannes Paulus II beslisten eerder al om delen van het archief voor onderzoek open te stellen. Bovendien kreeg de historicus en jezuïet Pierre Blet de opdracht in elf boekdelen alle relevante documentatie te verzamelen betreffende Pius XII en de Tweede Wereldoorlog (Actes et documents du Saint Siège relatifs à la Seconde Guerre Mondiale, gepubliceerd 1965-1981). Maar ook van historici die daadwerkelijk de moeite namen om die vrij toegankelijke documentatie te bestuderen, vonden sommigen dat die samenvatting van de belangrijke documenten onvoldoende informatie verstrekte om een correct beeld van de paus te schetsen. Zij worden nu op hun wenken bediend. Paus Franciscus beklemtoonde vandaag dat de volledige archieven worden opengesteld, vanaf het begin van het pontificaat van paus Pius XII tot aan zijn dood in Castel Gandolfo op 9 oktober 1958.

Bron: Vaticannews.va

Tijdschrift Streven over Der Stellvertreter