Volledig Pools gezin zaligverklaard, ook de pasgeboren baby

In het Poolse Markowa is vandaag een hele Poolse familie zaligverklaard voor haar heroïsche gedrag tijdens de Tweede Wereldoorlog. Józef en Wiktoria Ulma en hun zes kinderen boden in de winter van 1942 onderdak aan acht Joden op de zolder van hun huis.

Markowa lag afgelegen en telde destijds 4.500 inwoners, vooral boeren. Maar in het dorp woonden ook 120 joden, die dreigden gedeporteerd te worden. Het gezin Ulma, evenals enkele andere inwoners, aarzelden niet om een aantal daarvan te helpen onderduiken. Het gezin was zich goed bewust van de gevaren omdat de regio onder controle stond van het Duitse leger en omdat elke vorm van hulp of contact met Joden door de Duitse bezetter met de doodstraf werd bestraft. 

Begin 1944 werd het gezin verraden door een politieagent en op 24 maart 1944 werd het huis omsingeld door Duitse militairen. Die brachten meteen alle verborgen Joden om, daarna ook Józef en Wiktoria Ulma (op dat moment hoogzwanger) en hun zes kinderen: Stanisława (8), Barbara (6), Wladysław (5), Franciszek (4), Antoni (3) en Maria (18 maanden).

In 1995 werden Wiktoria en Józef Ulma postuum geëerd met de titel van ‘Rechtvaardige onder de Naties’ door het Israëlische Yad Vashem Instituut. In 2003 lanceerde het aartsbisdom Przemyśl een proces voor de zaligverklaring van de heldhaftige familie.

Op 17 december 2022 erkende paus Franciscus het martelaarschap, waardoor er enkel nog een datum moest bepaald worden voor de zaligverklaring. Opmerkelijk is dat het gezin 8 leden telden, maar er uiteindelijk 9 werden zaligverklaard. Wiktoria was immers hoogzwanger, en toen de slachtoffers werden opgegraven werd duidelijk dat uitgerekend op die noodlottige 24 maart 1944 haar zoon werd geboren. Na lang beraad besloot de Congregatie voor de Heiligverklaring om de baby mee zalig te verklaren.

‘Deze zoon voegde zich bij de andere kinderen, die eveneens martelaren zijn. In feite ontving hij door het martelaarschap van zijn ouders de bloeddoop’, aldus een verduidelijking van de congregatie in Rome.

Sebastian Rudol, de adjunct-directeur van het Joods Gemeenschapscentrum in Krakau, herinnert naar aanleiding van deze zaligverklaring eraan dat er in het begin van de Tweede Wereldoorlog een grote joodse gemeenschap leefde in de stad Krakau en omgeving. ‘Die gemeenschap werd gedecimeerd tijdens de Tweede Wereldoorlog, maar ook tijdens de communistische overheersing die daarop volgde. Vandaag leeft er nog een bescheiden, maar levendige joodse gemeenschap in de stad Krakau. Terwijl er veel Polen waren, zoals de familie Ulma, die Joden hielpen, waren er ook velen die geen hulp boden. Wij moeten zowel dat goede als kwade herdenken. De familie Ulma is een voorbeeld van het beste waartoe de mensheid in staat is.’

Bron: Avvenire/Crux