Was Vaticaan te drastisch bij tussenkomst in Orde van Malta?

Fra’ Matthew Festing, die voor het leven aangestelde hoofd was van de Soevereine Ridderorde van Malta, heeft deze week op vraag van paus Franciscus zijn ontslag aangeboden. Het Britse weekblad ​The Catholic Herald noemt de beslissing het resultaat van druk heen-en-weeroverleg tussen de paus en staatssecretaris kardinaal Pietro Parolin enerzijds met de grootmeester van de orde anderzijds. Dat de onderlinge briefwisseling niet werd gelekt, illustreert het wederzijdse respect en vertrouwen tussen de paus en Matthew Festing.

Omstreden aanstelling van een apostolische afgevaardigde

Het ontslag van de grootmeester is uitzonderlijk, vooral omdat het gebeurde op vraag van de paus. Maar het echte nieuws is de aanstelling van een apostolische afgevaardigde, die de orde in afwachting van de komst van de nieuwe grootmeester zal leiden. Dat betekent een aantasting van de soevereiniteit van de orde en de feitelijke afschaffing ervan. Volgens het internationale recht staat dit gelijk met de annexatie van een land door een ander, schrijft Ed Condon in ​The Catholic Herald.

Diplomatieke schade

De Orde van Malta is erkend als een soeverein orgaan volgens internationaal recht en is onder meer ook waarnemer bij de Verenigde Naties. De status is vergelijkbaar met die van de Heilige Stoel bij internationale instellingen. The Catholic Herald vindt dat het Vaticaan met de benoeming van een apostolische afgevaardigde te snel en ondoordacht te werk ging. Er is onvoldoende ingeschat welke imagoschade werd toegebracht aan de diplomatieke status van de orde, die wereldwijd op meer dan 25.000 medisch geschoolde vrijwilligers kan rekenen en onder meer bij verschillende, niet zelden corrupte Afrikaanse landen een onmisbare partner is om medische hulp en noodhulpverlening op tijd en onaangetast ter plaatse te brengen.

Schot in eigen voet

DeHeilige Stoel heeft al evenmin ingeschat wat de gevolgen zijn voor haar eigen internationale diplomatieke status, vindt ​The Catholic Herald. Haar eigen optreden kan anderen op hun beurt aansporen om ook de status van de Heilige Stoel zelf opnieuw ter discussie te stellen. De strijd tussen de twee oudste en meest prominente soevereine organen dreigt daarom twee verliezers te hebben, luidt de conclusie van het weekblad. Ook het diplomatieke gezag van de katholieke Kerk en haar instellingen als geheel werd zware schade toegebracht.

Bron: The Catholic Herald.