Wolf Biermann getuigt over zijn worsteling met God

De zanger en dichter Wolf Biermann, die in Hamburg werd geboren en op zijn zeventiende naar naar de toenmalige DDR trok, getuigt in zijn nieuwe boek Mensch Gott! over zijn levenslange worsteling als zelfverklaarde ongelovige met God en met Gods grondpersoneel. Biermann raakte in eigen land vooral bekend door zijn maatschappijkritische, vaak provocerende liederen en gedichten waardoor hij ook in ongenade viel bij de Oost-Duitse communistische partij SED en uiteindelijk ook de toegang tot de DDR werd ontzegd. 

In een interview met Radio Vaticaan legt Biermann uit dat de titel Mensch Gott! eigenlijk komt van zijn oma Meume, die was opgegroeid in een door piëtisten gerund kindertehuis in Halle an der Saale, waar ze te weinig eten, te veel gebeden en nog meer afranselingen kreeg. Toen de grootmoeder aan het eind van haar leven begon te twijfelen aan het communisme, herleefde ze, zegt de auteur, en kreeg zij ook een soort heimwee naar haar jeugdrelatie met de lieve God. In Mensch Gott! (Suhrkamp Verlag, 22 euro) getuigt hij ook over zijn jeugdgeloof in het communisme en de geestelijke erfenis van zijn vader, die verzetsstrijder was tegen de nazidictatuur en als Jood stierf in Auschwitz. Later volgde de ontgoocheling in het communistische bewind.

De keuze van de titel is ook geïnspireerd door het feit dat hij met een been in een joodse cultuur en anderzijds als Duitser met het andere been in een christelijke cultuur leeft.

Biermann getuigt dat toen hij naar de DDR kwam christenen zijn bondgenoten werden door hun morele integriteit. Toch blijft die christelijke God voor Biermann naar eigen zeggen nooit meer dan een door mensen gemaakt ideaal. 

Bron: Radio Vaticaan