Volg de restauratie van een altaarstuk van Rubens live

Het schilderij van de Tronende Madonna wordt eerst bestudeerd en gescand met de hulp van de Universiteit Antwerpen.
27/09/2023 - 14:14

Rubens’ Tronende Madonna omringd door heiligen (1628), het grootste altaarstuk van de schilder in het van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) werd maandag met een kraan van de muur getakeld. De restauratie van het indrukwekkende altaarstuk dat afkomstig is uit de Antwerpse Augustijnenkerk neemt zo’n 2 jaar in beslag. 

Met dit werk met een levendige lichtinval toont Pater Paul Rubens zich nogmaals als een ware meester van de barokke beeldtaal. Centraal onderaan staat Augustinus, patroonheilige van de augustijnen. Rubens kreeg de opdracht voor dit werk trouwens van de augustijnen.

Wat de restauratie uitzonderlijk maakt is dat zij in een mobiel restauratieatelier in de Rubenszaal zelf zal plaatsvinden, ook al omdat het ruim twintig vierkante meter grote werk te groot is om de zaal te verlaten. Het restauratieatelier neemt bijna een kwart van de tentoonstellingszaal in beslag. 
 

De ‘Tronende Madonna’ van Peter Paul Rubens
De ‘Tronende Madonna’ van Peter Paul Rubens © KMSKA

Vernis

De ‘Rubens’ hing de voorbije jaren naast schilderijen van Van Dyck (‘De heilige Augustinus van Hippo in extase’) en Jordaens (‘De marteling van de heilige Apollonia’). Die beide werken werden in de jaren 90 al eens gerestaureerd. Daardoor valt het sterk op dat de ‘Tronende Madonna’ geel en sterk vervuild is. Een van de belangrijkste karweien van het team van negen restauratoren wordt dan ook het verwijderen van de vernis. 

Gerestaureerde doek zal knallen

Volgens de restauratoren en tweelingzussen Ellen en Jill Keppens zal de verwijdering van de vernis, nota bene met wattenstaafjes, een wereld van verschil maken: ‘Eens de vernis eraf, zul je niet geloven wat je ziet: veel meer contrast, qua kleur en nuances. Deze verflaag oogt heel dof, hoewel Rubens het doek maakte om te knallen.’ Als de originele verflaag weer zichtbaar is, zullen ook de nodige retouches met de modernste technieken plaatsvinden. 

Het is de bedoeling dat de restauratie in de loop van 2025 voltooid is. Daarna komt ook nog de restauratie van de ‘Aanbidding door de koningen’ en de ‘Kruisafneming’ van Peter Paul Rubens aan bod. Belangstellenden kunnen vanaf vrijdag tijdens de openingsuren het hele proces van de restauratie live in het museum meemaken. 

Bron: KMSKA